جهان اقتصاد گزارش می دهد؛ آسمان ایران چشم انتظار بازگشت خارجیها
گروه زیربنایی رضا پورحسین
جهان اقتصاد: در ساعات اولیه روز دوشنبه، فرودگاه بینالمللی تهران اولین پرواز شرکت هواپیمایی اتریش را پس از ماهها توقف اجباری، میزبانی می کند.
این پرواز، نمادی از بازگشت تدریجی آرامش به آسمان ایران محسوب میشود. ماهها پیش، به دلیل تنشهای ژئوپلیتیکی و نگرانیهای امنیتی، بسیاری از شرکتهای هواپیمایی اروپایی پروازهای خود به ایران را معلق کردند.
اتریش ایر، یکی از قدیمیترین حاملهای هوایی اروپا که از دههها پیش با ایران همکاری داشت، نیز در این فهرست قرار گرفت. اما حالا، با بهبود شرایط دیپلماتیک و اطمینانبخشی مقامات ایرانی در خصوص ایمنی مسیرهای هوایی، این شرکت تصمیم به ازسرگیری عملیات گرفته است.
مسافران این پرواز، که عمدتاً شامل تجار، دانشجویان و خانوادههایی هستند که منتظر اتصال مجدد به اروپا بودند، با هیجان و امید سوار هواپیما خواهند شد.
علی اصغر زرگر، در این رابطه به روزنامه جهان اقتصاد، گفت: این رویداد تنها آغاز یک موج بازگشت نیست. شرکت هواپیمایی لوفتهانزا، غول هوایی آلمان و یکی از بزرگترین حاملهای اروپا، اعلام کرده که پروازهای خود به ایران را از آذرماه امسال دوباره آغاز خواهد کرد.
وی افزود: لوفتهانزا که پیشتر مسیرهای فرانکفورت به تهران را با هواپیماهای مدرن ایرباس اداره میکرد، ماهها پروازهایش را به حالت تعلیق درآورده بود. دلیل اصلی، همان مسائل امنیتی و ریسکهای احتمالی بود که بیمهگران بینالمللی بر آن تأکید داشتند. اما مذاکرات فشرده دیپلماتیک، همراه با گزارشهای مثبت سازمان بینالمللی هوانوردی ایکائو در خصوص ایمنی حریم هوایی ایران، زمینه را برای این بازگشت فراهم کرد.
زرگر ادامه داد: از آذرماه، مسافران میتوانند مجدداً از پروازهای مستقیم لوفتهانزا به مقاصد متعدد اروپایی بهره ببرند. این شرکت بر اساس تقاضا، تعداد پروازها را افزایش خواهد داد. لوفتهانزا نه تنها برای مسافران عادی، بلکه برای باربری و حمل کالا نیز اهمیت دارد؛ زیرا بسیاری از صادرات ایران به اروپا، مانند فرش، پسته و محصولات پتروشیمی، از طریق این مسیر جابهجا میشوند.
او تصریح کرد: با این دو بازگشت مهم، وضعیت پروازهای کشور به تدریج به حالت عادی بازمیگردد. ماههای گذشته، آسمان ایران خلوتتر از همیشه بود. شرکتهای خارجی یکی پس از دیگری پروازها را لغو کردند و این امر ضربه سنگینی به صنعت گردشگری، تجارت و حتی روابط خانوادگی وارد کرد.
فرودگاه امام خمینی، که زمانی روزانه دهها پرواز بینالمللی داشت، حالا با بازگشت اتریش ایر و قریبالوقوع لوفتهانزا، جان تازهای میگیرد.
پیشبینی میشود که تا پایان سال جاری، تعداد پروازهای ورودی و خروجی به سطح پیش از توقفها نزدیک شود. شرکتهای داخلی مانند ایران ایر، ماهان و قشم ایر نیز که در این مدت بار اصلی حملونقل را به دوش کشیدند، حالا میتوانند با شرکای خارجی همکاری بیشتری داشته باشند.
آسمان ایران دوباره شلوغتر خواهد شد؛ صدای موتور هواپیماها در باندهای فرودگاهها بیشتر شنیده میشود و ترمینالها شاهد مسافرانی خواهند بود که چمدانهایشان را برای سفرهای کاری یا تفریحی بستهاند.
این شلوغی نه تنها اقتصادی است، بلکه نمادی از گشایش در روابط بینالمللی ایران به شمار میرود.
البته، این بازگشتها تنها بخشی از پازل هستند. وضعیت عادی شدن کامل پروازها نیازمند تلاشهای بیشتر است. در حال حاضر، بسیاری از شرکتهای بزرگ هنوز پروازهای مستقیم به ایران ندارند.
مسیرهای آسیایی و خلیج فارس نیز تحت تأثیر قرار گرفتهاند. بنابراین، ضرورت دارد که مذاکرات گستردهتری با سایر کشورها برای برقراری و توسعه پروازها انجام شود.
وزارت امور خارجه و سازمان هواپیمایی کشوری ایران باید با همتایان خود در کشورهای هدف، مانند انگلیس، فرانسه، هلند، چین و هند، وارد گفتوگو شوند.
این مذاکرات میتواند شامل تضمینهای امنیتی، توافقهای دوجانبه هوایی و حتی کاهش تعرفهها باشد. برای مثال، برقراری پروازهای مستقیم به لندن یا پاریس میتواند گردشگری ورودی را احیا کند و اقتصاد محلی را تقویت نماید. همچنین، با کشورهای همسایه مانند ترکیه و قطر، که هابهای مهمی هستند، باید همکاریهای ترانزیتی افزایش یابد تا ایران به عنوان پل ارتباطی شرق و غرب عمل کند.
علاوه بر این، توسعه زیرساختها ضروری است. فرودگاههای امام خمینی و مهرآباد نیاز به مدرنسازی دارند تا ظرفیت بیشتری برای پروازهای بینالمللی فراهم کنند. سرمایهگذاری در رادارها، سیستمهای ناوبری و آموزش خلبانان میتواند اعتماد شرکتهای خارجی را جلب کند.
در سطح منطقهای، ایران میتواند از تجربیات موفق کشورهای مانند امارات متحده عربی الگوبرداری کند که با دیپلماسی فعال، آسمان خود را به یکی از شلوغترینها تبدیل کرده است. مذاکرات نباید محدود به اروپا باشد؛ آسیا، با بازارهای روبهرشدی مانند چین و کره جنوبی، فرصتهای طلایی ارائه میدهد.