طلسم ریجستری شکسته شد

جهان اقتصاد: پس از فراز و نشیب های فراوان، بالاخره گمرک ایران اعلام کرد: صاحبان آن دسته از گوشی های آیفون ۱۴ و ۱۵ و ۱۶ می توانند از پنجشنبه گذشته پس از صدور تاییدیه همتا نسبت به ادامه فرآیند ثبت اطلاعات الزامی و پرداخت وجوه متعلقه اقدام کنند.

بنابراین گزارش ، براساس دستورالعمل گمرک که از چند روز پیش به گمرکات کشور ابلاغ شد شرایط و هزینه رجیستری گوشی‌های آیفون ۱۴، ۱۵ و ۱۶ که پیش از تاریخ ۱۷ آبان ۱۴۰۳ وارد کشور شده و روشن شده اند مشخص شد اما به دلیل برخی مشکلات زیرساختی میان سامانه همتا امکان ارسال اطلاعات از سامانه گمرک به همتا فراهم نبود که پس از ایجاد زیرساخت‌های لازم از پنجشنبه این امکان فراهم شده است.

در فرایندی که برای رجیستری گوشی آیفون در کشور مشخص شده، تنها گوشی‌های مسافری که پیش از تاریخ ۱۷ آبان با انداختن سیم کارت فعال‌سازی شده‌اند، می‌توانند در گمرک ثبت شده و رجیستر شوند.

عبدالناصر همتی، وزیر امور اقتصادی و دارایی پیشین در این باره گفته است: طبق برآوردها حدود یک میلیون از این نوع گوشی‌ها دست مردم است و جزو دارایی آنهاست که در عمل بلا استفاده شده است؛ از این رو باید تمهیدی برای استفاده از این گوشی‌ها نیز در نظر گرفت.

آیفون همیشه در بازار ایران سهمی ۵ تا ۸ درصدی داشته، اما به‌رغم این، درصد بالایی از ارزبری را به خود اختصاص می‌دهد. این شرایط، هر گونه فعالیت تجاری روی آیفون را محدود کرده است.

این کالا تا ۱۴۰۱ عددی بین ۷۰۰ تا ۸۰۰ میلیون دلار از میزان واردات ما را تشکیل می‌داد که با تغییرات در روند تخصیص ارز نیمایی یا مبادلاتی باز هم عدد بزرگی بود که ممانعت ورود این کالا به کشور را تشدید کرد.

این در حالی است که امروز ۶۰۰ تا ۷۰۰ شرکت واردکننده موبایل سعی دارند گوشی‌هایی را وارد کنند که مشکل خدمات پس از فروش را نداشته باشند؛ اما در خصوص آیفون این خدمات اکنون ۱۰ سال است موجود نیست.

پیش از این نیز، ابلاغیه سازمان توسعه تجارت جنجال برانگیز شد هرچند که ماهیتی گره گشا داشت.

براساس آن ابلاغیه تمامی گوشی‌های اپل که پیش از رفع ممنوعیت واردات در کشور موجود بودند، با پرداخت ۳۰ درصد ارزش کالا، امکان ثبت و رجیستری خواهند داشت.

 این فرآیند مشابه رویه مسافری است اما برای حجم انبوه گوشی‌های بازار اعمال شده است.

تعرفه مسافری برای کالاهایی تعیین می‌شود که همراه مسافر وارد شده باشند اما این گوشی‌ها از مسیرهای غیررسمی به کشور رسیده‌اند.

فرآیند رجیستری آیفون ۱۶ نسبت به مدل‌های قبلی پیچیده‌تر شده و تغییرات جدیدی در قوانین گمرک و نحوه ثبت این دستگاه اعمال شده است. یکی از مهم‌ترین تغییرات، نیاز به شماره تلفن همراه معتبر است. در حال حاضر، برای رجیستر کردن آیفون، دستگاه باید به نام دارنده سیم‌کارت ثبت شود و هر فرد تنها می‌تواند یک گوشی را در سال رجیستر کند. این مسئله می‌تواند برای افرادی که قصد خرید چندین دستگاه یا ثبت گوشی با پاسپورت افراد دیگر را دارند، مشکل‌ساز شود.

از سوی دیگر، هزینه‌های گمرکی و مالیات رجیستری نیز متغیر بوده و ممکن است بسته به مدل و شرایط جدید تعیین شود. برخی کاربران گزارش داده‌اند که در فرآیند پرداخت عوارض، با تاخیرهای سیستمی یا افزایش ناگهانی تعرفه‌ها مواجه شده‌اند.

از سوی دیگر، محمدرضا عالیان، دبیر انجمن موبایل ایران و از فعالان بازار، در این خصوص می گوید: زمانی که یک کالا و در اینجا گوشی‌ آیفون به‌ صورت مسافری وارد می‌شود، به این معنی نیست که از این کالا برای رویه تجاری استفاده شود؛ زیرا طبق قوانین کشور خرید و فروش این کالاها ممنوع است. حالا با فعال‌سازی واردات و رجیستری آیفون‌های مسافری نباید انتظار داشته باشیم که تغییر چشمگیری در بازار موبایل ایجاد شود؛ بلکه تداوم این رویه و عدم فعال‌سازی رویه تجاری موجب ایجاد بازار سیاه می‌شود. این وضعیت مصرف‌کننده را به این سمت می‌برد که آیفون را بعد از دو سال ممنوعیت به هر قیمتی بخرد. در پی این اتفاق، قاچاق از رویه مسافری دوباره قوت می‌گیرد و تا زمانی که رویه تجاری فعال نشود، نمی‌توان مانع این وضعیت شد.