ظرفیت های بندر خشک ترانزیتی
علی راثی تحلیلگر اقتصادی

تبدیل جلفا به یک بندر خشک ترانزیتی و ریلی از جمله طرحهای استراتژیک و ضروری می باشد که می تواند در صورت اجرایی و عملیاتی شدن آن، نقش مهمی در توسعه اقتصادی و تجاری منطقه شمال غرب ایران و توسعه آذربایجان شرقی ایفا کند. جلفا، به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود در شمال غرب ایران و نزدیکی به مرزهای کشورهای همسایه مانند آذربایجان، ارمنستان و ترکیه، از پتانسیلهای قابل توجهی برای تبدیل شدن به یک قطب ترانزیتی و ریلی برخوردار است. پتانسیلها و ظرفیتهای طرح تبدیل جلفا به مگا بندر خشک در حوزه شمال غرب ایران و منطقه قفقاز جنوبی متاثر از عوامل متعددی است.
باوتوجه به این که جلفا در مسیر کریدور شمال-جنوب قرار دارد که اروپا را به جنوب آسیا و خلیج فارس متصل میکند. این موقعیت، جلفا را به یک گزینه ایدهآل برای تبدیل شدن به یک بندر خشک ترانزیتی تبدیل میکند.
جلفا تنها چند کیلومتر با مرز آذربایجان فاصله دارد و از طریق راهآهن و جاده به راحتی به کشورهای همسایه متصل میشود.
از طریق شبکه ریلی و جادهای، جلفا میتواند به بنادر دریای خزر (مانند بندر انزلی و بندر آستارا) و همچنین بنادر دریای سیاه (از طریق آذربایجان) متصل شود.
وجود و فعالیت ایستگاه راهآهن جلفا اتصال آن شبکه ریلی ایران- و امکان اتصال آن به شبکه ریلی آذربایجان در کوتاه مدت از دیگر مزیت های این ایستگاه محسوب میشود که بهره برداری از آن میتواند به عنوان یک شریان اصلی برای حمل و نقل کالا بین ایران، آذربایجان، روسیه و اروپا عمل کند.
جلفا از طریق جادههای اصلی به شهرهای بزرگ ایران مانند تبریز و تهران متصل است. همچنین، جادههای بینالمللی به سمت آذربایجان و ترکیه از این منطقه عبور میکنند.
فرودگاه تبریز که در فاصله نسبتاً نزدیکی از جلفا قرار دارد، میتواند به عنوان مکمل برای حمل و نقل هوایی کالاهای با ارزش بالا عمل کند.
با تبدیل جلفا به یک بندر خشک، هزینههای حمل و نقل کالا بین ایران و کشورهای همسایه کاهش مییابد. این امر میتواند جلفا را به یک مقصد جذاب برای تجار و شرکتهای بینالمللی تبدیل کند.
ایجاد یک بندر خشک در جلفا میتواند سرمایهگذاران خارجی را به منطقه جذب کند، به ویژه شرکتهایی که به دنبال دسترسی به بازارهای ایران، قفقاز و آسیای مرکزی هستند.
از سوی دیگر، توسعه زیرساختهای بندر خشک و فعالیتهای مرتبط با آن میتواند فرصتهای شغلی زیادی برای ساکنان محلی ایجاد کند و بندر خشک جلفا میتواند به عنوان یک مرکز لجستیکی برای ذخیرهسازی، پردازش و توزیع کالاها عمل کند.