مدیر کل دامپزشکی استان اصفهان عنوان کرد : در کنترل بیماری تب برفکی بسیار موفق عمل کردیم
شهرام موحدی مدیرکل دامپزشکی استان اصفهان در نشست خبری پیرامون آخرین وضعیت بیماری تب برفکی و بیماریهای دامی در ادارهکل دامپزشکی استان گفت: این بیماری یکی از جدیترین تهدیدهای سالهای اخیر برای دام و تولیدات دامی کشور است؛ در حال حاضر تب برفکی به یکی از داغترین موضوعات محافل دامداری تبدیل شده و نیازمند اطلاعرسانی دقیق و پاسخگویی شفاف است.
وی اظهار کرد: از حدود 470 هزار رأس دام سنگین استان اصفهان تا امروز هشت هزار رأس به بیماری تببرفکی مبتلا شدهاند که معادل 1.7 درصد جمعیت دام سنگین استان است و این رقم بسیار پایینتر از حد طبیعی 10 درصد در سال است که در استانداردهای جهانی پذیرفته شده محسوب میشود.
مدیرکل سازمان دامپزشکی استان متذکر شد: تلفات تأییدشده و کارشناسیشده ما تنها حدود 100 رأس بوده که 10 رأس گاو بالغ و 90 رأس گوساله است؛ هزار و 100 رأس دام هم کشتار اضطراری شده که معادل دو دهم درصد جمعیت دام سنگین استان است.
موحدی در بخش دیگری از سخنانش به تشریح ماهیت بژماری تب برفکی پرداخت و گفت: تب برفکی یک بیماری ویروسی بسیار جهشپذیر با ژنوم RNA است که مشابه ویروسهایی مانند کرونا و آنفلوانزا، ظرفیت بالایی در ایجاد گونههای جدید دارد.
وی با اشاره به وجود هفت سروتیپ اصلی و دهها زیرشاخه در این ویروس گفت: هر واکسن تنها برای یک سروتیپ خاص اثربخش است و ممکن است بر سویههای دیگر مصونیت ایجاد نکند. از طرفی تغییرات ژنتیکی ویروس گاهی به حدی است که حتی زیرسویههای یک سروتیپ نیز ممکن است به واکسن آن سروتیپ پاسخ مناسب ندهند.
مدیرکل دامپزشکی اصفهان افزود: سروتیپهای O ،A و Asia1 سالهاست در کشور بومی شده و کنترل آنها با واکسیناسیون مداوم انجام میشود؛ تب برفکی از طریق انواع حیوانات اهلی و وحشی مانند سگ، گرگ، روباه، گربه، شغال و حتی پرندگان منتقل میشود. جوندگانی مانند موش و حتی حشرات نیز میتوانند به طور فیزیکی ویروس را جابهجا کنند و ورود افراد متفرقه، دامداران بدون رعایت اصول بهداشتی، خودروهای حمل شیر و خوراک دام از عوامل پرخطر انتقال این ویروس هستند.
موحدی با بیان اینکه دوره کمون بیماری یک تا دوازده روز است، افزود: دام در این مدت آلوده است اما علائم نشان نمیدهد و برخی دامداران تصور میکنند پس از واکسیناسیون دامشان بیمار شده، در حالی که دام پیش از تزریق واکسن در دوره کمون بوده است.
وی ادامه داد: ویروس از بزاق، ترشحات بینی، تاولهای پوستی، ادرار، شیر، جنین سقطشده و حتی سلولهای پوستی ریختهشده در محیط قابل انتشار است و بررسیها نشان میدهد ویروس تا حدود صد روز روی لباس و تا پانزده روز در مخاط بینی انسان زنده میماند.
موحدی تأکید کرد: تب برفکی بیماری مشترک انسان و دام نیست و خطری برای سلامت انسان ایجاد نمیکند، اما فردی که وارد یک دامداری آلوده شده میتواند ویروس را به صورت مکانیکی به یک دامداری سالم منتقل کند.
مدیرکل دامپزشکی استان اصفهان در ادامه به شاخص سرایتپذیری بیماری اشاره کرد و گفت: شاخص R0 تب برفکی بین 2 تا 25 است، در حالی که آنفلوانزای فصلی حدود 2 و کرونا حدود 5 بوده است؛ این یعنی تب برفکی ده برابر آنفلوانزا و پنج برابر کرونا قدرت انتشار دارد و همین ویژگی کنترل بیماری را بسیار دشوار میکند.
وی گفت: ویژگی دیگر این ویروس این است که با پاساژ مداوم از یک دام به دام دیگر قدرت بیماریزایی آن افزایش مییابد، در حالی که بسیاری از ویروسهای انسانی مانند آنفلوانزا بر اثر پاساژ ضعیفتر میشوند.
موحدی تصریح کرد: در این بیماری دام دچار تب بالا، تاولهای دهانی، لنگش، کاهش شدید اشتها و درد فراوان میشود و در مواردی حتی پوست پستان یا زبان دام جدا شده و امکان شیردوشی از بین میرود.
مدیرکل دامپزشکی استان اصفهان خاطرنشان کرد: کشورهای خاورمیانه مانند ایران، ترکیه، عراق، عمان، امارات، قطر، عربستان، سوریه و یمن و کشورهایی در شرق و جنوب شرق آسیا اکنون درگیر تب برفکی هستند و سازمان جهانی بهداشت دام یک سامانه اختصاصی برای گزارشهای جهانی این بیماری دارد.
وی با اشاره به وضعیت دامی استان گفت: اصفهان 470 هزار دام سنگین و بیش از سه میلیون دام سبک دارد و رتبه اول تولید شیر و رتبه چهارم تولید گوشت قرمز کشور را به خود اختصاص داده و بیش از دو هزار روستا در آن فعالیت دامداری دارند.
موحدی تأکید کرد: این حجم عظیم تولید یک مزیت بزرگ و در عین حال یک آسیبپذیری جدی در زمان بروز بیماری است زیرا تراکم بالای دام کنترل بیماری را بسیار دشوار میسازد.
وی افزود: بر اساس مدلهای اپیدمیولوژیک، اگر هیچ اقدامی انجام نمیدادیم، حدود 26 هزار رأس دام تلف و بیش از 120 هزار رأس کشتار اضطراری ثبت میشد و خسارات مستقیم بیش از پنج هزار میلیارد تومان و غیرمستقیم دو تا چهار برابر