بحران انرژی با مقصرسازی حل نمیشود
مهرناز خوشبخت روزنامهنگار
بحران انرژی در کشور ما مسئلهای ریشهدار و پیچیده است که نمیتوان آن را صرفاً به فعالیت ماینرهای ارز دیجیتال نسبت داد. سالهاست که زیرساختهای تولید و انتقال برق با فرسودگی، کمبود ظرفیت و ضعف مدیریت مواجهاند؛ مشکلاتی که پیش از ظهور صنعت استخراج ارز دیجیتال نیز وجود داشتهاند با این حال در سالهای اخیر تمرکز افراطی رسانهها و برخی مسئولان بر ماینرها باعث شده نگاه عمومی از دلایل اصلی بحران منحرف شود این نوع برخورد نهتنها کمکی به حل مشکل نمیکند، بلکه فرصتهای اقتصادی مهمی را نیز از کشور سلب میکند.
افزایش فعالیت ماینرهای غیرمجاز بدون شک نیازمند نظارت و برخورد قانونی است اما نباید فراموش کرد که سهم واقعی این صنعت در مصرف انرژی بسیار کمتر از بخشهای خانگی و صنعتی است بهویژه در فصلهای سرد که مصرف سوختهای فسیلی و برق بهشدت افزایش مییابد در چنین شرایطی، تمرکز صرف بر ماینرها نهتنها بیانصافی است بلکه واقعیتهای فنی و اقتصادی را نادیده میگیرد. بسیاری از مناطق کشور حتی پیش از گسترش استخراج ارز دیجیتال با خاموشیهای مکرر و نوسانات برق مواجه بودهاند که نشاندهنده ضعفهای ساختاری شبکه انرژی است.
اگر صنعت استخراج ارز دیجیتال بهصورت قانونی و با برنامهریزی مناسب مدیریت شود، میتواند بهعنوان یک فرصت اقتصادی ارزشمند عمل کند این صنعت توانایی ایجاد درآمد ارزی، اشتغالزایی و بهرهبرداری از ظرفیتهای بلااستفاده را دارد. محدود کردن آن بهدلیل مشکلات تاریخی زیرساختها، نمونهای از سیاستگذاری واکنشی و کوتاهمدت است که در نهایت هزینههای بیشتری را به کشور تحمیل خواهد کرد. نادیده گرفتن این ظرفیتها موجب کاهش انگیزه برای سرمایهگذاری و فعالیت قانونی در این حوزه میشود.
راهحل پایدار برای عبور از بحران انرژی، اصلاح ساختارها و افزایش بهرهوری در تولید و مصرف است. توسعه ظرفیت نیروگاهها، نوسازی شبکه انتقال، مدیریت هوشمند مصرف و تدوین قوانین شفاف برای فعالیتهای نوظهور مانند استخراج ارز دیجیتال از جمله اقداماتی هستند که میتوانند مسیر بهبود را هموار کنند اگر نگاه سیاستگذاران همچنان بر متهمسازی متمرکز باشد، نهتنها مشکلات انرژی پابرجا خواهد ماند بلکه فرصتهای اقتصادی نیز از دست خواهد رفت.
در نهایت باید پذیرفت که بحران انرژی کشور، مسئلهای ساختاری و تاریخی است که با تمرکز بر یک صنعت خاص قابل حل نیست. ماینرها ابزار اقتصادیاند نه عامل اصلی بحران. برخورد با فعالیتهای غیرمجاز ضروری است، اما نباید کل صنعت را قربانی ضعفهای مدیریتی و زیرساختی کرد. تنها با نگاه بلندمدت، سرمایهگذاری در زیرساختها و مدیریت هوشمند منابع میتوان آیندهای پایدار برای انرژی کشور رقم زد.