جهان اقتصاد گزارش می دهد؛ موج گرانی مسکن به جنوب تهران رسید
گروه زیربنایی رضا پورحسین
جهان اقتصاد: رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران، در اظهارات اخیر خود به بررسی وضعیت بازار مسکن پایتخت پرداخته و با تاکید بر کاهش شدید قدرت خرید متقاضیان، تصویری واقعبینانه از شرایط فعلی ارائه کرده است.
او میگوید قدرت خرید مردم به دلایل متعددی مانند تورم مداوم، افزایش هزینههای زندگی، رکود اقتصادی و کاهش درآمد واقعی خانوارها به شدت پایین آمده و این عامل اصلی رکود حاکم بر بازار مسکن است.
گودرزی تصریح میکند که بسیاری از متقاضیان مصرفی واقعی حتی توان ورود به بازار مناطق متوسط و جنوبی تهران را ندارند، چه برسد به مناطق شمالی که قیمتها در آنجا سر به فلک کشیده است.
امیر عباسی، فعال حوزه مسکن در این رابطه به جهان اقتصاد، گفت: یکی از نکات جالب توجه در نظرات کارشناسی اشاره به رابطه بازار مسکن با نرخ دلار است.
او با رد این ایده که مسکن همیشه باید همگام با افزایش نرخ ارز رشد کند، میگوید: نمیتوان گفت که با افزایش نرخ دلار، مسکن قصد دارد جاماندگی خود را جبران کند. بازار مسکن در سالهای اخیر از نوسانات ارزی جدا شده و برخلاف گذشته، جهش دلار لزوماً به جهش قیمت ملک منجر نمیشود.
عباسی ادامه داد: دلیل این جدایی را میتوان در رکود عمیق تقاضا جستجو کرد؛ جایی که خریداران واقعی غایب هستند و سرمایهگذاران نیز به دلیل عدم اطمینان از نقدشوندگی، ترجیح میدهند در بازارهای موازی مانند طلا و ارز بمانند.
بر اساس مشاهدات میدانی و گزارشهای ارسالی در مناطق شمالی پایتخت، قیمت مسکن نسبت به مهر ماه هیچ تغییری نکرده و کاملاً ثابت مانده است. این ثبات ناشی از رکود شدید در این مناطق است؛ جایی که قیمتها آنقدر بالا رفته که نه تقاضای مصرفی وجود دارد و نه سرمایهگذاری جدی دیده میشود.
متقاضیان مصرفی سالهاست از این بازار خارج شدهاند و سرمایهگذاران نیز منتظر سیگنالهای روشنتر هستند.
در مقابل، در مناطق جنوبی تهران وضعیت کمی متفاوت است. در این مناطق، قیمت هر متر مربع مسکن حدود ۵ میلیون تومان رشد داشته است. این افزایش را میتوان به تقاضای بیشتر برای واحدهای کوچکمتراژ و ارزانتر نسبت داد؛ جایی که قدرت خرید باقیمانده مردم هنوز با قیمتها تناسب دارد.
خانوادههای کمدرآمد و جوانان اغلب به سمت جنوب شهر هدایت میشوند، زیرا استطاعت خرید در شمال و حتی مرکز شهر برایشان غیرممکن است. این رشد محدود در جنوب، نشاندهنده آن است که بازار مسکن به جای جهش یکپارچه، به صورت منطقهای و طبقاتی حرکت میکند.
این تفاوت منطقهای در بازار مسکن تهران، عمق شکاف طبقاتی را نیز برجسته میکند. در حالی که شمال شهر در رکود کامل به سر میبرد و مالکان مجبور به نگه داشتن املاک خود هستند، جنوب شهر با تقاضای نسبی برای آپارتمانهای کوچک مواجه است. گودرزی تاکید دارد که این رشد ۵ میلیونی در جنوب نیز سنگین نیست و بیشتر ناشی از تورم ساختمانی و هزینههای مصالح است، نه تقاضای سرمایهای.
کارشناسان پیشبینی میکنند که تا پایان سال، رشد قیمتها در کل بازار محدود باقی بماند و جهش سنگینی رخ ندهد. در مجموع، صحبت های کارشناسان تصویری از بازاری خسته و رکودی ترسیم میکند که قدرت خرید پایین، اصلیترین مانع رونق آن است. افزایش نرخ دلار تاثیر مستقیم و فوری بر قیمت مسکن نداشته و مسکن نتوانسته جاماندگی ادعایی خود را جبران کند.
مشاهدات میدانی نشان میدهد ثبات در شمال و رشد ملایم در جنوب، الگوی غالب است. برای متقاضیان مصرفی، این وضعیت میتواند فرصتی برای ورود آرام به بازار باشد اما بدون بهبود اساسی در درآمد خانوارها و کنترل تورم، چشمانداز خانهدار شدن همچنان دور از دسترس باقی خواهد ماند.
بازار مسکن ایران همیشه تحت تاثیر عوامل کلان اقتصادی بوده اما در شرایط فعلی، کاهش قدرت خرید به عنوان عامل تعیینکننده عمل میکند.
مراجعات به املاک افزایش یافته اما این به معاملات واقعی منجر نمیشود. مردم بیشتر برای استعلام قیمت میآیند تا خرید کنند. این رکود تورمی، جایی که قیمتها بالا است اما معاملات کم، چالش اصلی فعالان بازار است.
در چنین شرایطی، اگر قدرت خرید بهبود نیابد، این الگو ادامه خواهد یافت. دولت با تسهیلات واقعی و افزایش تولید مسکن، به تقاضای مصرفی می تواند کمک کند. بدون چنین اقداماتی، بازار مسکن در رکود باقی میماند و جاماندگی از دلار نیز جبران نخواهد شد. در هر صورت، برای میلیونها متقاضی مسکن، اولویت بهبود قدرت خرید است تا ثبات قیمتها.