فولاد هرمزگان در مسیر تامین پایدار انرژی و مواد اولیه

شرکت فولاد هرمزگان با در اختیار داشتن میانگین سهم ۳۵ درصدی از عرضه محصول اسلب در بازارهای داخلی و صادراتی، تمهیدات لازم در راستای رفع دو چالش اساسی صنعت فولاد کشور یعنی محدودیت‌های تامین انرژی و حمل مواد اولیه را اندیشیده و اقدام به توسعه پست برق اصلی و شبکه توزیع برق و احداث نیروگاه به علاوه توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل ریلی و جاده‌ای همگام با احداث و انتقال انبارها به خارج از فنس کرده است.

در حالی که انتظار می‌رفت پیرو پیگیری‌های فولادسازان کشور از سال‌های قبل، معضل قطعی برق کارخانه‌های فولادی در تابستان سال جاری کمی بهبود پیدا کند اما این مسئله نه تنها تحقق پیدا نکرد بلکه محدودیت برق این واحدها زودتر از زمان موعد آغاز شد و عملا تولید واحدهای فولادسازی را به تعطیلی کشاند. مشکلات انرژی نظیر محدودیت‌های برق و گاز در فصول مختلف سال، از جمله چالش‌هایی به شمار می‌آید که امروزه به مشکلی بزرگ برای فولادسازان کشور تبدیل شده است. متاسفانه در سال‌های اخیر صنعت فولاد علی‌رغم توسعه و پیشرفت‌هایی که در آن حاصل شده، با محدودیت‌هایی در تامین انرژی مواجه شده است که این موضوع برنامه‌های بلندمدت شرکت‌های برجسته فولادی را با مشکل مواجه کرده و حتی اجرای طرح‌های توسعه‌ای را با تردید مواجه کرده است. در واقع این معضل باعث شده تا ۲۵ درصد ظرفیت نصب شده فولاد کشور به دلیل مشکلات بهره‌‎برداری که مهم‌ترین آن‌ها تامین برق و گاز است، بدون استفاده باقی بماند؛ این در حالی است که نقطه سربه‌سر تولید فولاد پس از بهره‌برداری ۷۵ درصد است و کمتر از این، واحدهای تولیدی را زیان‌ده خواهد کرد.

ضرورت احداث نیروگاه‌های جدید با هدف تامین پایدار برق

یکی از راهکارهای موثری که برای رفع این مشکل می‌تواند صورت پذیرد، سرمایه‌گذاری شرکت‌های فولادی در احداث نیرو‌گاه‌های برق است؛ از انجایی که عملیات احداث یک نیروگاه ۵۰۰ مگاواتی حدودا سه سال زمان می‌برد، لازم است جهت جلوگیری از دست دادن زمان و ضرر و زیان بیشتر، هرچه سریع‌تر اقدامات لازم در این زمینه توسط شرکت‌ها و سازمان‌های مربوطه انجام شود و دولت نیز تسهیل‌گری‌ها و مشوق‌های لازم برای احداث نیروگاه‌ها را در نظر بگیرد. با توجه به چشم‌انداز ۱۴۰۴ صنعت فولاد کشور مبنی بر تولید ۵۵ میلیون تن فولاد، در صورت عدم تامین برق و گاز پایدار کارخانه‌های فولادی، رسیدن به هدف تعیین شده غیرممکن خواهد بود.

یکی دیگر از چالش‌های مهم و پیش روی فولادسازان کشور در سالیان اخیر، مسئله حمل‌ونقل ریلی بوده است؛ از آنجایی که حمل‌ونقل مواد اولیه و محصولات فولادی در بیشتر کشورهای جهان از طریق خطوط ریلی و راه‌آهن صورت می‌گیرد، این نوع حمل‌ونقل مقرون به صرفه‌ترین شکل حمل و نقل محصولات و مواد اولیه فولادی نیز به شمار می‌آید. در طرح جامع فولاد کشور، توسعه کل خطوط ریلی در افق ۱۴۰۴ به میزان ۲۵ هزار کیلومتر پیش‌بینی شده و این در حالی است که تا پایان دهه ۹۰ شمسی، عملکرد خطوط ریلی کشور تنها ۱۳ هزار و ۹۵۴ کیلومتر بوده که نسبت به برنامه با تاخیر قابل‌ملاحظه‌ای مواجه شده است. بر اساس آمارهای موجود، متوسط عملکرد سالانه احداث خطوط ریلی کشور ۲۶۳ کیلومتر است که با پیشرفت کنونی، به چشم‌انداز خطوط ریلی مورد نیاز جهت حمل مواد اولیه و حمل محصولات فولادی کشور در افق ۱۴۰۴ نخواهیم رسید.

کل بار حمل شده ریلی زنجیره فولاد در پایان دهه ۹۰ شمسی، به میزان ۳۴ میلیون و ۱۷۲ هزار تن ثبت شده و از انجایی که پیش‌بینی می‌شود در سال ۱۴۰۴، زنجیره فولاد چیزی در حدود ۱۰۵ میلیون تن نیاز به حمل‌ونقل ریلی داشته باشد، اگر روند احداث خطوط ریلی در کشور مشابه سال‌های گذشته پیش رود، بدون شک حمل‌ونقل ریلی مواد اولیه و محصولات زنجیره فولاد در افق ۱۴۰۴ با مشکل اساسی روبه‌رو خواهد شد. در این میان، نمی‌توان از دیگر چالش‌ها و معضلات فولادسازان کشور همچون تحریم‌های ظالمانه اقتصادی، رکود در صنایع و عدم تناسب در عرضه و تقاضا، دسترسی دشوار به بازارهای جهانی و عدم تناسب با پیشرفت‌های صنایع پایین‌دستی غافل شد و به جرات می‌توان گفت اگر این معضلات به ویژه تامین پایدار انرژی که نقش بسزایی در تولید فولاد دارد و نیز حمل‌ونقل ریلی به عنوان عاملی مهم در توسعه این صنعت رفع نشود، آینده صنعت فولاد کشور و جایگاه ایران در میان ۱۰ تولیدکننده برتر فولاد جهان به خطر خواهد افتاد.

فولاد هرمزگان؛ نگین فولاد ایران در خلیج فارس

شرکت فولاد هرمزگان با توانایی تولید ۱٫۵ میلیون تن اسلب‌های عریض تا دو هزار میلی‌متر در ضخامت‌های ۲۰۰ و ۲۵۰ میلی‌متر، یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان این محصول در کشور به شمار می‌آید. میانگین سهم این شرکت از عرضه اسلب در بازارهای داخلی و صادراتی در مقایسه با سایر شرکت‌های داخلی از سال ۱۳۹۵ تا سال ۱۴۰۲، حدود ۳۵ درصد برآورد شده است که همین امر نشان از اهمیت بالای تامین پایدار نهاده‌های تولید به ویژه حامل‌های انرژی و مواد اولیه در این مجتمع عظیم فولادی دارد. شرکت فولاد هرمزگان همواره در تلاش بوده است با ارائه محصولات با قیمت و شرایط پرداختی رقابتی و کیفیت مطلوب به علاوه توسعه سبد محصولات و تحویل به موقع سفارش‌های مشتریان داخلی و صادراتی، همواره رضایت مشتریان خود را جلب کرده و با فروش بهینه ضمن گرایش بر محصولات ویژه و خاص، صادرات پایدار، افزایش بهره‌وری و مدیریت منابع مالی، هزینه‌ها و بهای تمام شده، به بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد در جنوب کشور با تحقق تولید پنج میلیون تن آهن اسفنجی، ۳٫۲ میلیون تن تختال فولادی و ۱٫۷ میلیون تن ورق گرم تبدیل شود.

در این راستا، شرکت فولاد هرمزگان همانند دیگر فولادسازان مطرح کشور با چالش تامین پایدار انرژی مواجه بوده و با توجه به تولید دو محصول اسلب و آهن اسفنجی، تمهیدات لازم جهت تامین برق و گاز مورد نیاز خود را اندیشیده است. از جمله اقدامات «هرمز» در راستای تامین پایدار برق واحد فولادسازی می‌توان به راه‌اندازی ترانس‌های ۱۹۰MVA و ارتقای اتوماسیون پست اصلی برق، توسعه پست برق اصلی و شبکه توزیع برق، توسعه زیرساخت برق با هدف افزایش ظرفیت تولید و احداث نیروگاه برق اشاره کرد. «هرمز» در زمینه تامین پایدار گاز واحد احیا مستقیم نیز اقدام به احداث واحد تولید گازهای صنعتی شماره ۲ و ۳ با ظرفیت تولید ۱۰ هزار نرمال مترمکعب بر ساعت و احداث و توسعه ایستگاه گاز طبیعی شماره ۲ کرده است. در این بین نمی‌توان از اقدامات این شرکت در حوزه آب و فاضلاب غافل شد که شامل احداث تصفیه‌خانه پساب صنعتی، تصفیه فاضلاب شهر بندرعباس و انتقال پساب به صنایع غرب بندرعباس، احداث و توسعه تصفیه‌خانه فاضلاب صنعتی و بهداشتی، شبکه توزیع سیالات و واحد فرآوری آب RO3 و اصلاح سیستم پیش تصفیه آب‌شیرین‌کن شماره یک بوده است.

علاوه‌براین، شرکت فولاد هرمزگان با هدف تسریع در تامین مواد اولیه و نیز تحویل به موقع محصول به مشتریان، توسعه فعالیت‌های عمرانی را در دستور کار خود قرار داده است که از جمله می‌توان به توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل ریلی و جاده‌ای به علاوه احداث و انتقال انبارها به خارج از فنس اشاره کرد. در واقع این شرکت پیش‌بینی‌ها و برنامه‌ریزی‌های لازم جهت رفع دو چالش عمده صنایع فولادی که پیش‌تر به آن‌ها اشاره شد را انجام داده است و در صورتی که حمایت‌ها و همکاری‌های لازم از سوی دولت و مسئولان ذی‌ربط با این مجموعه عظیم فولادی صورت پذیرد، می‌توان در انتظار ثبت رکوردهای جدید توسط فولادمردان هرمزگانی در حوزه تولید و سودآوری در ادامه سال جاری بود.