فولاد خوزستان در متافو ۱۴۰۴؛ بیانیه عملگرایی در نمایشگاه بزرگان صنعت فولاد ایران

در حاشیه متافو ۱۴۰۴، فولاد خوزستان نتیجه سال‌ها تغییر رویکرد و انباشت تجربه خود را به نمایش گذاشت؛ ترکیبی از پروژه‌های زیست‌محیطی، صرفه‌جویی منابع، نوآوری فناورانه، اصلاح زنجیره تأمین و تقویت شبکه همکاری صنعتی. 

فولاد خوزستان نشان داد که دیگر تنها یک تولیدکننده بزرگ فولاد نیست؛ بلکه در حال تبدیل‌شدن به بازیگری است که بخشی از حل مسئله صنعت فولاد کشور را برعهده گرفته است.

رونمایی از پروژه عظیم وین‌فنس– مهم‌ترین طرح زیست‌محیطی این صنعت در ایران – نقطه اوج این پیام بود. پروژه‌ای که نه یک الزام صنفی، بلکه سرمایه‌گذاری استراتژیک روی «پایداری عملیات» محسوب می‌شود. اجرای سه‌هزار متر تور فلزی مقاوم در برابر باد تا ارتفاع ۲۸ متر بر محوطه‌ای ۳۷ هکتاری، نشان می‌دهد نگاه فولاد خوزستان به محیط‌زیست، بخشی از صورت‌مسئله بهره‌وری، مجوزهای اجتماعی و آینده تولید فولاد در کشور است. این پروژه به گفته مدیران شرکت، معادل تجربه‌های آمریکا، استرالیا و برزیل است و برای اولین‌بار در ایران اجرا شده، در واقع تأکید می‌کنند که صنعت فولاد ایران بدون ارتقای استانداردهای زیست‌محیطی، محکوم به محدودیت بیشتر خواهد شد.

در کنار این پروژه، معرفی طرح بازیابی آب هیدروسیکلون‌ها و افزایش ۱۵۰ تا ۲۰۰ مترمکعبی ظرفیت تولید آب صنعتی در روز، پیام دوم حضور فولاد خوزستان را برجسته کرد: مدیریت منابع کمیاب. در شرایطی که سهم مصرف آب این شرکت تنها ۰.۲ درصد از دبی کارون است، بازهم تأکید بر کاهش برداشت و بهبود بازچرخانی، نشان می‌دهد که منطق تصمیم‌سازی در این مجموعه از «توجیه مصرف» عبور کرده و وارد مرحله «کاهش حساسیت و ریسک محیطی» شده است.

اما بخش سوم حضور فولاد خوزستان در متافو ۱۴۰۴، جنبه تاکتیکی نداشت؛ بُعد ساختاری داشت. امضای سه تفاهم‌نامه برای تشکیل کنسرسیوم «تاپ» و توسعه همکاری فناورانه میان شرکت‌های فنی–مهندسی وابسته به گروه فولاد خوزستان و شرکای صنعتی، به معنای رسمی‌کردن همان چیزی است که صنعت فولاد سال‌ها از آن محروم بوده: تمرکز دانش، هم‌افزایی توان طراحی، کاهش وابستگی به واردات و ایجاد یک زنجیره مستقل تأمین تکنولوژی. این اقدام، همان حلقه مفقوده‌ای است که بسیاری از شرکت‌ها توان تعریف آن را ندارند؛ بازیگری که به‌جای خرید قطعه و تکنولوژی، برای خلق آن شبکه‌سازی می‌کند.

در همین چارچوب، سخنان معاون خرید فولاد خوزستان درباره اختلال‌های جدی در ثبت سفارش، دوگانگی میان مسیر تولیدکننده و بازرگان، ریسک‌های نقدینگی و اثرات کژکارکردی در زنجیره مواد اولیه، نکته‌ای کلیدی را گوشزد کرد: صنعت فولاد امروز، بیش از کمبود تجهیز یا فناوری، قربانی ناهماهنگی سیاستی و سازوکارهای ناکارآمد اداری است. تا زمانی که صادرات مواد اولیه بدون ضابطه ادامه یابد و مسیر واردات تجهیزات حیاتی دشوارتر از مسیر واردات کالای غیرضروری باشد، سرمایه‌گذاری‌هایی مانند پروژه شادگان یا وین‌فنس، نمی‌توانند اثر واقعی خود را بر اقتصاد ملی بگذارند.

متافو ۱۴۰۴ برای این شرکت، فرصتی بود برای اعلام این پیام که توسعه صنعتی را با حفظ محیط زیست، تقویت فناوری، اتخاذ رویکردهای استراتژیک و اصلاح ساختارهای تصمیم‌گیری ممکن می داند.

اگر سیاست‌گذاران اقتصاد و انرژی کشور نیز این سیگنال را جدی بگیرند، تجربه امسال فولاد خوزستان می‌تواند نمونه‌ای از شکل‌گیری یک مدل جدید در مدیریت صنعتی باشد؛ مدلی که در آن تولید، محیط‌زیست، انرژی، نوآوری و صادرات نه در تقابل، بلکه در امتداد هم قرار می‌گیرند.