تعامل با همسایگان؛ نسخه جدید برای احیای صنعت هوایی

جهان اقتصاد: صنعت هوایی ایران به قدری در وضعیت نابسامانی قرار دارد که کوچک ترین اخبار و اتفاقات حتی اگر دست‌آورد زیادی نیز نداشته باشد، دنبال کنندگان این حوزه را به وجد می آورد. این نابه سامانی که در ابتدا ریشه در تحریم های فلج کننده دارد تقریبا به این آسانی ها قابل حل نیست و صرفا می توان هر از گاهی برای آن نسخه ای موقتی تجویز کرد تا باری روی زمین نماند.

همین چند روز پیش، نخستین پرواز شرکت هواپیمایی عربستانی «فلای‌ناس» با هواپیمای پهن‌پیکر ایرباس A۳۳۰ در فرودگاه بین‌المللی امام خمینی تهران به زمین نشست و با مراسم استقبال آب «واترسالوت» مورد استقبال قرار گرفت.

این پرواز، نخستین پرواز یک شرکت هواپیمایی عربستانی به تهران پس از چندین سال وقفه در روابط ایران و عربستان است. در عملیات حج امسال، فلای‌ناس عربستان عهده‌دار انتقال حجاج از شهر مشهد و بخش مشخصی از حجاج تهران به جده و مدینه است و سایر پروازهای حج از دیگر شهرها توسط ایران‌ایر انجام می‌شود.

خدمات هندلینگ پروازهای فلای‌ناس توسط یک شرکت خدمات هوایی ایرانی ارائه و آن گونه که در اخبار آمده است، سعی می‌شود تمامی پروازهای حج این شرکت از تهران و مشهد طبق برنامه زمان‌بندی اعلام‌شده و با حداقل تأخیر انجام شود.

نکته جالب توجه در مورد هواپیمایی «فلای‌ناس عربستان»؛ میانگین سنی ناوگان این شرکت تنها ۴.۴ سال است! این ناوگان مدرن شامل ۶۱ فروند هواپیمای ایرباس است که این روزها به کمک صنعت هوایی نیمه جان ایران شتافته است تا زائران به حج بروند. 

این در حالی است که رئیس سازمان هواپیمایی کشوری اخیرا اعلام کرده که تحریم های ۴۰ ساله ایران بر صنعت هوایی کشور باعث شده سن ناوگان هوایی کشور افزایش یابد و ما شاهد پیر شدن ناوگان هوایی کشور باشیم.

 تاکید حسین پورفرزانه بر تاثیر تحریم ها بر صنعت هوانوردی کشور در حالی صورت گرفته که به گفته وی اکنون متوسط عمر ناوگان هوایی کشور بیش از ۲۷ سال است.به گفته پورفرزانه، هرچند محدودیتی برای آوردن هواپیما به کشور وجود ندارد، اما بهره مندی شرکت های هواپیمایی و سرمایه گذاران از منابع مالی محدود شده است.

این عمر  بالاتر از متوسط جهانی است. برخی از ایرلاین‌ها مانند ایران‌ایر، آسمان، اترک، ماهان و نفت، ناوگان‌های قدیمی‌تری دارند که سن آنها بیش از ۲۴ سال است. با این حال، برخی از شرکت‌های هواپیمایی داخلی نیز هواپیماهای جدیدی را وارد ناوگان خود کرده‌اند و میانگین سن ناوگان آنها کمتر از ۲۰ سال است.

 بر کسی پوشیده نیست که خرید مستقیم هواپیما از شرکت های غول جهانی در بازاری انحصاری دارای چه مشکلات اقتصادی و سیاسی است. شرایط پیچیده تامین اعتبار بانکی در کنار تحریم های سیاسی و اقتصادی همواره اهرمی برای جلوگیری از پیشرفت کار بوده است. نبود شیوه رایج تامین منابع مالی در این صنعت یعنی لیزینگ هواپیما عامل این امر است و فعالان این حوزه خواهان تاسیس اینگونه شرکت ها هستند اما مشخص است خرید ناوگان دست دوم و جوان نه آن چنان هیاهوی ورود ناوگان جدید را دارد و نه هزینه های آن را.

در چنین شرایطی تجربه همکاری با عربستان به نظر می رسد با امارات نیز در حال طرح ریزی است. در همین رابطه در بیست و دومین اجلاس ناوبری منطقه خاورمیانه، نشست مشترکی میان هیات های اعزامی سازمان هواپیمایی کشوری ایران و امارات متحده عربی با هدف گسترش همکاری ها در حوزه های ناوبری هوایی و مدیریت ترافیک هوایی، آموزشی و تخصصی برگزار شد.

در این نشست هماهنگی برای اصلاح مسیرهای پروازی و تبادل ترافیک هوایی در نقاط مرز هوایی دو کشور، همکاری های طرفین در زمان بحران های منطقه ای و بین المللی که ترافیک هوایی در دو کشور را تحت تاثیر قرار می دهد و تبادل دانش و آموزش نیروی انسانی مورد بحث و توافق قرار گرفت که در نتیجه ایران شاید بتواند در مواقعی از خطوط مدرن امارات نیز بهره گیرد.