اجاره بها؛ تراژدی غم انگیز مستاجران در روزهای سخت کرونایی

پرداخت وام ودیعه مسکن مستاجران در بزنگاه کرونایی تا پایان بهمن ماه 99 تمدید شد

فریده خدادادی- شیوع کرونا درجهان و به ویژه کشور ما را در بهت بزرگی فرو برد و مشکلات اقتصادی ، رکود اقتصادی و هزاران مساله را با خود همراه کرد. بسیاری از مشاغل و کسب و کارها به واسطه این بیماری متحمل خسارت شده و حتی تعطیل شدند.از همه این مسایل که گذر کنیم تامین مسکن مناسب و پرداخت اجاره بهای منزل برای همین اقشاری که کسب و کار خود را از دست دادند یک فاجعه بود واز طرفی نیزپایان یافتن مهلت سکونت و نداشتن پول لازم برای تمدید قرار داد از یک سو و ترس از جابه جایی و قیمت های سرسام آور مسکن از سوی دیگر این قضیه را به یک تراژدی غمناک برای مستاجران و خانواده هایشان تبدیل کرده بود و باید هر طور بود با این مساله کنار می آمدند و به این در و آن در می زدند و فایده ای هم به دنبال نداشت. تا این که در تابستان امسال توسط رییس جمهور موضوعی تحت عنوان پرداخت وام ودیعه مسکن به مستاجران در یکی از جلسات ستاد ملی مقابله با کرونا مطرح شد و به تصویب رسید.

به گزارش جهان اقتصاد، این وام بخشی از برنامه دولت برای کمک به خانواده‌هایی است که در اثر بحران کرونا و شیوع این بیماری برای تامین مسکن دچار مشکل شده اند.

هدف از اعطای این تسهیلات، تامین تمام یا قسمتی از هزینه ودیعه واحد مسکونی برای اجاره‌نشین‌هاست، اما به صاحب‌خانه‌ها تعلق می‌گیرد تا در طول دوره اجاره واحد مسکونی، استفاده شود. بر این اساس متقاضیان واجد شرایط می‌توانند در تهران ۵۰ مبلغ میلیون تومان، در شهرهای بزرگ ۳۰ میلیون تومان و در سایر شهرها ۱۵ میلیون تومان از دولت تسهیلات دریافت کنند.

پیش تر وزیر راه و شهرسازی الگوی مصرفی مشمول وام را تعیین کرده و گفته بود که در تهران، مستاجران واحدهای مسکونی کوچک تر از ۷۵ متر و در دیگر شهرها، مستاجران واحدهای کمتر از ۹۰ متر مشمول وام ودیعه مسکن مستاجران خواهند شد.

طبق شرایط این وام، مستاجران باید در پایان مدت قرارداد که معمولاً یک ساله است، اصل وام را به بانک برگردانند. ضمن این که سود وام را نیز باید به بانک بپردازند.

بر اساس گزارش منتشر شده از پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، محمد اسلامی با بیان این که حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان منابع برای وام ودیعه در نظر گرفته شده است، گفته بود که خانوارهای پنج نفره و بیشتر و همچنین خانه‌اولی‌هایی که تازه ازدواج کرده‌اند، در اولویت دریافت این تسهیلات هستند.

وی با اشاره به این که ودیعه مسکن به دو گروه تعلق می‌گیرد، توضیح داده بود که کارمندان دولت و کارگرانی که حقوق‌بگیر ثابت هستند و خانوارهای پنج نفره (پدر و مادر و سه فرزند) و بیشتر و همچنین خانه‌اولی‌هایی که تازه ازدواج کرده‌اند، در اولویت دریافت تسهیلات کمک ودیعه مسکن هستند.

اسلامی عنوان کرده بود که افراد واجد شرایط استفاده از این تسهیلات با دریافت نامه ای از محل کارهای خود که تضمین کننده کسر از حقوق ماهانه آن ها باشد، می توانند از این تسهیلات استفاده کنند و ضمانت بیشتری برای دریافت تسهیلات در نظر گرفته نشده است.

به گفته اسلامی داشتن اجاره نامه رسمی معتبر را شرط دریافت کمک ودیعه مسکن می باشد و خانوارهای تحت پوشش سازمان‌های حمایتی همچون کمیته امداد امام(ره) و بهزیستی نیز این تسهیلات را دریافت می کنند که در خصوص این خانوارها، پرداخت تسهیلات با هماهنگی سازمان های حمایتی است.

پیش تر نیز حسام عقبایی، نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک در یکی از رسانه ها با بیان این‌که توقع این بود که مقدار وامی که برای اجاره‌بها پرداخت می‌شود، بیشتر باشد، اظهار کرده بود که تسهیلات اجاره شاید 100 درصد نتواند جا ماندن مستاجرین از رشد قیمت اجاره‌بها را جبران کند اما بدون تردید روی افزایش توان مستاجرین در پرداخت اجاره‌بها اثرگذار خواهد بود. اگر این اتفاق نمی‌افتاد شاید قیمت‌های اجاره‌بها بیشتر از این رشد می‌کرد.

وی با اشاره به اینکه تسهیلات اجاره‌بها اثر روانی خود را بر بازار مسکن گذاشته است و پس از اجرا نیز تاثیرگذاری بیشتری در کنترل قیمت اجراه‌بها خواهد داشت، بیان کرده بود مبنی بر این که این تسهیلات باعث نزدیک شدن اجاره‌بها به قیمت واقعی خود و افزایش قدرت پرداخت مستاجرین خواهد شد.

عقبایی درباره بازپرداخت این تسهیلات نیز عنوان کرده بود که همین وام در هر صورت برای مستاجرین کمک کننده خواهد بود اما بهتر است دولت در بازپس‌گیری وام‌های پرداخت شده، سود کمتری دریافت کند و سود آن‌ها بیشتر از کارمزد نباشد زیرا این تسهیلات قرار است بازار را به نفع دهک‌های آسیب‌پذیر جامعه تنظیم کند.

** تداوم امکان پرداخت وام ودیعه مسکن مستاجان در سال آهای آینده

وی با تأکید بر اینکه نباید تسهیلات اجاره‌بها محدود به دوران کرونا باشد، گفته بود که باید سال‌های بعد نیز این تسهیلات ادامه پیدا کند زیرا در کشور کاری برای تولید مسکن استیجاری نکرده‌ایم و اگر قرار باشد دولت برای این تسهیلات برنامه درازمدت نداشته باشد، اثرگذاری زیادی نخواهد داشت. این تسهیلات باید در بودجه کشور هر سال دیده شود و نمایندگان مجلس نیز آن را مصوب و به نوعی خط و خطوط را در این حوزه برای دولت ریل‌گذاری کنند.

این در حالی است که محمدرضا رضایی کوچی یکی از نمایندگان مجلس با اشاره به جزئیات طرح تسهیلات ودیعه مسکن مستأجران، گفته بود که طرح ارائه تسهیلات اجاره مسکن نشان می‌دهد یا دولت و وزارت راه و شهرسازی بازار مسکن را نمی شناسد و یا اینکه تنها برای رفع مسئولیت دست به تدوین و اجرای چنین طرحی زده است.

به عقیده وی تسهیلات ودیعه مسکن مستأجران باید هدفمند و اثربخش باشد چرا که هدف اصلی از افزایش تسهیلات اجاره، افزایش قدرت مالی مستأجران است، اما طرح کنونی دولت نمی تواند این اهداف را محقق کند. تدوین طرحی مانند طرح تسهیلات ودیعه مسکن مستأجران تنها برای جامعه و بازار توقع و امیدواری ایجاد می کند، اما عملا اثرگذار و نتیجه بخش نبوده و تنها موجب بروز تلاطمات بیشتر در بازار می شود.

** طرح تسهیلات ودیعه مسکن دردی را دوا نمی کند

رئیس کمیسیون عمران مجلس با بیان این که طرح تسهیلات ودیعه مسکن نمی تواند به مستأجران کمکی کند و این موضوع دردی از مردم دوا نمی کند، بیان کرده بود که تنها راه کار مدیریت بازار اجاره مسکن، افزایش تولید و ساخت و ساز است تا بازار در عرضه و تقاضا به تعادل رسیده و قیمت ها کاهش یابد.

در هر صورت براساس وعده دولت و تلاش‌های وزارت راه و شهرسازی ثبت برای کنترل بازار اجاره، ثبت نام کمک ودیعه مسکن آغاز شد و افراد بسیاری یرای دریافت این وام ودیعه مسکن ثبت نام کردند و پس از گذراندن هفت خوان رسنم این تسهیلات به آن ها پرداخت شده است.

بر اساس جدید ترین خبر از پایگاه اطلاع رسانی و پایش آثار اقتصادی کرونا، پروانه اصلانی ، مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی افزود: با توجه به مشکلات ایجادشده برای خانوارها در شرایط اقتصادی و بهداشتی کشور ناشی از شیوع ویروس کرونا و اجرای بند سه مصوبات پنجاه و یکمین جلسه ستاد ملی مدیریت کرونا در تاریخ ۱۳ دی ماه، مهلت پرداخت تسهیلات ودیعه مسکن تا پایان بهمن ۱۳۹۹ تمدید شده است.

حال با توجه به تصمیم ستاد ملی کرونا باید این فرصت را غنیمت شمرد و موانع پیش روی دریافت کنندگان این تسهیلات توسط متولیان امر از میان برداشته شود و بانک ها نیز همکاری لازم را با متقاضیان دریافت این تسهیلات داشته باشند.

تغییرات بازار مسکن و میزان اجاره بها در چند ماهه اخیر بسیاری از زوجین که تازه ازدواج کردند و حتی افرادی که مستاجر هستند را با نوعی نگرانی مواجه ساخته است که هر چه زودتر برای دریافت این تسهیلات اقدام کنند. از طرفی عده ای از مستاجران با وجود مواجهه با این همه نگرانی از دریافت این تسهیلات خودداری کردند چرا که از نظر ان ها این وام دردی را از آ ن ها دوا نمی کند . در هر صورت با وجود نظرات موافق و مخالف نسبت به این طرح اما نتظار می رود در صورت اثر بخش بودن توسط دولت های بعدی نیز ادامه پیدا کند و امکان دریافت این تسهیلات سهل الاوصول تر شود.