«جهان اقتصاد» گزارش می دهد
نفت ۴۰ دلاری؛ رؤیای فانتزی یا کابوس واقعی؟
گلناز پرتوی مهر
نفت ۴۰ دلاری؛ رؤیای فانتزی یا کابوس واقعی؟
بازار نفت در سال ۲۰۲۵ با چالشهای متعددی مواجه است که نیازمند سیاستگذاریهای دقیق و هماهنگ در سطح جهانی است.
در سال ۲۰۲۵، بازار جهانی نفت با نوسانات شدیدی مواجه شده است. قیمت نفت برنت به زیر ۶۰ دلار در هر بشکه سقوط کرده و برخی تحلیلگران از احتمال کاهش آن به ۴۰ دلار سخن میگویند. این وضعیت ناشی از ترکیبی از عوامل اقتصادی، ژئوپلیتیکی و فناوری است که آینده بازار نفت را در هالهای از ابهام فرو برده است.
به گزارش خبرنگار جهان اقتصاد، تولید نفت در کشورهای غیر عضو اوپک پلاس، از جمله آمریکا، کانادا، برزیل و گویان، به طور قابل توجهی افزایش یافته است. این افزایش تولید، در حالی که رشد تقاضای جهانی نفت کند شده، منجر به مازاد عرضه در بازار شده است. به عنوان مثال، جیپی مورگان پیشبینی کرده است که قیمت نفت برنت در سال ۲۰۲۵ به طور متوسط ۶۶ دلار در هر بشکه خواهد بود، که نسبت به پیشبینی قبلی کاهش یافته است.
تنشهای تجاری بین ایالات متحده و چین، با اعمال تعرفههای جدید، تأثیر منفی بر بازار نفت داشته است. این اقدامات منجر به کاهش تقاضا و افزایش نگرانیها در مورد رکود جهانی شده است. گلدمن ساکس هشدار داده است که در صورت ادامه این روند، قیمت نفت برنت ممکن است تا سال ۲۰۲۶ به زیر ۴۰ دلار در هر بشکه کاهش یابد.
رشد سریع خودروهای الکتریکی و افزایش استفاده از گاز طبیعی مایع (LNG) در حملونقل، تقاضا برای نفت را کاهش داده است. پیشبینی میشود که فروش جهانی خودروهای الکتریکی از ۱۱ میلیون در سال ۲۰۲۴ به ۱۷ میلیون در سال ۲۰۲۶ افزایش یابد، که میتواند مصرف نفت را تا ۰.۶ میلیون بشکه در روز کاهش دهد.
کشورهای صادرکننده نفت، به ویژه در بازارهای نوظهور، با کاهش درآمدهای ارزی مواجه شدهاند. برای مثال، آنگولا مجبور شده است ۲۰۰ میلیون دلار برای بازپرداخت وامهای خود پرداخت کند. در مقابل، کشورهای حوزه خلیج فارس مانند عربستان سعودی و امارات متحده عربی، به دلیل ذخایر ارزی و تنوع اقتصادی، بهتر توانستهاند با این شرایط مقابله کنند.
با توجه به عوامل فوق، آینده بازار نفت در سالهای آینده نامشخص است. در حالی که برخی پیشبینیها نشاندهنده کاهش بیشتر قیمتها هستند، برخی دیگر به پایداری نسبی بازار امیدوارند. در هر صورت، بازار نفت در سال ۲۰۲۵ با چالشهای متعددی مواجه است که نیازمند سیاستگذاریهای دقیق و هماهنگ در سطح جهانی است.
همچنین گلدمن ساکس پیشبینی کرد در سناریوی رکود اقتصاد جهانی یا تعدیل کامل کاهش عرضه داوطلبانه اضافه روزانه ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکهای هشت عضو ائتلاف اوپکپلاس قیمت نفت به ۴۰ دلار برای هر بشکه میرسد.
گلدمن ساکس پیشبینی کرد که قیمت نفت تا پایان سال ۲۰۲۵ و در سال ۲۰۲۶ میلادی بهدلیل افزایش خطر رکود اقتصادی و افزایش عرضه از سوی اعضای ائتلاف تولیدکنندگان عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و متحدانش (اوپکپلاس) کاهش مییابد.
این بانک آمریکایی انتظار دارد قیمت نفت برنت و دابلیوتیآی کاهش یابد و بهترتیب در سال ۲۰۲۵ میلادی ۶۳ دلار و ۵۹ دلار برای هر بشکه و در سال ۲۰۲۶ میلادی ۵۸ دلار و ۵۵ دلار به ازای هر بشکه باشد.
با توجه به دورنمای ضعیف رشد در بحبوحه جنگ تجاری جهانی، گلدمن ساکس انتظار دارد تقاضای نفت بین پایان سال ۲۰۲۴ میلادی تا پایان سال ۲۰۲۵ تنها ۳۰۰ هزار بشکه در روز افزایش یابد.
بهدلیل تشدید جنگ تجاری آمریکا و چین، این بانک آمریکایی از اواسط ماه مارس امسال پیشبینی خود درباره رشد تقاضای جهانی برای سه ماه چهارم سال ۲۰۲۶ را ۹۰۰ هزار بشکه در روز کاهش داده است.
چین روز جمعه (۲۲ فروردین) تعرفههای خود را بر کالاهای وارداتی از آمریکا به ۱۲۵ درصد افزایش داد و به تصمیم دونالد ترامپ، رئیسجمهوری ایالات متحده، مبنی بر افزایش تعرفه کالاهای چینی و افزایش خطرها در جنگ تجاری که تهدیدی برای متلاشی کردن زنجیره تأمین جهانی است، واکنش نشان داد.
گلدمن ساکس پیشبینی میکند با وجود اینکه بازار پیشتر مقداری از ذخیرهسازیهای آینده را بهشمار میآورد، مازاد عرضه بزرگ روزانه ۸۰۰ هزار بشکهای در سال ۲۰۲۵ و روزانه یک میلیون و ۴۰۰ هزار بشکهای در سال ۲۰۲۶ میلادی همچنان به فشار نزولی بر قیمت نفت ادامه خواهد داد.
در سناریوی رکود اقتصاد جهانی یا تعدیل کامل کاهش عرضه داوطلبانه اضافه روزانه ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکهای هشت عضو اوپکپلاس، احتمالاً قیمت نفت برنت در سال ۲۰۲۶ به محدوده ۴۰ دلار سقوط کند و در یک حالت ترکیبی شدید بهطور بالقوه به زیر ۴۰ دلار برسد.
گلدمن ساکس همچنین پیشبینی عرضه نفت شیل آمریکا برای سه ماه چهارم سال ۲۰۲۶ را ۵۰۰ هزار بشکه در روز کاهش داد.
در نهایت، نفت ۴۰ دلاری در سال ۲۰۲۵ ممکن است دیگر یک رؤیای فانتزی نباشد، بلکه واقعیتی است که باید با آن مواجه شد.