جهان اقتصاد گزارش می دهد؛ اسلام‌آباد غرب؛قطعه آخر پازل قطار تهران-بغداد
گروه زیربنایی رضا پورحسین
جهان اقتصاد: روز گذشته، با حضور جمعی از مقامات استانی و کشوری، عملیات ریل‌گذاری بخش نهایی پروژه راه‌آهن غرب ایران در منطقه کرمانشاه کلید خورد. این قطعه، که شهر کرمانشاه را به اسلام‌آباد غرب پیوند می‌دهد، گام پایانی در مسیر تحقق یک آرزوی تاریخی است؛ اتصال ریلی تهران به بغداد.
این پروژه، که سال‌ها در ذهن برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران جا داشت، نه تنها یک دستاورد زیرساختی، بلکه نمادی از پیوند فرهنگی و اقتصادی دو ملت همسایه است. با تکمیل این خط ریلی، غرب ایران از انزوای ترانزیتی رهایی می‌یابد و دریچه‌ای نو به سوی تجارت، گردشگری و تبادلات منطقه‌ای گشوده می‌شود.
این خط ریلی، که بخشی از کریدور بزرگ شرق به غرب کشور است، مسیری به طول تقریبی ۱۱۰ کیلومتر را در بر می‌گیرد. عملیات ریل‌گذاری با بهره‌گیری از فناوری‌های روز و ریل‌های استاندارد داخلی آغاز شده و پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال آینده به بهره‌برداری برسد.
این پروژه شامل ایستگاه‌های متعدد مسافری و باری است که با طراحی مدرن، امکان جابه‌جایی حجم بالایی از بار و مسافر را فراهم می‌کند. تونل‌ها، پل‌ها و زیرسازی‌های پیچیده این مسیر، نتیجه تلاش مهندسان ایرانی است که در شرایط دشوار اقتصادی و فنی، این پروژه عظیم را به پیش برده‌اند.
تکمیل این خط، ظرفیت حمل‌ونقل منطقه را دگرگون خواهد کرد و بار ترافیکی جاده‌های پرخطر غرب کشور را به شکل قابل‌توجهی کاهش می‌دهد.اتصال ریلی تهران به بغداد، که از طریق این پروژه محقق می‌شود، بیش از یک خط آهن ساده است. این مسیر، پلی است میان دو پایتخت با تاریخ و فرهنگی مشترک، که می‌تواند فاصله‌های جغرافیایی را به نزدیکی‌های اقتصادی و انسانی تبدیل کند.
از کرمانشاه تا مرز خسروی، و از آنجا به سوی خانقین و بغداد، این راه‌آهن مسیری کوتاه و امن برای انتقال کالاها، زائران و گردشگران فراهم می‌آورد. زائران عتبات عالیات، که هرساله با دشواری‌های فراوان به عراق سفر می‌کنند، از این پس می‌توانند با آسودگی و سرعت بیشتری به مقصد برسند.
همچنین، این خط ریلی امکان دسترسی به بنادر مدیترانه را از طریق خاک عراق و سوریه فراهم می‌کند و ایران را به بازیگری کلیدی در ترانزیت بین‌المللی تبدیل خواهد کرد.
غرب ایران، به‌ویژه استان کرمانشاه، سال‌ها از فقدان زیرساخت‌های ریلی رنج برده است. این منطقه، با وجود هم‌مرزی با عراق و داشتن بازارچه‌های مرزی فعال مانند پرویزخان و خسروی، نتوانسته بود از ظرفیت کامل ترانزیتی خود بهره ببرد. تکمیل این پروژه، کرمانشاه را به یک مرکز لجستیکی تبدیل می‌کند و فرصت‌های شغلی جدیدی در حوزه حمل‌ونقل، خدمات و تجارت ایجاد خواهد کرد.
افزایش صادرات غیرنفتی، که بخش مهمی از اقتصاد منطقه را تشکیل می‌دهد، با این خط ریلی شتاب می‌گیرد. کالاهایی مانند محصولات کشاورزی، مواد معدنی و مصنوعات صنعتی می‌توانند با هزینه کمتر و سرعت بیشتر به بازارهای عراق و فراتر از آن برسند.
علی بیگدلی، استاد دانشگاه در این رابطه به جهان اقتصاد، گفت: این پروژه تأثیر شگرفی بر روابط ایران و عراق خواهد داشت. دو کشور، که سالانه میلیاردها دلار تجارت دارند، با این خط ریلی می‌توانند حجم مبادلات خود را چندین برابر کنند. عراق، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین شرکای تجاری ایران، بازاری رو به رشد دارد که از کالاهای مصرفی تا زیرساخت‌های صنعتی را شامل می‌شود.
وی افزود: این راه‌آهن، با کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل و افزایش سرعت انتقال، رقابت‌پذیری کالاهای ایرانی را در این بازار تقویت می‌کند. علاوه بر این، جابه‌جایی زائران و گردشگران، که بخش مهمی از اقتصاد هر دو کشور را تشکیل می‌دهد، با این پروژه به سطح جدیدی می‌رسد.
بیگدلی خاطرنشان کرد: با این حال، دستیابی به اهداف بلندپروازانه این پروژه با موانعی روبروست. تحریم‌های اقتصادی، که سال‌هاست سایه‌ای سنگین بر توسعه زیرساخت‌های ایران انداخته، محدودیت‌هایی در تأمین تجهیزات پیشرفته و جذب سرمایه‌گذاری خارجی ایجاد کرده است.
وی افزود: رفع این تحریم‌ها می‌تواند پروژه را به سطحی بالاتر ارتقا دهد و امکان همکاری‌های گسترده‌تر با کشورهای منطقه را فراهم کند. بدون رفع این موانع، بهره‌برداری کامل از ظرفیت‌های ترانزیتی و تجاری این خط ریلی دشوار خواهد بود. دیپلماسی فعال و مذاکرات منطقه‌ای برای رفع این چالش‌ها ضروری است تا ایران بتواند جایگاه خود را به‌عنوان هاب ترانزیتی منطقه تثبیت کند.
در نهایت، این پروژه نه تنها یک دستاورد مهندسی، بلکه گامی به سوی آینده‌ای روشن‌تر برای غرب ایران و روابط با همسایگان است. این خط ریلی، می‌تواند الگویی برای دیگر پروژه‌های زیرساختی کشور باشد و نشان دهد که با وجود چالش‌ها، اراده جمعی می‌تواند رویاها را به واقعیت بدل کند.
...................................
اعمال بسته‌های تشویقی شهرسازانه در ۶۴۹ شهر کشور
عضو هیات مدیره شرکت بازآفرینی شهری ایران گفت:چهار بسته مشوق شهرسازانه در ۶۴۹ شهر کشور اجرایی می‌شود.
به گزارش ایرنا، محمد جمور در تشریح عملکرد سال ۱۴۰۳ شرکت بازآفرینی شهری ایران و پس از برگزاری مجمع عمومی این شرکت با اشاره به مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی برای اعمال بسته‌های تشویقی در ۳۳۳ شهر و بسته‌های بومی در ۳۱۶ شهر، افزود: مشوق‌ها در چهار محور اداری، مالی، کالبدی - شهرسازانه و زمین و مسکن معوض به مرحله اجرایی رسیده است تا نوسازی برای مردم مقرون‌به‌صرفه شود.
وی با اشاره به تصویب صورت‌های مالی منتهی به ۳۰ اسفند ۱۴۰۳ در مجمع عمومی این شرکت ادامه داد: بیش از ۹۰ درصد اهداف نوسازی و بهسازی‌بافت‌های فرسوده امسال محقق شد.
عضو هیات مدیره شرکت بازآفرینی شهری ایران با بیان اینکه امسال را می‌توان سال گسترش واقعی بازآفرینی با محوریت مردم دانست، خاطرنشان کرد: از ۸۰ هزار واحد هدف‌گذاری شده در چارچوب ماده ۴۹ قانون برنامه هفتم، ۷۲ هزار و ۳۲۳ واحد تنها با فعال‌سازی ظرفیت‌های محلی ساخته شد؛ در حالی که از ۲۳ هزار و ۹۸۵ واحد معرفی‌شده به بانک‌ها، کمتر از چهار درصد موفق به دریافت تسهیلات شدند.
جمور، مساحت کل بافت‌های هدف کشور را ۱۷۷ هزار و ۲۴ هکتار اعلام کرد که شامل ۸۲ هزار و ۳۳۳ هکتار بافت فرسوده، ۶۰ هزار و ۲۵ هکتار سکونتگاه غیر رسمی، ۳۲ هزار و ۶۵۵ هکتار بافت تاریخی و بیش از ۲ هزار هکتار بافت ناکارآمد ناشی از مخاطرات انسان‌ساخت است.
به گفته وی، این بافت‌ها میزبان بیش از ۲۰.۹ میلیون نفر در قالب ۵.۲۷ میلیون خانوار هستند که ۴۶ درصد واحدهای مسکونی آن ناپایدار است.
......................................................
عزم جدی ایران برای فعال سازی جاده ابریشم ریلی
مدیرعامل راه آهن جمهوری اسلامی ایران با اشاره به جایگاه راهبردی کشورمان در کریدور جنوبی حمل‌ونقل ریلی چین به اروپا، بر عزم ایران برای توسعه این مسیر و افزایش همکاری‌های منطقه‌ای تاکید کرد.
به گزارش ایرنا، جبارعلی ذاکری در سخنرانی خود در مراسم افتتاحیه هفتمین فوروم تجاری حمل و نقل و لجستیک «راه ابریشم جدید» در آلماتی قزاقستان، با اشاره به رشد فزاینده مبادلات تجاری میان آسیا و اروپا طی دو دهه اخیر، حمل و نقل ریلی را گزینه‌ای مطمئن، اقتصادی و رو به رشد در قیاس با حمل‌ونقل دریایی توصیف کرد.
وی با بیان اینکه احیای جاده ابریشم باستانی در قرن بیست‌ویکم مرهون توسعه خطوط ریلی و ابتکار «یک کمربند - یک جاده» چین است، گفت: این ابتکار به‌عنوان پلی ارتباطی میان شرق و غرب نقش‌آفرینی می‌کند و کریدورهای ریلی، جایگاه ویژه‌ای در تحقق آن دارند.
معاون وزیر راه و شهرسازی با تشریح مختصات مسیرهای ریلی مواصلاتی چین به اروپا، کریدور شمالی (از مسیر قزاقستان، روسیه و بلاروس)، کریدور میانی (از مسیر قزاقستان، دریای خزر، آذربایجان و گرجستان) و کریدور جنوبی (از مسیر قزاقستان، ازبکستان، ترکمنستان، ایران و ترکیه) را سه محور اصلی این شبکه دانست و گفت: از زمان آغاز به کار پروژه ابتکار کمربند و جاده تاکنون، بیش از ۱۰۲ هزار قطار کانتینری میان چین و اروپا مبادله شده که فقط در سال ۲۰۲۴ بیش از ۱۹ هزار رام قطار در این مسیرها تردد کرده‌اند.
وی گفت: کریدور میانی نیز طی سال‌های اخیر رشد قابل توجهی داشته و حجم بار جابه‌جا شده از این مسیر در سال ۲۰۲۴ به ۵۶.۵ هزار TEU (واحد شمارش کانتینر) معادل ۴.۵ میلیون تن رسیده است.
ذاکری با تأکید بر ظرفیت‌های کریدور جنوبی عبوری از ایران، افزود: راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد با همکاری چین و دیگر کشورهای مسیر، این کریدور را توسعه داده و سهم بیشتری از مبادلات ریلی آسیا - اروپا را به خود تخصیص دهد.
وی در پایان بر ضرورت افزایش هم‌افزایی میان راه آهن های شریک در کریدورهای ریلی منطقه‌ای، رفع موانع موجود و بهره برداری حداکثری از ظرفیت حمل و نقل ریلی در راستای توسعه تجارت بین‌المللی تاکید کرد.
..................................
