جهان اقتصاد از چالشها و فرصتهای توسعه انرژیهای تجدیدپذیر گزارش می دهد
سفر ایران به سوی آینده ای سبز!
گلناز پرتوی مهر
ایران، کشوری غنی از منابع طبیعی، علاوه بر دارا بودن ذخایر عظیم نفت و گاز، ظرفیتهای قابلتوجهی در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر دارد. با افزایش آگاهی جهانی نسبت به پیامدهای منفی استفاده از سوختهای فسیلی و تغییرات اقلیمی، توجه به منابع پایدار انرژی در کشور نیز بیشتر شده است. با این وجود، فاصله چشمگیری بین ظرفیتهای بالقوه و بالفعل ایران در این زمینه وجود دارد.
اهداف وزارت نیرو برای توسعه انرژیهای تجدیدپذیر
وزیر نیرو اعلام کرده است که با اجرای سیاستهای حمایتی و همکاری بخش خصوصی و مردم، ظرفیت تولید انرژیهای تجدیدپذیر ایران طی ۵ سال آینده به ۵۰ هزار مگاوات افزایش خواهد یافت. وی بر اهمیت افزایش بهرهوری انرژی و جلوگیری از هدررفت منابع تأکید کرده و این امر را کلیدی برای حفظ سرمایههای ملی دانسته است.
وضعیت کنونی تولید انرژی در ایران
ایران با رتبه دوم ذخایر گاز و چهارم ذخایر نفت در جهان، روزانه مقادیر عظیمی از سوختهای فسیلی تولید میکند. با این حال، تا سال ۲۰۲۳ ظرفیت تولید انرژیهای تجدیدپذیر در کشور تنها به ۱۰۰۰ مگاوات رسیده که عمدتاً از انرژی خورشیدی، بادی، زمینگرمایی، زیستتوده و نیروگاههای آبی کوچک تأمین میشود.
پتانسیلهای عظیم انرژی خورشیدی و بادی
به گفته کارشناسان، ایران از نظر منابع طبیعی برای توسعه انرژیهای تجدیدپذیر جایگاه ممتازی دارد. مناطق مرکزی و جنوبی با روزهای آفتابی فراوان، ظرفیت نصب ۶۰ هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی را دارند. همچنین، مناطق شمال غربی، شمال شرقی و سواحل جنوبی، پتانسیل تولید ۲۰ هزار مگاوات انرژی بادی را ارائه میدهند.
چالشهای پیش روی توسعه انرژیهای تجدیدپذیر
با وجود این ظرفیتها، توسعه انرژیهای پاک در ایران با موانعی مواجه است. هزینههای بالای اولیه برای احداث نیروگاهها و نبود تسهیلات مالی کافی، از جمله مهمترین چالشهاست. علاوه بر این، قیمتگذاری پایین برق به دلیل یارانههای سنگین سوختهای فسیلی، رقابتپذیری اقتصادی انرژیهای تجدیدپذیر را تضعیف کرده است.
فرصتها و راهکارهای پیش رو
با این حال، فرصتهای متعددی برای رشد این بخش وجود دارد. همکاریهای بینالمللی برای جذب سرمایه و فناوری، میتواند مسیر توسعه را هموارتر کند. اصلاح تدریجی ساختار قیمتگذاری برق و کاهش یارانههای سوختهای فسیلی نیز زمینه رقابتپذیری بیشتر انرژیهای تجدیدپذیر را فراهم خواهد کرد.
چشمانداز آینده انرژیهای تجدیدپذیر در ایران
ایران، با وجود پتانسیلهای عظیم انرژی خورشیدی و بادی، در مراحل اولیه توسعه این منابع قرار دارد. رشد این بخش نیازمند سرمایهگذاری بیشتر، سیاستهای حمایتی مؤثرتر و اصلاح ساختارهای انرژی است. با تحقق این اقدامات، ایران میتواند به یکی از قطبهای بزرگ تولید انرژیهای تجدیدپذیر در منطقه تبدیل شود. این تحول، علاوه بر کاهش وابستگی به منابع فسیلی و کاهش آلودگی زیستمحیطی، امنیت انرژی کشور را نیز در بلندمدت تضمین خواهد کرد.