چتر مسوولیت اجتماعی صنایع در سال ۱۴۰۲؛
تعهد فولاد مبارکه برای تحویل محیط زیست سالم به آیندگان
مدیریت مجموعه فولاد مبارکه یکی از ماموریتهای اصلی خود را، نزدیک شدن به صنعت سبز دانسته و همواره در تلاش است تا در راستای این هدف، اقدامات موثری در حوزههای زیستمحیطی داشته باشد و هماکنون نتیجه این تلاشها در رنکینگ این مجموعه و الگوبرداری از اقدامات آن به ویژه در حوزه هوای پاک قابل مشاهده است.
امروزه جوامع نیازمند صنایعی هستند که علاوه بر اشتغالآفرینی و تولید، از محیط زیست هم محافظت کنند. انجام فرآیندهای تولید و کنترل آلودگیهای زیستمحیطی میتواند نقش بسزایی در بهبود فرآیندهای زیستمحیطی کل کشور داشته باشد، همچنین با توجه به وجود آلودگی هوا بهعنوان یکی از مهمترین مسائل موجود در کشور، اقدامات صنایع مهم در حوزه آلودگی هوا تأثیر بسزایی در جامعه و حفظ سلامت آن خواهد داشت.
در این میان شرکت فولاد مبارکه یکی از صنایع بزرگ و تأثیرگذار در کشور و اصفهان است که از ابتدای راهاندازی آن برای اجرای هر پروژه، ابعاد محیطزیستی را نیز مدنظر داشته و به دلیل سرمایهگذاریهای متعدد برای حفظ محیط زیست، هزینههای بسیاری را نسبت به حد معمول برای اجرای پروژههای خود متحمل شده است. این شرکت همواره با استفاده از فناوریهای نوین و با نگاه به آینده به دنبال حفظ محیط زیست با بالاترین استانداردها بوده است. اقدامات فولاد مبارکه برای بهبود وضع هوا و اثرگذاری مثبت در این حوزه مثالزدنی بوده و بر اساس مطالعه انجام شده اخیر، سهم فولاد مبارکه در آلودگی (ذرات معلق (PM ۲.۵)) هوای اصفهان، کمتر از ۱ درصد است.
فولاد مبارکه، متعهد به حفاظت از محیط زیست برای آیندگان
مدیر بهداشت حرفهای، ایمنی و محیط زیست شرکت فولاد مبارکه در خصوص اقدامات این مجموعه و اجرای برنامه ۵ ساله حفاظت از محیط زیست در این شرکت میگوید: فولاد مبارکه با انتخاب تکنولوژی احیای مستقیم میدرکس برای تولید آهن اسفنجی و کوره قوس الکتریکی برای فولاد مذاب نشان داد که به موضوع محیط زیست اهتمام دارد. فولاد مبارکه به تعهد حفاظت از محیط زیست برای آیندگان و جامعه پایبند است و همواره برای پیشبرد طرحهای توسعهای، استانداردهای حفاظت از محیط زیست را به تمامی پیمانکاران ابلاغ میکند.
وی ادامه میدهد: این شرکت با رعایت تمام استانداردهایی که توسط سازمان محیط زیست ابلاغ شده است، سرمایهگذاریهای عظیم در زمینههای هوا، آب و خاک انجام داده و حتی در این زمینه بهتر از استانداردهای ملی عمل کرده است. گواه این ادعا ایجاد ۳ ایستگاه هواشناسی داخل مجموعه فولاد مبارکه است که تعداد روزهای پاک و سالم داخل کارخانه و اطراف را پایش کرده و اطلاعات آن در سایت سازمان هواشناسی قابل مشاهده است.
حسین مدرسیفر با بیان اینکه کانونهای آلودگی هوا در کارخانه فولاد مبارکه شناسایی شده است، عنوان میکند: آلایندگی ناشی از این کانونها با استفاده از تحقیقات و مطالعات، به بهترین شکل ممکن کنترل میشود. همچنین در مکانهای غیرقابل کنترل، غبارگیر نصب شده و عملیات سند بلاست انجام میشود. همچنین دو کارگاه برای عملیات سند بلاست ایمن و ایزوله در نظر گرفته شده است که با این روشها هیچ گردوغباری به هوا وارد نمیشود.
وی اضافه میکند: سیستمهای مختلف تصفیه و جمعآوری گردوغبار با صرف هزینهای نزدیک به ۳ هزار میلیارد تومان در شرکت فولاد مبارکه برای کنترل آلودگی هوا نصب و راهاندازی شدهاند. نصب دستگاههای آنلاین پایش کیفی هوا، دستگاههای آنلاین اندازهگیری بر روی دودکشها، نصب سیستم اسکادای برای مدیریت دیتاها و اندازهگیری و پایش دورهای ازجمله موارد انجام شده در راستای کنترل آلودگی هوا در شرکت فولاد مبارکه بوده است.
نگاهی کوتاه به پروژههای فولاد مبارکه در حوزه هوای پاک
به گفته رئیس محیط زیست شرکت فولاد مبارکه، بیش از ۶۰ پروژه از ۲۵۰ پروژه در حوزه محیط زیست فولاد مبارکه به هوای پاک اختصاص داده شده و حدود ۱ میلیارد دلار برای اقدامات محیط زیستی فولاد مبارکه هزینه شده که بیش از ۵۰۰ میلیون دلار از این مبلغ در حوزه هوای پاک صرف شده است.
نصب سیستم مهپاش برای کنترل گردوغبار و آلودگی هوا، نصب انواع غبارگیر و پاشش شیرآهک و سیستم رطوبتسنجی برای کنترل بیشتر آلودگی هوا، اجرای بزرگترین پروژه اسمز معکوس کشور با ظرفیت ۳ هزار مترمکعب در ساعت، مشارکت در برنامههای کاهش گازهای گلخانهای، نگهداری هزار و ۶۰۰ هکتار فضای سبز برای کاهش دیاکسیدکربن و دمای هوا در منطقه و اجرای سیستمهای پایش آنلاین و اندازهگیری آلایندهها از مهمترین پروژههای فولاد مبارکه بهعنوان حامی محیطزیست در راستای هوای پاک است.
شاخصهای AQI که در واحدهای شرکت فولاد مبارکه اندازهگیری میشوند، از شهر اصفهان پایینتر است و در بدترین حالت به عدد ۷۰ در بازه سهماهه شرایط آلودگی هوا میرسد.
مشارکت در برنامه کاهش گازهای گلخانهای از طریق پروژه بازیافت حرارت از نیروگاه گازی جهت تولید بخار سوپرهیت در نیروگاه شرکت فولاد مبارکه اصفهان نیز یکی از پروژههای مؤثر فولاد مبارکه است که قابلیت کاهش سالانه حداقل ۱۲۰ هزار تن دیاکسیدکربن را دارد. از دیگر پروژههای مهم این مجموعه میتوان به اصلاح سقف غبارگیر واحد فولادسازی اشاره کرد. این پروژه به ارزش حدود هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان در حال اجرا است که میزان انتشار غبار از سقف فولادسازی را به صفر نزدیک میکند.
تدوین سند ۵ ساله مدیریت محیط زیست برای دستیابی به صنعت سبز
شرکت فولاد مبارکه در راستای دستیابی به توسعه پایدار بهعنوان یک سازمان متعالی، الگوی ذهنی خود را مبتنی بر اخلاق، ارزشهای شفاف و بالاترین استانداردها قرار داده است و در عمل، اصول اخلاقی را درون فرهنگ خود نهادینه کرده است که قادر است در راستای پایداری محیطزیستی، اقتصادی و اجتماعی حرکت کند.
در این راستا مدیریت محیط زیست شرکت بر اساس فلسفه وجودی، خطمشی و اهداف سازمانی، با نظارت بر رعایت موازین و مقررات محیطزیستی، افزایش آگاهی و توانمندسازی کارکنان، واکنش در شرایط اضطراری و همچنین مشارکت مشتریان و ذینفعان در فعالیتهای محیطزیستی که به جامعه محلهای، منطقهای، کشوری و جهانی کمک میکند، در راستای دستیابی به سازمان متعالی سبز قدم برمیدارد. سند ۵ ساله مدیریت محیط زیست فولاد مبارکه نیز با همین هدف تنظیم شده و از اقدامات شاخص فولاد مبارکه برای تعریف جایگاه زیستمحیطی این شرکت در دنیا با رویکرد توسعه پایدار رونمایی خواهد کرد.
به گفته مدیر بهداشت حرفهای، ایمنی و محیط زیست شرکت فولاد مبارکه، پایداری محیط زیست، الفبای توسعه پایدار است. به همین دلیل چارچوب سند چشمانداز پنجساله شرکت فولاد مبارکه اصفهان بر مبنای سیستمهای مدیریت محیط زیست (EMS) به شناسایی فعالیتها و جنبههای محیطزیستی آن میپردازد. همچنین به جهت حذف، کاهش و کنترل آنها و بهبود عملکرد محیطزیستی خود، بر اساس شاخصهای پایداری تعیینشده، متناسب با معیارهای مدل تعالی محیطزیستی (۲۰۲۰ EFQM) اقدامات اصلاحی تعریف کرده و جهت بازنگری منظم، سیستماتیک و جامع در زمینه فعالیتهای خود و نتایج آن، بر اساس منطق رادار در مدل EFQM، فرآیند خودارزیابی را انجام میدهد.
اقدامات محیط زیستی فولاد مبارکه، الگویی جامع برای صنایع
اقدامات شرکت فولاد مبارکه به خصوص در دهه اخیر، بهقدری شایسته و بهروز بوده که بارها توسط مسوولین این حوزه مورد تقدیر قرار گرفته و طبق گفته مدیر سابق دفتر پایش فراگیر سازمان محیط زیست کشور، اقدامات فولاد مبارکه در عرصه محیط زیست الگوی بسیار مناسبی برای سایر سازمانها است و بهکارگیری تجارب و الگوهای فولاد مبارکه در سایر واحدهای مشابه کشور، آثار مثبتی بر دیدگاه آلاینده بودن صنایع فولاد خواهد داشت.
ایجاد فرهنگ رعایت نکات زیستمحیطی نیروی انسانی، اقدامی کارآمد در فولاد مبارکه
نصب تجهیزات روز دنیا در واحدهای فولاد مبارکه و پایش و خود اظهاری فصلی دقیق در همه خطوط و تجهیزات این شرکت، یکی از مهمترین مشخصههایی است که در پایشهای محیط زیستی مورد توجه قرار میگیرد.
تدوین کارنامه زیستمحیطی برای بخشهای فولاد مبارکه، یکی دیگر از اقدامات کارآمد این مجموعه است. فرآیند پایش در تکتک واحدها بهگونهای پیشبینی شده که بر اساس اقدامات و فعالیتهایی که در حوزه مدیریت آلودگیهای زیستمحیطی انجام میگیرد، امتیازاتی در نظر گرفته شده و همه کارکنان با مشارکت در این فرآیند، کارنامه عملکرد زیستمحیطی واحد خود را به طور دائم ثبت میکنند.
تأثیر بسزای همکاری تمامی کارکنان در پایش و کنترل آلایندههای زیستمحیطی محل کار خود، نکته مهم و قابلتوجه این برنامه است و در طول فرآیند تولید، این رویکرد که به فرهنگ مبدل شده، به اقدامات هرچه بهتر و بیشتر کارکنان در این زمینه کمک قابلتوجهی میکند. اینکه کارکنان فولاد مبارکه در هر شرایط شغلی، خود را به این فرآیند علاقهمند و متعهد میدانند، اهمیت بسیار داشته و میتوان دستاوردهای فولاد مبارکه در راستای پایشهای هرچه بهتر فرآیندهای زیستمحیطی که با همکاری کارکنان این مجموعه انجام میشود را، در قالب یک برنامه آموزشی دقیق به سایر سازمانهای کشور انتقال داد.
حملونقل ریلی اقدامی ارزشمند در مجموعه فولاد مبارکه
حتی در این میان حملونقل ریلی فولاد مبارکه نیز بررسی میشود که مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان، در حاشیه بازدید از کارخانه فولاد مبارکه اعلام کرد که ۵۰ تا ۶۰ درصد حملونقل مواد اولیه این شرکت بهصورت ریلی انجام میشود و این اقدام ارزشمند به جلب رضایت و توجیه اجتماعی منجر شده است.
به گفته منصور شیشهفروش، ناوگان حملونقل بار و مسافر شرکت فولاد مبارکه هر سه ماه یک بار ملزم به اجرای معاینات فنی میشود و این امر تحت نظارت سازمان محیط زیست اجرا میشود. اطلاعات بهدستآمده از بازدیدهای میدانی نشان میدهد که فولاد مبارکه اقدامات مؤثری در حوزه کاهش آلودگی هوا انجام داده و به دنبال افزایش شفافیت و در جهت بهبود وضعیت محیط زیست تلاش مستمری را انجام میدهد.
فولاد مبارکه به دنبال تحقق محیط زیستی پایدار
کارشناس واحد محیط زیست در خصوص محوریت توسعه پایدار در صنعت، فولاد مبارکه را شرکتی مسوولیتپذیر برای خلق آیندهای بهتر دانسته و میگوید: این مجموعه برای تحقق محیطزیستی پایدار برنامههایی در حوزههای مختلف پایداری در دستور کار قرار داده است. در همین راستا استراتژی پایداری شرکت بر اساس استانداردهای بینالمللی و متناسب با رویکرد انجمن جهانی فولاد تدوین و حوزههای تمرکز بر محیط زیست به طور جد در حال پیگیری و اجرا است. در اولویتبندی انجام شده، ۶ موضوع از حوزههای تمرکز پایداری شرکت به موضوع محیط زیست میپردازد که برای هر کدام برنامهریزیهای دقیقی در این شرکت انجام شده است.
به گفته محمد رحمتی، فولاد مبارکه به دنبال کاهش ردپای کربن است. در این راستا سعی شده با سه رویکرد Eco-product، Eco-solution و Eco-process از کمترین منابع بیشترین استفاده را داشته باشد.
به حداقل رساندن ردپای محیطزیستی در راستای دستیابی به صنعت سبز و توسعه پایدار، یکی از اهدافی است که توسط مدیریت مجموعه فولاد مبارکه دنبال میشود و در این راستا اقداماتی ازجمله آموزش، فرهنگسازی، پایش و کنترل، بهروزآوری تجهیزات، بهینهسازی فرآیندها و استفاده از فناوریهای نو با استفاده از توانمندی شرکتهای دانشبنیان، همکاری با دانشگاهها و مراکز علمی و پژوهشی جهت انجام پروژههای تحقیقاتی و تنظیم تعاملات محیطزیستی در این مجموعه انجام میشود. گفته میشود شرکت فولاد مبارکه نسبت به رتبهبندیهای جهانی در وضعیت خوبی قرار دارد. این مجموعه در تلاش است در این زمینه فاصله با بهترینهای فولادسازی جهان را کاهش دهد.