ضرورت آمادگی بیشتر حمل‌ونقل شهری
یادداشت نیما گلیاری پژوهشگر حوزه شهری
زمستان در راه است و تهران، پایتخت 10 میلیونی، باید خود را برای موج سنگین مسافران آماده کند. تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد که با افت دما، بارش برف و یخبندان، استفاده از حمل‌ونقل عمومی تا ۴۰ درصد افزایش می‌یابد. طبق آمار شهرداری، در زمستان ۱۴۰۳، روزانه بیش از ۷ میلیون سفر با اتوبوس و مترو ثبت شد، در حالی که ظرفیت ناوگان تنها 5 میلیون مسافر را پوشش می‌دهد.
این شکاف، صف‌های طولانی ایستگاه‌ها، تأخیرهای ساعتی و نارضایتی عمومی را به دنبال دارد. ترافیک سنگین معابر – با میانگین ۶۵ کیلومتر توقف روزانه – و آلودگی هوا، شهروندان را به سمت مترو و BRT سوق می‌دهد اما سیستم فعلی نفس‌گیر است. اولویت اول: تقویت ناوگان که باید تا آبان مستقر شود.
تعمیر ۲۰ درصد اتوبوس‌های فرسوده (حدود ۱۲۰۰ دستگاه) ضروری است؛ بودجه ۵۰۰ میلیارد تومانی شورای شهر تخصیص یابد. خطوط مترو، با تکمیل ۳۰ کیلومتر ریل‌گذاری، ظرفیت را ۲۵ درصد افزایش دهد.
دوم: شیفت‌های اضافی. ساعات کاری از ۵ صبح تا ۱۲ شب تمدید و ۲۰۰۰ راننده جدید استخدام شود. اپلیکیشن‌های هوشمند برای ردیابی اتوبوس‌ها الزامی است تا مسافران از انتظار بی‌مورد نجات یابند.
سوم: مقابله با برف و یخشکن. ۱۰۰ دستگاه نمک‌پاش و ۲۰۰۰ تن نمک ذخیره شود. مسیرهای کلیدی مانند آزادی، نواب و همت، ۲۴ساعته نمک‌پاشی شوند.
ایستگاه‌های سرپوشیده در ۵۰ نقطه پرترافیک احداث گردد تا مسافران در سرما پناه داشته باشند. چهارم: تشویق مسافران. بلیت الکترونیکی با ۲۰ درصد تخفیف زمستانی و کارت‌های ماهانه ۱۰۰ هزار تومانی عرضه شود.
کمپین با همکاری صداوسیما، استفاده از حمل‌ونقل عمومی را تبلیغ کند. چالش‌ها جدی است: کمبود بودجه نیاز به ۲ هزار میلیارد تومان، نارضایتی رانندگان به دلیل حقوق پایین و پوشش ضعیف گرمخانه‌ها در ایستگاه‌ها.
بدون اقدام فوری، زمستان ۱۴۰۴ به بحران تبدیل می‌شود. افزایش ۳۰ درصدی حوادث ترافیکی، غیبت ۱۵ درصدی دانش‌آموزان و خسارت اقتصادی ۵۰۰ میلیاردی روزانه.
پیشنهاد می شود تشکیل ستاد زمستانی با حضور شهردار، پلیس راهور و محیط زیست تا ۱۵ آبان صورت گیرد. جلسات هفتگی نظارت و گزارش‌دهی به شورای شهر انجام شود. تهران شایسته سیستم حمل‌ونقلی مدرن است. با برنامه‌ریزی دقیق، زمستان سرد به فرصتی برای ارتقای خدمات بدل شود. مسافران راضی، شهر پویا. اقدام کنید، پیش از آنکه بارش ها همه چیز را سخت کند.
