استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر و وضعیت تولید برق در کشور
فرهاد شهرکی، عضو کمیسیون انرژی مجلس
در سالهای گذشته، سبد تولید برق کشور تنوع کافی نداشته و بخش عمده آن از نیروگاههای حرارتی و برقآبی تأمین میشود. سهم نیروگاههای هستهای و انرژیهای تجدیدپذیر بسیار اندک است، در حالی که کشور از نظر تابش خورشید و منابع بادی ظرفیتهای مناسبی دارد. با این حال، اقدامات قابل توجهی در این زمینه تاکنون انجام نشده است.
کاهش تولید نیروگاههای برقآبی باعث شده فشار زیادی بر نیروگاههای حرارتی وارد شود، نیروگاههایی که اغلب نسل قدیمی و کمراندمان هستند. هرچند در دولت چهاردهم تلاشهایی برای توسعه نیروگاههای خورشیدی صورت گرفته و پیشرفتهایی کسب شده، اما تنوعبخشی به سبد تولید برق نیازمند برنامهریزی دقیق و نگاه علمی است.
انرژی خورشیدی بهصورت ۲۴ ساعته در دسترس نیست و استفاده از آن در ساعات شب مستلزم ذخیرهسازی انرژی با باتری است. استفاده از باتریها علاوه بر افزایش هزینه تولید برق، با چالش طول عمر محدود نیز مواجه است. به همین دلیل، در حال حاضر پنلهای خورشیدی نصبشده عمدتاً بدون باتری هستند و تنها در ساعات روز قابل استفادهاند. راندمان پنلها بسته به نوع آنها متفاوت بوده و معمولاً بیش از چهار تا پنج سال دوام عملی مؤثر ندارند.
در زمینه انرژی بادی نیز همه مناطق کشور دارای پتانسیل لازم نیستند و نیروگاههای بادی هزینه اولیه بالایی دارند. با این حال، برخی مناطق مستعد مانند سیستان، در حال بهرهبرداری از پروژههای بادی هستند و نیروگاههایی با ظرفیت بالا در حال احداث میباشند، هرچند این نیروگاهها زمانبر و پرهزینه هستند.
در حوزه انرژی هستهای، کشور یک نیروگاه هزار مگاواتی فعال دارد، اما توسعه جدی این بخش ضرورت دارد. برای مقایسه، کشورهایی کوچکتر مانند امارات، ظرفیت تولید برق هستهای خود را تا چهار هزار مگاوات رساندهاند، در حالی که کشور ما تنها دارای هزار مگاوات ظرفیت هستهای است.