جنگل الیت، میراث سبز ما

شنیدن اخبار آتش سوزی جنگل های الیت ،نگین سرسبز کشور آنچنان دل ها را اندوهگین ساخت که گاها حتی دوست نداشتیم سوختن آن را در خبر ها نظاره گر باشیم

  آتش در جنگل الیت، بخش مهمی از جنگل‌های هیرکانی، تا حد زیادی مهار و دود کمتری از بالای درختان به هوا می‌رود. نفس‌ها کمی آرام گرفته‌اند و طبیعت فرصت دارد باز هم نفس بکشد. اما واقعیت این است که داستان جنگل هنوز تمام نشده هنوز توده‌های برگ و شاخه‌های خشک در کف جنگل و تنه‌های سوخته، خوابیده‌اند و منتظر کوچک‌ترین شراره‌اند تا دوباره شعله‌ور شوند. هنوز جنگل شکننده ، نیازمند مراقبت است این وظیفه‌ای است که نمی‌توانیم آن را به فراموشی بسپاریم.

امروز می‌بایست بیشتر همدل و همراه شویم حفظ سرمایه ملی مسئله ساده ای نیست که به راحتی از آن عبور کنیم بارها و بارها به مسئله فرهنگ و نقش توسعه یافتگی در رسانه ها اشاره داشته ایم امروز می خواهم همدلانه بگویم نه به عنوان یک گزارشگر یا منتقد، بلکه به عنوان کسی که دلش برای جنگل‌ها می‌تپد و می‌خواهد ما با هم، نگهبان طبیعت باشیم. این یادداشت، یک یادآوری است یادآوری از اهمیت جنگل‌ها، از نقش ما و از این حقیقت ساده که اگر امروز از این سرمایه ملی محافظت نکنیم فردا دیگر فرصتی برای جبران نخواهد بود.

جنگل‌های هیرکانی به‌ویژه الیت، فقط درخت و برگ نیستند. آن‌ها ریه‌های سبز ایران ، منبع آب، اکسیژن و آرامش و تفریح و نشاط ما هستند . مامنی برای هزاران گونه گیاهی و جانوری نادرو نمادی از هویت طبیعی کشورمان .

 وقتی جنگل آسیب می‌بیند، بخشی از هویت ما هم آسیب خواهد دید. به یاد داشته باشیم بازسازی یک جنگل کهنه و با ارزش، کار آسانی نیست سالیان سال ، شاید دهه‌ها زمان می خواهد تا تعادل اکوسیستم دوباره برقرارگردد. بنابراین هر قدمی که امروز برداریم سرمایه‌ای برای فردای ایران و نسل های اینده خواهد بود نسلی که در انتظار است تا از انچه به ارث خواهد برد بهره مند گردد .

 شاید تصورتان بر این باشد اکنون آتش مهار گردید و به حالت عادی خود بازگشت اما اگر اینگونه تصور می کنید سخت در اشتباه هستید ، جنگل آسیب‌پذیر و نیازمند حضور دلسوزانه همگی ماست مسئولیت نگهداری و حفظ جنگل ها مغوله سیاسی نیست بلکه مغوله ای زیست محیطی است و محافظت از طبیعت ، مانند اعضای خانواده حائز اهمیت خواهد بود همان گونه که نسبت به اسیب پذیری اعضای خانواده مان دل نگران هستیم به همان اندازه نیز رعایت نکات ایمنی، روشن نکردن آتش، دوری از ریختن زباله، احترام به مسیرهای مشخص شده در جنگل، و حضور مسئولانه در طبیعت، قدم‌هایی کوچک اما سرنوشت‌سازحفاظت از جنگل ها هستند. وقتی هر کدام از ما این مراقبت را در زندگی روزمره خود وارد کنیم، جنگل فرصت پیدا می‌کند بازسازی شود و باز هم برای ما و نسل‌های بعدی، یک خانه امن و سبز باقی خواهد ماند.

گزارش هرگونه خطر نیز جزو مسئولیت ماست. اگر دود یاحریق کوچکی دیدیم می‌بایست به سرعت اطلاع دهیم حتی کوچک‌ترین اقدام ما می‌تواند جلوی یک فاجعه بزرگ را بگیرد. آموزش و یادآوری اهمیت حفاظت از جنگل به دوستان و خانواده نیز یک ابزار قدرتمند خواهد بود . فرهنگ احترام به طبیعت، فرهنگی که از کودکی و از خانه اغاز می‌شود، می‌تواند تأثیر بسزایی داشته باشد . وقتی جامعه‌ای آگاه باشد مسئولیت جمعی شکل و حفظ جنگل‌ها دیگر فقط وظیفه نهادهای دولتی یا محیط‌بانان نخواهد بود بلکه وظیفه‌ای انسانی و همگانی می‌شود.

امروز شعله های جنگل الیت خاموش شد اما ممکن است بار دیگر بی‌تفاوتی و فراموشی ما آن را شعله ور کند . اگر ما اهمیت این میراث سبز را فراموش کنیم، فردا دیگر فرصتی برای نجات آن نخواهد بود. هر درخت، شاخه و برگ، تکه‌ای از میراث وخانه مشترک ما با هزاران موجود زنده دیگراست و مراقبت از این میراث یعنی مراقبت از خودمان، از آیندگان و از هویت کشورمان.

 در این میان نمی‌توانم از نقش دولت و نهادهای مسئول چشم‌پوشی کنیم. نیروهای امدادی و محیط‌بانان در شرایط وقوع حادثه تمامی تلاش خود را برای مهار آتش انجام داده اند اما تجربه جهانی نشان می‌دهد که حفاظت پایدار از جنگل‌ها نیازمند استفاده از فناوری‌های پیشرفته، برنامه‌ریزی علمی و آمادگی جمعی است. ایران هم باید از این تجارب بهره ببرد، تجهیزات کافی و نظام مدیریت بحران خود را بهبود دهد. اما حتی بهترین تجهیزات و قوانین نیز بدون مشارکت مردم، امکان پذیرنخواهند بود.

همچنین، این بحران به ما یادآوری می‌کند که جنگل‌ها تنها منابع طبیعی نیستند؛ آن‌ها سرمایه‌های استراتژیک کشور هستند. کاهش منابع آبی، فرسایش خاک، افزایش خطرات اقلیمی و کاهش تنوع زیستی، پیامدهای مستقیم آسیب به جنگل‌ها خواهند بود بنابراین حفاظت از جنگل‌ها، نه یک کار محیط‌ زیستی بلکه یک ضرورت امنیتی، اقتصادی و اجتماعی است.

امروز که آتش مهار شده، فرصتی دوباره برای مراقبت داریم. می‌توانیم قدم‌های کوچک اما مؤثر برداریم: بازسازی بخش‌های آسیب دیده، کاشت دوباره نهال‌ها، حفاظت از گونه‌های آسیب دیده و ایجاد یک فرهنگ احترام و مراقبت از طبیعت این اقدامات، حتی اگر کوچک به نظر برسند ارزش بزرگی دارند و می‌توانند آینده جنگل و کشور را تغییر دهند..

و در انتها توجه ، حفاظت ،دلسوزی عمیق و مسئولانه یکایک ما می تواند گره گشای بسیاری از مشکلات باشد امروز با وجود تحریم های نا عادلانه بسیاری از ناوگان های محافظتی و خدمات رسان ما دچار فرسودگی هستند و شاید امکان تهیه و باز سازی آن ها مشکل باشد در این شرایط سخت و بحرانی می‌طلبد بیشتر مهربان باشیم با طبیعت و خانه ، هزاران گونه جانوری زمانی که فقط توجه کنیم که منافع مان در گرو منافع تمامی موجودات زنده است و اتصالی بین اکوسیستم و بشر برقرار باشد آرامش برای همه فراهم خواهد بود پس بیاییم همگی از طبیعتی که خداوند به ما امانت داده محافظت کنیم به امید آن روز …..