فنلاند؛ حرف اول و آخر در الگوهای آموزشی

خلیل محمودی_مدیرمسئول

و این دقیقا همان کاری است که ما در این برنامه قصد داریم انجام دهیم.«چروز» اول به یک مدرسه در هلسینکی،پایتخت فنلاند می رویم تا بببینم چه دیدگاهی بر سیستم فنلاندی حاکم است.

فنلاند کوتاهترین ساعت آموزش در مدرسه و بهترین نتیجه آموزشی را در بین کشور های اروپایی دارد.بچه ها از سال اول تا سال ششم ابتدایی با یک معلم و یک کلاس می مانند و مدرسه تقریبا حالتی مثل ادامه خانه برای بچه ها دارد.

«ینی ویتا» یک معلم مدرسه ابتدایی می گوید: "من الان چهار سال است که همین کلاس را درس می دهم.خیلی خوب است.خیلی جالبه که می بینی بچه ها بزرگ می شوند و یاد می گیرند.به نظر من این بهترین روش تدریسه. تقریبا انگار مادر دوم بچه ها هستی"

شرایط معلم شدن در فنلاند بسیار سخت است.معلم ها مدرک کارشناسی ارشد باید داشته باشند.

وزیر آموزش و پرورش فنلاند می گوید: "ویژگی منحصر به فرد دیگر سیستم آموزش فنلاند این است که معلم ها در روش های تدریس کاملا خود مختار هستند.به عنوان مثال در مواد یا روش های آموزش و تدریس شان هر طور که مایل باشند عمل می کنند.معلم ها آزادی عمل زیادی دارند.

«کرسی کاسورینن» معلم علوم می‌گوید: "مهم این است که بچه‌ها محیط طبیعی اطراف خود را بشناسند،گونه های مختلف را یاد بگیرند.این به آنها کمک خواهد کرد که به محیط زیست خود احترام بگذارند."

در فنلاند زمان بازی بخش بسیار مهم فرآیند یادگیری است.ساعت تفریح زیاد است و حتی در زمستان بچه ها را تشویق می کنند که بیرون از کلاس در فضای آزاد بازی کنند.

به بچه ها اعتماد می کنند و حتی در ناهارخوری بچه ها اجازه دارند که خودشان غذا بگیرند.در سالن غذا خوری خدمه ای وخود ندارد.تاکید بیشتر روی موسیقی،ورزش و هنر است.فکر نکنید که این مدرسه یک استثناء در فنلاند است،درست بر عکس همه مدرسه ها در فنلاند،دقیقا همین طورهستند و نتایج درخشان این مدرسه مشابه همه مدرسه های دیگر.

گرچه استدلال مخالف با این نقاط قوت مدل آموزش شیوه فنلاندی کار سختی است، ولی بعضی معتقدند که این تنها مدل آموزش نیست.در فرصتی با «چارلز لید بییتر» در لندن صحبت می کردم.او تحلیلگر بین المللی در مسایل آموزش است که معتقد است یک مدل به همه حالت ها صادق نیست.

سیستم آموزشی فنلاند بالاترین کارنامه موفقیت آوزشی را در دنیا دارد،ولی فکر می کنم شما نظر دیگری دارید؟ «چارلز لید بییتر»فنلاند نمونه تحسین بر انگیزی است،اما جنبه های دیگری در فنلاند هست که که به همان اندازه عالی نیست.همچنین جنبه های دیگری در جامعه فنلاند هست که یادگیری در آن مشکل است.کشور کوچکی است،که هماهنگی فرهنگی و اتفاق آرا درآن زیاد است.اما این تنها مدلی نیست که می توانیم اختیار کنیم.گرچه مدل بسیار موفقی در آموزش، پرورش و مدرسه است اما لزوما تنها مدل و یا در بعضی از موارد بهترین مدل برای توسعه آموزش نیست.

ولی بعضی از جنبه های آن را می توان به جاهای دیگر دنیا تعمیم داد.مثلا تشویق استقلال معلمین،خلاقیت و نو آوری.این ها را چطور می شود به مقیاس جهانی تعمیم داد؟

چارلز لید بییترمی گوید: "من فکر می کنم بخشی از سیستم آموزش فنلاند خیلی خوب است.آنچه که از فنلاند باید آموخت مسله آموزش است.اینها بهترین ها را برای معلمی به کار می گیرند.فقط 10 درصد متقاضیان معلمی را.بنا بر این هدف این سیستم استفاده از معلمین خلاق برای کسب بهترین نتیجه است."

این سبک ساختمان یک نمونه از مدرسه های فنلاند است.فضای باز،مکان جمع شدن و گوشه های راحت.در ابوظبی مدارسی می سازند با مدل فنلاندی.دراین مدارس قسمت دختران از پسران جداست.و نماز خانه هم دارد.برای مدرسه بعدی آنها همه چیز را فنلاندی می خواهند،تربیت معلم،تکنولوژی،موادو ابزار های آموزشی.

از آنجائیکه همه می خواهند در موفقیت فنلاند شریک باشند.پس چرا آنها بخشی از آن را نفروشند؟

یوهان شپانن مشاور بازرگانی می گوید:" اگر بتوانیم دنیا را کمی دمکراتیک تر کنیم، جنگ کمتر،گرسنگی کمتر و با آموزش بیشتر امکان پذیر است،خوب چرا نه.بگذارید آموزش را هم صادر کنیم."