حمل و نقل هوشمند شهری؛ حلقه مفقوده تهران

جهان اقتصاد: سیستم حمل‌ونقل هوشمند به راهکارها و سیستم‌های مبتنی بر فناوری نوین و نوپدید گفته می‌شود که مدیریت حمل‌ونقل را هماهنگ، کارآمد و هوشمند می‌کند. حمل‌ونقل هوشمند با حسگرها، فناوری‌های ارتباطی پیشرفته، خودکارسازی امور و شبکه‌های پرسرعت نحوه مدیریت حمل‌ونقل را دگرگون می‌کنند.

همچنین باید یادآور شد که انواع سیستم‌های حمل‌ونقل هوشمند در تمام شیوه‌های حمل‌ونقل و ترکیب آنها کاربرد دارد.

راه‌اندازی فاز اول مرکز کنترل ترافیک تهران و اطلاع رسانی وضع ترافیک شهر در رادیو در سال 1373 یکی از گام‌های اولیه برای ورود به حوزه حمل و نقل هوشمند به شمار می‌رود. از آن زمان تاکنون در این راستا گام‌های بیشتری برداشته شده و برخی تجهیزات حمل و نقل هوشمند برای شهر‌ها و استان‌های مختلف تهیه شده و سیستم‌هایی راه‌اندازی شده‌اند.

اما ان چه در این راستا باید مورد توجه قرار گیرد این است که صرفا نحوه جریمه کردن رانندگان متخلف و پایش شهر به صورت هوشمند انجام می شود و هوشمندسازی در سایر عرصه ها مغفول مانده است.

اذعان مسئولین شهری برای حرکت به سمت هوشمندسازی حمل و نقل نیز به شکلی این مساله را تایید می کند. در همین راستا شهردار تهران، گام سوم مدیریت شهری در بخش حمل ونقل را برقی سازی عنوان کرد. زاکانی گفت: در این بخش کل ناوگان را به سمت برقی سازی می بریم که این موضوع، از یک سو مطلوبیت و در دسترس بودن حمل ونقل عمومی را تضمین می کند و از سوی دیگر هم در حوزه کاهش آلودگی هوا گام مؤثری خواهد بود. 

زاکانی وضع قواعد انتظام بخش در شهر و ارائه الگوی سفر ترکیبی را گام های چهارم و پنجم مدیریت شهری در راستای توسعه حمل ونقل عمومی برشمرد و تأکید کرد: تهران باید به سمت تبدیل شدن به شهر هوشمند و برقی پیش برود.

فارغ ازاین که چگونه قرار است برق مورد نیاز این حرکت را تامین کرد در شرایطی که نه آبی است و نه برقی، این مساله به ذهن خطور می کند که آیا اساسا هوشمندسازی حمل و نقل عمومی به همین جا ختم می شود؟ پاسخ مشخصا منفی است.

در ساده ترین شکل ممکن امروزه بسیاری از تاکسی های درون شهری از سیستم پرداخت الکترونیکی محروم هستند و همچنان با پول نقد سر و کار دارند در حالی که این می تواند اولین گام در مسیر هوشمندسازی باشد که مغفول مانده است.

از سوی دیگر با وجود ادعای هوشمند بودن چراغ های راهنمایی و رانندگی بارها در خیابان ها و به خصوص در چهارراه ها مشاهده کرده اید که یک طرف خیابان خالی از خودرو است و چراغ آن سبز اما در طرف دیگر حجم زیادی از خودروها برای چند دقیقه پشت چراغ قرمز معطل می شوند که این نیز نشان می دهد در حوزه کنترل ترافیک نیز هنوز هوشمندسازی حداقل به شکل مشهود انجام نشده است.

اما این تمام ماجرا نیست، سوده نجفی، عضو هیئت رئیسه شورای اسلامی شهر تهران در این رابطه گفت: شورای ششم شهر تهران از ابتدای فعالیت بر اساس نیاز شهر و گسترش فناوری های نوین بر مسئله هوشمند سازی تاکید داشته و دارد که در این راستا ضمن اینکه اعتباراتی نیز به همین منظور در بودجه سالانه شهرداری تهران از سوی شورا مصوب شده، احکامی نیز در برنامه چهارم تحول و پیشرفت تهران نیز احکامی در خصوص هوشمند سازی مدنظر قرار گرفته است اما متأسفانه شهرداری با گذشت ۳ سال نسبت به این موضوع علی رغم تأکید شورا و تذکرات اعضا اقدام موثری انجام نداده و باید در این فرصت باقیمانده تلاش خود را مضاعف کند.

نجفی به توسعه تکنولوژی و گسترش فناوری پرداخت و گفت: یکی از راه های افزایش رفاه و آسایش شهروندان گسترش فناوری است که در سال های اخیر پیشرفت های خوبی در این زمینه صورت گرفته اما آنچه که در حوزه هوشمند سازی دارای اهمیت است، مسئله اطلاعات و داده است که زیرساخت اصلی شهرهای نوین و هوشمند را تشکیل می‌دهند. این شبکه‌ها، امکان جمع‌آوری، انتقال و تحلیل داده‌ها را برای مدیریت بهتر شهر فراهم می‌کنند.

عضو هیئت رئیسه شورای اسلامی شهر تهران با تاکید بر اهمیت شبکه های ارتباطی و حمل و نقل گفت: یکی از بزرگترین چالش های شهر تهران مسئله ترافیک است که در سطح جهانی در شهرهای هوشمند با استفاده از سیستم های حمل و نقل هوشمند به بهینه سازی ترافیک و کاهش آلایندگی ها کمک می شود.

گفته هایی که نشان می دهد اساسا در تهران اقدامی در این راستا انجام نشده و حمل و نقل هوشمند شهری حلقه مفقوده این روزهای تهران پرترافیک است.