وکاوای جهان اقتصاد از فرصت‌ها و چالش‌های گذار به اقتصاد کربن صفر تا ۲۰۵۰
مسیر سبز اقتصاد جهانی!
راضیه احمدوند
جهان در آستانه تحولی بزرگ در ساختار انرژی خود قرار دارد؛ تحولی که می‌تواند نه‌تنها به حفظ محیط زیست کمک کند، بلکه اقتصاد کشورها را دچار تغییرات بنیادین کند.
مهدی کیان، کارشناس محیط‌زیست، در گفتگو با جهان اقتصاد درباره فرصت‌ها، چالش‌ها و اثرات حرکت به سمت اقتصاد کربن صفر تا سال ۲۰۵۰ سخن می‌گوید.
وی معتقد است که انتقال به اقتصاد کربن صفر نه یک گزینه، بلکه یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است. او می‌گوید جهان درگیر بحران‌های زیست‌محیطی و افزایش بی‌سابقه انتشار گازهای گلخانه‌ای است که بدون تغییر در منابع انرژی مصرفی، نمی‌توان آنها را مهار کرد. از این رو، بسیاری از کشورها برنامه‌های بلندمدتی را برای حذف تدریجی سوخت‌های فسیلی و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در دستور کار خود قرار داده‌اند.
او به فرصت‌های اقتصادی این گذار نیز اشاره می‌کند. توسعه زیرساخت‌های انرژی خورشیدی، بادی و سایر منابع پاک، باعث ایجاد مشاغل جدید، افزایش بهره‌وری انرژی و کاهش وابستگی به واردات سوخت‌های فسیلی می‌شود. این تحول به ویژه برای کشورهای در حال توسعه که منابع کافی برای استخراج نفت و گاز ندارند، می‌تواند یک شانس برای جهش اقتصادی و کاهش فقر باشد.
کیان در کنار این فرصت‌ها، به چالش‌های جدی نیز اشاره می‌کند. او می‌گوید یکی از بزرگ‌ترین مشکلات، مقاومت کشورهای نفت‌خیز و شرکت‌های بزرگ نفتی است که منافع اقتصادی زیادی از تولید و صادرات سوخت‌های فسیلی دارند. این مقاومت می‌تواند روند انتقال انرژی را کند کرده و باعث افزایش تنش‌های ژئوپلیتیک شود.
از سوی دیگر، توسعه فناوری‌های تجدیدپذیر نیازمند سرمایه‌گذاری‌های هنگفت در زیرساخت‌های جدید است که ممکن است برای برخی کشورها چالش‌برانگیز باشد. همچنین، تغییرات گسترده در بازارهای جهانی انرژی، قیمت‌ها و تجارت نفت می‌تواند اقتصاد کشورهای نفت‌خیز را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.
این فعال محیط زیست به نقش سیاست‌گذاری و همکاری‌های بین‌المللی تأکید می‌کند و می‌گوید تنها از طریق هماهنگی جهانی می‌توان به اهداف کربن صفر دست یافت. او معتقد است باید نظام‌های حمایتی برای فناوری‌های نوظهور ایجاد شود و کشورهای توسعه‌یافته در انتقال فناوری و تأمین مالی به کشورهای کمتر توسعه‌یافته کمک کنند.
در نهایت، کیان چشم‌انداز روشنی برای آینده ترسیم می‌کند، اما هشدار می‌دهد که زمان برای اقدام سریع رو به پایان است. او می‌گوید اگر جهان نتواند تا سال ۲۰۵۰ به اقتصاد کربن صفر دست یابد، پیامدهای ناگواری مانند تشدید تغییرات اقلیمی، افزایش بحران‌های انسانی و اقتصادی به دنبال خواهد داشت.
