رستاخیز سرانجام اکران می شود؟

علیرضا امامی فرد-هنگامی که خبر اکران رستاخیز در سی و دومین جشنواره فیلم فجر به گوش همگان رسید، بسیاری مشتاق بودند تا این فیلم را در همان جشنواره ببینند. شاید هیچ کس نمی دانست که قرار است چه بر سر این فیلم بیاید و الا احتمال داشت بسیاری رستاخیز را در همان جشنواره تماشا کنند تا منتظر اکران آن در سینماهای کشور باشند. حاشیه های این فیلم از همان روزهای ابتدایی شروع شد. وقتی نوبت به اهدا جوایز در سی و دومین جشنواره فیلم فجر در بخش های مختلف رسید بسیاری از برنده شدن در ۸ رشته انتقاد کردند و این فیلم را لایق چنین جوایزی نمی دانستند. بعد از دیده شدن رستاخیز توسط مخاطبان، نظرات متفاوتی به گوش می رسید. طیف های مختلفی در این باره اظهار نظر کردند و حتی این فیلم باعث شد تا بسیاری از مراجع محترم تقلید درباره این فیلم با مقلدینشان سخن بگویند و عده ای هم دیدن این فیلم را جایز نمی دانستند. عده ای از مردم این فیلم بسیار را خوب می دانستند و حتی بسیاری با دیدن این فیلم، متاثر شده بودند اما تماشاگرانی هم بودند که این فیلم را بی ارزش می خواندند. عده ای انتخاب بازیگران حاضر در این فیلم را نامتناسب با موضوع فیلم می دانستند و عده ای هم می گفتند این فیلم ضعف های بسیار روشنی دارد. به عنوان مثال مطابق با روایات در شب عاشورا ماه کامل بوده است و همین ضعف صدای منتقدان را بلند کرده بود. اما بحث اصلی جای دیگری بود. یکی از مشکلات اساسی میان عوامل فیلم و منتقدان از جمله مراجع تقلید، نشان دادن چهره حضرت عباس(ع) بود. مراجع تقلید سخت با این قضیه مخالف بودند و نشان دادن چهره ایشان را جایز نمی دانستند. اعتراضات مراجع باعث شد تا موجی در جامعه ایجاد شود.آیت الله وحید خراسانی درباره اکران این فیلم گفت: «اگر این فیلم پخش شود از هر آنچه گفته شود و پیش آید معذوریم.» آیت الله مکارم شیرازی نیز ضمن انتقاد از رستاخیز گفت:« یا قرار است سازمان سینمایی قداست مقدّسات را بشکند؟» اما بسیاری هم داستان این فیلم را منطبق بر تاریخ نمی دانستد و می گفتند، چیزی که در این فیلم روایت شده با واقعیت فاصله زیادی دارد. حتی اگر یاد برخی از افراد باشد یک مجری تلویزیونی در یک برنامه صبحگاهی از کارگردان این فیلم به شدت انتقاد کرد. طیف معترض به این فیلم مداحان نیز بودند که با مضمون آن مخالفت کرده بودند. اما وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی، علی جنتی از اکران این فیلم حمایت و تأکید کرد که رستاخیز از نظر تاریخی مشکلی نداشته و منطبق با تاریخ صحیح عاشورا تدوین شده است. به خاطر همین حمایت ها باعث شد تا این فیلم در روز ۲۴ تیر ۱۳۹۴ با مجوز قانونی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به اکران عمومی درآید اما ساعاتی پس از آن درپی مخالفت علما و مراجع با محتوای آن و به تصویر کشیدن چهره برخی از اشخاص از جمله حضرت عباس(ع) از پرده سینماها به پایین کشیده شود. در تاریخ ۳۰ تیر همان سال، عوامل فیلم، با هدف رفع مشکل اکران نامه ای را به حسن روحانی رییس جمهوری ایران نوشتند. در بخشی از این نامه آمده است: اقدام تاسف بار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در توقف اکران عمومی فیلم سینمایی رستاخیز، موجب حیرت و پرسش های فراوان درخصوص این اقدام مغایر با تدبیر و روندهای قانونی، حقوقی و شرعی گردیده و دامنه آن در افکار عمومی داخلی و خارجی در حال گسترده شدن است. اعتراضات از سوی عوامل این فیلم روز به روز افزایش می یافت و همین امر علی جنتی را سخت در مضیغه قرار داده بود. این فیلم باعث شده تا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در آزمونی سخت قرار بگیرند. رستاخیز بار سنگینی بر روی این وزارتخانه بود تا اینکه حواشی کنسرت ها بار آن بر روی علی جنتی و وزارتخانه اش را دو چندان کند. همین امر موقعیت مناسبی را برای اعتراض اهالی سینما فراهم کرده بود تا از عملکرد ایشان سخت انتقاد کنند. علاوه بر رستاخیز فیلم‌هایی همچون عصبانی نیستم ساخته رضا درمیشیان، خانه دختر ساخته شهرام شاه‌حسینی، ارادتمند نازنین - تینا - بهاره ساخته عبدالرضا کاهانی، آشغال‌های دوست داشتنی ساخته محسن امیریوسفی و مادر قلب اتمی ساخته علی احمدزاده نیز بودند که در سالهای قبل و نه لزوما در این دولت توقیف شده بودند. همین انتقادها باعث شد تا رییس جهور، حسن روحانی از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی سخت انتقاد کند و همین امر باعث شد تا هنرمندان نیز خودشان را تنها نبینند. سرانجام با بالاگرفتن انتقادها، علی جنتی تصمیم به استعفا از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گرفت و حسن روحانی نیز با استعفای ایشان موافقت کرد. سید رضا صالحی پس از استعفای علی جنتی در ۲ آبان ۱۳۹۵ طی نامه‌ای به رئیس مجلس از سوی رئیس جمهوری به عنوان وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی جهت کسب رای اعتماد از مجلس شورای اسلامی معرفی شد. در جلسه رای اعتماد مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۱۱ آبان ماه سال ۱۳۹۵ رضا صالحی امیری توانست با ١٨٠ رای موافق، ٨٩ رای مخالف و ۶ رای ممتنع به سمت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزیده شود. با گذشت تنها ۶ روز، هنرمندان و مخصوصا اهالی سینما منتظرند تا ببینند که وزیر جدید فرهنگ و ارشاد اسلامی می تواند موانع اکران فیلم های توقیف شده را از سر راه بردارد یا ایشان هم نیم تواند کمک چندانی در به ثمر رسیدن خواسته های آنان انجام دهد؟ نکته ای که وجود دارد اینجاست که اگر فیلم رستاخیز اکران شود با استقبال مخاطبین همراه می شود و یا با توجه به حواشی به وجود آمده در رابطه با این فیلم مورد توجه مردم قرار نخواهد گرفت؟ بد نیست به پرفروش ترین فیلم تاریخ سینمای ایران نگاهی بیندازیم تا ببینم سلیقه مردم و استقبال مردم نسبت به آثار تاریخی و مذهبی چگونه است. هم اکنون پرفروش ترین فیلم تاریخ سینمای ایران، محمد رسول الله مجید مجیدی است که البته به احتمال زیاد جایگاهش را به فیلم فروشنده خواهد داد. پس با توجه به هزینه هایی که در این فیلم شده و زمانی که برای ساخت رستاخیز صرف شده و مضووع حساسی که احمد درویش انتخاب کرده و حواشی به وجود آمده بعید نیست با اکرانش نوید یک رکورد جدید را در تاریخ سینمای ایران بدهد. در آخر نگاهی کوتاه به داستان این فیلم بحث برانگیز می اندازیم: بعد از مرگ معاویه پسر ابوسفیان، یزید بن معاویه خود را خلیفه مسلمین می‌خواند و به فرماندار مدینه نامه می‌نویسد که از حسین بن علی بیعت بستاند. بکیر بن حر که به عنوان پیک مخصوص دربار یزید بن معاویه برگزیده شده است مأمور رساندن نامه یزید بن معاویه به مدینه می‌گردد. او که جوانی چابک و پرانرژی است و در تکاپوی حقیقت است در مدینه متوجه می‌شود که حامل نامه‌ای است که در آن به کشتن حسین بن علی فرمان داده شده است. بکیر در مکه با اندیشه‌ها و خط فکری حسین بن علی (امام شیعیان) آشنا می‌شود. مردم کوفه با فرستادن نامه‌های بسیار زیاد، حسین بن علی را به کوفه دعوت کرده‌اند تا در قیام بر ضد یزید پسر معاویه، آنها را یاری کنند. حر ابن یزید ریاحی، به همراه بکیر و دو هزار سوار از سوی عبیداله بن زیاد مأمور می‌شوند به سمت کاروان حسین بن علی که به سمت کوفه در حرکت هستند بروند. کاروان حسین در شماری اندک، در کربلا به محاصره هزاران نفر از لشکریان یزید درمی‌آیند. در این فیلم بازیگرانی همچون پوریا پورسرخ، حسن پورشیرازی، بابک حمیدیان، فرهاد قائمیان، بهنام تشکر، شقایق فراهانی، لیلا بلوکات و.. ایفای نقش می کنند.