بازپس گیری بحرین، آری یا خیر؟
محمد قره باغی -خبرنگار آزاد شصت سال پس از اختلاف بر سر دو جزیره «تیران » و « صنافیر » بین عربستان و مصر، سرانجام بر اساس توافقی که بین این دو کشور در جریان سفر ۵ روزه ملک سلمان پادشاه عربستان سعودی به قاهره در اوایل سال ۲۰۱۶ در خصوص ترسیم مرزهای بین دو کشور به امضا رسید ، مصر در مقابل دریافت سالانه دو میلیارد دلار و ۲۵ درصد نفتو گاز مورد نیاز خود ، این دو جزیره را به عربستان سعودی واگذار کرد و کمیسیون امور قانون اساسی و قانونگذاری در پارلمان مصر هفته گذشته با توافق تعیین مرزهای میان مصر و عربستان سعودی موافقت کردند. طبق اعلام مرکز اطلاعات و حمایت از تصمیم گیریها « IDSC» مربوط به دولت مصر، این دو جزیره در آب های سرزمینی عربستان سعودی قرار دارد که براساس روایت های تاریخی در سال ۱۹۶۷ و جنگ ۶ روزه اعراب و اسرائیل دو جزیره تیران و صنافیر از سوی ملک فیصل پادشاه وقت عربستان سعودی در اختیار جمال عبدالناصر رهبر مصر قرار گرفت تا مصر بتواند با استفاده از این دو جزیره از توان بالاتری در جنگ علیه اسرائیل برخوردار باشد. البته این تنها موردی نیست که کشوری جزایر خود را از کشور دیگر پس می گیرد و از این دست در سطح بین الملل می توان به الحاق دوباره «کریمه» اوکراین به روسیه اشاره کرد. بطوری که با برقراری اتحاد جماهیر شوروی، کریمه به عنوان یک جمهوری خودمختار در ترکیب روسیه شناخته شد. در سال ۱۹۵۴ به مناسبت سیصدمین سالروز پیوستن اوکراین به امپراتوری روسیه، مقامات مسکو کریمه را به عنوان هدیه به جمهوری شوروی اوکراین واگذار کردند که یک «حرکت نمادین» توصیف شده است. پس از استقلال اوکراین در سال ۱۹۹۱ نیز کریمه بخشی از کشور مستقل اوکراین محسوب میشد اما در بحران سال ۲۰۱۴ کریمه مقامات این منطقه با حمایت روسیه خواستار جدایی از اوکراین شدند. در ۱۱ مارس ۲۰۱۴ اعلامیه استقلال کریمه و سواستوپل منتشر و در ۱۶ مارس ۲۰۱۴ یک همهپرسی از مردم کریمه برای پیوستن به روسیه برگزار شد . حال با اتفاقات روی داده در جهان در خصوص واگذاری و بازپس گیری جزایر و مناطق واگذار شده، این سوال به ذهن می رسد که آیا بحرین نیز می توان به آغوش کشور بازگرداند؟ بحرین از دیرباز جزئی از خاک و قلمرو ایران بوده که بعدها از ایران جدا شد . به عبارتی در اواخر قرن ۱۸ و اوایل قرن۱۹ میلادی دولت بریتانیا امپراتوری خود را گسترش داد و به منطقه خلیج فارس متمایل شد. در ابتدا حضور بریتانیا به حمایت از حاکمان عرب سواحل جنوبی خلیج فارس و مبارزه با دزدان دریایی توجیه شد . بعدها دولت بریتانیا با استفاده از ضعف دولت مرکزی قاجاریه با انعقاد قرار داد سال ۱۸۲۰ با آل خلیفه پیمان صلح امضا کرد و دولت مرکزی چون قدرت لازم برای مقابله با این قرارداد را نداشت و پیدا نکرد به نوعی بحرین از خاک کشورمان توسط بریتانیایی ها جدا شد . اما دولت های حاکم بر ایران دست از تلاش برای الحاق دوباره بحرین بر نداشتند ودرسال ۱۹۵۷ بحرین به عنوان استان چهاردهم معرفی و کرسی آن در مجلس خالی گذاشته شد و تلاش گسترده ای برای نشان دادن تبعیت حاکم وقت بحرین نسبت به دولت ایران صورت پذیرفت. البته در همان سال ها دولت وقت می توانست همانند اقدامی که در رابطه با اروند رود انجام داد ، نسبت به بازپس گیری بحرین نیز انجام دهد اما با اهمال کاری و تعلل این امر صورت نپذیرفت. اما از آنجایی که ایران هرگز حاکمیت خود را بر بحرین به قدرت دیگری واگذار نکرده و جدا شدن بحرین را یک مداخله در امور داخلی از سوی دولت بریتانیا بر می شمارد و همین طور با توجه به اشتراکات و تعلقات فرهنگی، اعتقادی و مذهبی این کشور نسبت به کشورمان آیا ممکن خواهد بود بحرین نیز همانند انچه در دو جزیره عربستان یا الحاق دوباره کریمه به روسیه رخ داد به خاک کشور بازگردانده شود؟