سرنوشت ناگزیر لیر / میراث اردوغان برای اقتصاد ترکیه
اردوغان در سال گذشته هزینه زیادی را برای کنترل ارزش لیر انجام داد که موفقیت آمیز نبود. انتخابات ریاست جمهوری ترکیه در ماه می برگزار خواهد شد و اقتصاددانان صرف نظر از اینکه چه کسی بر کرسی ریاست جمهوری تکیه بزند بر نزول ارزش لیر پس از انتخابات توافق دارند.
تورم مصرف کننده در ترکیه احتمالاً در ماه مارس با کمک پایداری قیمت مواد غذایی و انرژی کاهش پیدا کرده است، اگرچه فشار ارزی و برنامههای دولت برای رونق اقتصادی برای پیروزی در انتخابات پیشِ رو مانع از سقوط تورم میشود.
بر اساس بر آوردی که بلومبرگ طی یک نظر سنجی در روز دوشنبه منتشر کرده است دادهها نشان میدهد تورم سالانه در ماه مارس به ۵۱.۳ درصد کاهش پیدا کرده است. این مقدار تورم کمتر از تورم ۵۵.۲ درصدی ماه فوریه میباشد.
کلمنس گراف و بساک ادیزگیل اقتصاددانان گروه گلدمن ساکس گفتند که دلیل اصلی کاهش تورم تثبیت موفق قیمت مواد غذایی و انرژی است اما آنها با توجه به شتاب ماهانه تورم اصلی و هسته نسبت به ادامه مسیر نزولی تردید دارند.
آنها در یک یادداشت تحقیقاتی در روز جمعه اعلام کردند که افزایش قیمتها همچنان منبع آسیب پذیری های مالی ترکیه است.
سال گذشته به دلیل تهاجم روسیه به اوکراین و سیاستهای پولی غیر متعارف ترکیه تورم جهش بی سابقهای داشت. در سال جاری نیز افزایش هزینههای دولت در آستانه انتخابات ماه می و زلزله ویرانگر تورم را در محدودههای بالا قرار میدهد.
ترکها در چهاردهم ماه می (۲۴ اردیبهشت) به پای صندوقهای رأی میروند و رجب طیب اردوغان رئیس جمهور فعلی ترکیه در نبردی سخت روبهروی کمال قلیچ دار اوغلو رقیب اصلی خود قرار میگیرد.
احزاب مخالف اردوغان با یکدیگر متحد شدهاند و پیروزی نماینده اپوزیسیون احتمالا به معنای بازگشت ترکیه به سیاستهای اقتصادی متعارف است. سیاستمداران مخالف اردوغان وعده استقلال بانک مرکزی و هدف گذاری تورم را میدهند.
اقتصاددانان یونی کریدیت اس پی ای در گزارشی اعلام کردند که انتظار دارند تورم ترکیه در پایان سال ۵۰ درصد باشد ولی سیاستهای پولی سختتر میتواند تورم را تا ۲۴ درصد در سال ۲۰۲۴ کاهش دهد.
اقتصاددانان زیادی انتظار دارند نرخ بهره اصلی ترکیه در نیمه دوم سال معکوس شود. بر اساس گزارش بلومبرگ در یک نظرسنجی، بانک آمریکایی پیش بینی میکند که در سه ماهه سوم سال نرخ بهره نیم درصد نسبت به۸.۵ درصد کنونی افزایش یابد.
اردوغان بر یک مدل اقتصادی نامتعارف پافشاری میکند و اثر افزایش هزینه استقراض بر کاهش تورم را رد می کند. او در سالهای اخیر نفوذ و دخالت زیادی در زمینه اقتصاد داشته است. چرخه نزولی لیر اقتصاد ترکیه را تحت فشار قرار داده است ولی سیاست گذاران ارزی سعی میکنند با مقررات و اقداماتی مانع از کاهش ارزش لیر در آستانه انتخابات ریاست جمهوری شوند.
با تمام تلاشهای انجام شده لیر در میان همتایان خود در میان ارزهای بازارهای نوظهور یکی از بدترین عملکردها را ثبت کرده و در ماه مارس دو درصد از ارزش خود را در برابر دلار از دست داده است. اقتصاددانان انتظار دارند صرف نظر از نتیجه انتخابات، ارزش لیر پس از رای گیری به شدت کاهش پیدا کند.
BOFA به عنوان بزرگترین بانک آمریکا کاهش ارزش لیر ترکیه را صرف نظر از آنکه چه کسی در انتخابات پیروز پس از پایان انتخابات پیش بینی میکند.
منبع: اکوایران