حضور چینیها در مسکن مشروط به صنعتیسازی صد در صدی
عباس صوفی، نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس
مذاکرات اخیر وزارت راه و شهرسازی با شرکتهای چینی برای سرمایهگذاری در حوزه مسکن، بار دیگر توجهها را به ضرورت صنعتیسازی کامل ساختمان جلب کرده است. موفقیت این همکاریها تنها زمانی تضمین میشود که صنعتیسازی بهصورت کامل و در همه ابعاد اجرایی شده و تکنولوژی آن نیز به کشور منتقل شود.
تجربه پروژههای گذشته نشان داده است که بسیاری از شرکتهای خارجی، تنها بخشی از فرایند ساخت را صنعتی اجرا کردند و فعالیتشان بهطور صددرصد صنعتی نبود؛ به عبارت دیگر، این شرکتها عمدتاً انبوهساز بودند و صنعتیسازی واقعی انجام ندادهاند. این تجربه، هشدار مهمی است که در صورت تکرار مسیر گذشته، همکاریهای خارجی نمیتواند نتایج مورد انتظار در حوزه مسکن را به همراه داشته باشد.
صنعتیسازی کامل مزایای قابل توجهی دارد؛ از جمله کاهش مصرف آهن و سیمان، افزایش سرعت ساخت، کاهش هزینههای تمامشده، سبکسازی ساختمان و بهبود کیفیت ساخت همراه با کاهش مصرف انرژی. بنابراین، تنها در صورتی که پروژهها به شکل صنعتیسازی ۱۰۰ درصدی و با انتقال تکنولوژی پیش بروند، میتوان انتظار داشت که بحران مسکن کاهش یابد و سرعت عرضه مسکن به بازار افزایش پیدا کند.
علاوه بر این، اولویت باید با بخش خصوصی داخلی باشد، اما در صورتی که توان کافی برای اجرای صنعتیسازی وجود نداشته باشد، استفاده از ظرفیت خارجی میتواند تکمیلکننده باشد. نکته کلیدی این است که صنعتیسازی واقعی، نه صرفاً انبوهسازی، عامل کاهش هزینهها و افزایش کیفیت ساخت خواهد بود و راهحل بلندمدت بحران مسکن کشور را فراهم میکند.
با وجود استقبال مشروط از حضور سرمایهگذاران خارجی، نگرانیها در مورد انتقال تکنولوژی و اجرای صنعتیسازی کامل همچنان وجود دارد. پروژههایی که در گذشته با مشارکت خارجی اجرا شدند، نشان دادند که بدون برنامهریزی دقیق و نظارت مستمر، تنها بخشی از فرایند ساخت صنعتی میشود و بسیاری از مزایای واقعی صنعتیسازی از دست میرود. بنابراین، هرگونه همکاری جدید باید با الزام به صنعتیسازی کامل و انتقال دانش فنی همراه باشد تا اثرات ملموس بر کاهش هزینهها و سرعت ساخت داشته باشد.
کارشناسان مسکن بر این باورند که صنعتیسازی نه تنها موجب کاهش قیمت تمامشده ساختمان میشود، بلکه میتواند فرآیند عرضه مسکن را تسریع کند و فشار تقاضای انباشته شده را کاهش دهد. سبکسازی ساختمان، استفاده بهینه از مصالح و افزایش کیفیت ساخت، همگی از نتایج مستقیم اجرای صنعتیسازی ۱۰۰ درصدی هستند. این رویکرد، در کنار کاهش مصرف انرژی و بهبود بهرهوری، میتواند تحول واقعی در بازار مسکن ایجاد کند.
در عین حال، بخش خصوصی داخلی نقش کلیدی در موفقیت صنعتیسازی دارد و باید ظرفیتهای آن تقویت شود. با این حال، در صورتی که توان داخلی کافی نباشد، استفاده هوشمندانه از سرمایهگذاری و تکنولوژی خارجی میتواند مکمل باشد. نکته مهم این است که تکرار تجربه گذشته و صرفاً اجرای انبوهسازی بدون صنعتیسازی، نه تنها مشکل مسکن را حل نمیکند بلکه منابع کشور را نیز هدر میدهد. اجرای صنعتیسازی کامل و انتقال تکنولوژی، کلید اصلی کاهش قیمت و افزایش سرعت عرضه مسکن است.