ضرورت وصول برخط مالیات ارزش افزوده

فاصله طولانی میان پرداخت مالیات توسط مردم و وصول آن توسط دولت در این روزها به معضلی بدل شده است. اجرای دریافت آنی مالیات ارزش افزوده از رستوران‌های زنجیره‌ای و پلتفرم‌های نمایش خانگی موجب شفافیت بیشتر، کاهش تخلف و تأمین سریع منابع مالی شهرداری‌ها و دستگاه‌های خدماتی خواهد شد.

در سال‌های گذشته این مجموعه‌ها مالیات بر ارزش افزوده را به‌صورت سه‌ماهه، شش‌ماهه یا حتی سالانه پرداخت می‌کردند، در حالی که همان لحظه دریافت هزینه از مشتری، مبلغ مالیات را نیز دریافت می‌کردند. این فاصله زمانی میان دریافت از مردم و واریز به خزانه، یکی از اشکالات جدی در روند وصول بود.

در مقطعی دولت با هدف حمایت از این کسب‌وکارها، فرصت تسویه دوره‌ای را برای آن‌ها در نظر گرفته بود، اما ادامه این روند موجب تأخیرهای طولانی در تأمین درآمدهای مالیاتی شد. وقتی مالیات از مردم به‌صورت لحظه‌ای دریافت می‌شود، طبیعتاً باید در کوتاه‌ترین زمان ممکن به خزانه دولت واریز شود.

این تأخیر نه تنها به خزانه کشور آسیب می‌زد، بلکه شهرداری‌ها، دهیاری‌ها و دستگاه‌هایی که سهم مشخصی از این مالیات دارند نیز با وقفه در دریافت منابع مواجه می‌شدند. بخش‌هایی مانند خدمات شهری و حوزه سلامت که به درآمد پایدار نیاز دارند، به دلیل همین فاصله زمانی دچار کمبود نقدینگی می‌شدند.

اکنون بر اساس تصمیمات اخیر، ۸ درصد از ۱۰ درصد مالیات ارزش افزوده این مجموعه‌ها به‌صورت آنی و برخط وصول می‌شود و تنها ۲ درصد باقی‌مانده طبق روال گذشته در پایان دوره سه‌ماهه یا شش‌ماهه تسویه خواهد شد. این شیوه عملاً مشکل تأخیرهای چندماهه را برطرف می‌کند.

با اجرای این روش جدید، بخش عمده سهم دولت و دستگاه‌های خدماتی بلافاصله واریز می‌شود. این اقدام باعث می‌شود اعتبارات شهرداری‌ها و دهیاری‌ها—که حدود چهار درصد از این مالیات را دریافت می‌کنند—به‌موقع در اختیارشان قرار گیرد و بتوانند امور جاری و پروژه‌های عمرانی خود را بدون وقفه پیش ببرند.

یکی از مزیت‌های مهم این طرح، ایجاد شفافیت در گردش مالی و جلوگیری از هرگونه تخلف، کتمان یا تأخیر عمدی است. وقتی مالیات به‌صورت آنلاین و مستقیم به حساب خزانه واریز می‌شود، امکان فرار مالیاتی یا نگهداری مبالغ در حساب‌های واسط از بین می‌رود.

این موضوع به‌ویژه درباره پلتفرم‌های نمایش خانگی و رستوران‌های زنجیره‌ای که گردش مالی بالایی دارند اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. در سال‌های گذشته نبود نظارت دیجیتال، موجب اختلال در وصول کامل مالیات شده بود و برخی از این مجموعه‌ها مالیات را دیرتر از موعد پرداخت می‌کردند.

وصول آنی مالیات بر ارزش افزوده، هم با منطق مالیاتی سازگار است و هم موجب اطمینان از واریز به‌موقع منابع به بخش‌های مختلف می‌شود. وقتی مردم مالیات را همان لحظه پرداخت می‌کنند، طبیعی است که درآمدهای دولت و شهرداری‌ها نیز بدون فاصله زمانی وصول شود. این اقدام یک گام مهم در نظم‌بخشی به نظام مالیاتی و تقویت شفافیت اقتصادی است.