برق جای بنزین را می‌گیرد
مهرناز خوشبخت روزنامه نگار
در دهه‌های اخیر، موضوع خودروهای الکتریکی به یکی از داغ‌ترین مباحث جهانی تبدیل شده است. این فناوری به عنوان بخشی از راه‌حل مقابله با چالش‌های زیست‌محیطی و وابستگی به سوخت‌های فسیلی مورد توجه قرار گرفته است. خودروهای الکتریکی علاوه بر کاهش چشمگیر آلودگی هوا، به افزایش بهره‌وری انرژی و تحول در صنعت حمل‌ونقل کمک می‌کنند. بسیاری از کشورها با سرمایه‌گذاری در این صنعت به دنبال گسترش تولیدات خود و کاهش وابستگی به نفت هستند. ایران، به عنوان یکی از کشورهایی که منابع گسترده نفتی دارد، می‌تواند نقش مهمی در این حوزه ایفا کند؛ اما چالش‌ها و فرصت‌های زیادی نیز در مسیر توسعه این صنعت وجود دارد.
تولید خودروهای الکتریکی می‌تواند وابستگی ایران به صادرات نفت را کاهش دهد و منابع کشور را به سمت فناوری‌های جدید هدایت کند.
همچنین توسعه صنعت خودروهای الکتریکی فرصت‌های شغلی زیادی در بخش‌های مختلف از جمله تولید، تحقیق و توسعه، و خدمات پس از فروش ایجاد می‌کند و با پیشرفت در این حوزه، ایران می‌تواند سرمایه‌گذاران بین‌المللی را به همکاری در تولید خودروهای الکتریکی جذب کند.
اما این صنعت با چالش هایی هم روبرو است که نبود ایستگاه‌های شارژ کافی و عدم آمادگی سیستم حمل‌ونقل کشور یکی از موانع اصلی توسعه این فناوری است.
همچنین قیمت بالای تولید باتری و خودروهای الکتریکی می‌تواند مانعی برای ورود به بازار باشد و تحریم‌ها ممکن است بر توانایی ایران در واردات فناوری‌های ضروری تأثیر بگذارند.
البته راهکارهایی هم برای رهایی از این چالش ها وجود دارد از جمله دولت می‌تواند با کاهش مالیات‌ها و ارائه تسهیلات مالی به تولیدکنندگان خودروهای الکتریکی، انگیزه لازم را برای سرمایه‌گذاری در این حوزه فراهم کند. همچنین حمایت از تولیدکنندگان قطعات و باتری‌های خودروهای الکتریکی داخلی می‌تواند به کاهش وابستگی به واردات کمک کند.
توسعه و احداث ایستگاه‌های شارژ خودروهای الکتریکی در سراسر کشور، از جمله مناطق شهری و روستایی، گام مهمی در تسهیل استفاده از این خودروهاست. همچنین ایجاد شبکه برق پایدار و پیشرفته برای پشتیبانی از نیازهای خودروهای الکتریکی، ضروری است.
علاوه بر آن سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه می‌تواند به تولید فناوری‌های جدید و کاهش هزینه‌های تولید خودروهای الکتریکی کمک کند؛ دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی در این مسیر نقش کلیدی دارند.
ایران می‌تواند با کشورهای همسایه و پیشرفته در حوزه تولید خودروهای الکتریکی همکاری کند و از تجربیات و تکنولوژی‌های آن‌ها بهره‌مند شود. ایجاد کنسرسیوم‌های منطقه‌ای در این زمینه می‌تواند چالش‌های موجود را کاهش دهد.
دولت باید برنامه‌هایی برای استفاده بهینه از منابع انرژی تجدیدپذیر، مانند انرژی خورشیدی و بادی، برای تأمین برق خودروهای الکتریکی ارائه دهد. این راهکار نه تنها هزینه‌ها را کاهش می‌دهد، بلکه تأثیرات زیست‌محیطی مثبت نیز دارد.
همچنین برنامه‌های آموزشی تخصصی برای توسعه مهارت‌های لازم در صنایع مرتبط با خودروهای الکتریکی، مانند طراحی باتری، توسعه نرم‌افزارهای هوشمند و مدیریت انرژی، می‌تواند به افزایش توانمندی نیروی کار کشور کمک کند.
افزایش آگاهی مردم نسبت به مزایای خودروهای الکتریکی از طریق کمپین‌های رسانه‌ای، نمایشگاه‌ها و برنامه‌های آموزشی، می‌تواند تقاضای بازار برای این نوع خودروها را افزایش دهد.
توسعه تولید خودروهای الکتریکی در ایران، نه تنها به عنوان راهکاری زیست‌محیطی و اقتصادی، بلکه به عنوان یک گام استراتژیک برای آینده کشور قابل توجه است. این صنعت می‌تواند از طریق کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی، ایجاد فرصت‌های شغلی جدید و جذب سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی، به اقتصاد کشور جان تازه‌ای ببخشد. همچنین، مقابله با چالش‌هایی نظیر آلودگی هوا، بحران انرژی و تحریم‌های اقتصادی، نیازمند سیاست‌ها و راهبردهایی مبتنی بر دانش و نوآوری است که تولید خودروهای الکتریکی به‌خوبی با این نیازها همخوانی دارد.
با این حال، تحقق این هدف مستلزم رفع موانعی همچون نبود زیرساخت‌های کافی، هزینه‌های بالای تولید و محدودیت‌های فناوری است. برای غلبه بر این چالش‌ها، نیاز به برنامه‌ریزی دقیق، سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه، و ایجاد همکاری‌های بین‌المللی وجود دارد.
در نهایت، تولید خودروهای الکتریکی در ایران نه تنها می‌تواند به بهبود اقتصاد ملی کمک کند، بلکه گامی مؤثر برای تحقق توسعه پایدار، حفظ محیط‌زیست، و بهبود کیفیت زندگی نسل‌های آینده خواهد بود. با اتخاذ سیاست‌های حمایتی، توجه به نیازهای داخلی و بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود، ایران می‌تواند در آینده‌ای نه‌چندان دور به یکی از بازیگران اصلی این صنعت در منطقه تبدیل شود.
