بهمن آرمان-  کارشناس انرژی

اگر این اتفاق طی دو سال گذشته می‌افتاد، باید بر روی قیمت سهام در بورس تاثیر می‌گذاشت. چنین تاثیری مشاهده نشد زیرا شرکت‌هایی که در بورس پذیرفته می‌شوند، ۲۵ درصد مالیات پرداخت نمی‌کنند بلکه مالیاتشان ۲۲.۵ درصد است. باید این ۲۲.۵ درصد برای آنها تبدیل به ۱۳.۵ درصد می‌شد. این نرخ مالیاتی است که در اتحادیه اروپا به صورت میانگین برای شرکت‌های تولیدی در نظر گرفته می‌شود. این مالیات خوب است اما این کار به این معنا نیست که وزارت اقتصاد در حال حمایت از تولید است. در طی سه سال اخیر قیمت انرژی برای صنایع تقریبا ۱۰ برابر شده است و فشار زیادی بر روی قیمت تمام شده تولید وارد شده است. به عنوان مثال در آلمان قیمت برق برای واحدهای مسکونی ۱۰ سنت یورو و برای واحدهای صنعتی ۷ سنت یورو است.

اینکه قیمت انرژی برای واحدهای تولیدی کمتر از واحدهای مسکونی باشد، یک نرم عمومی در کل دنیاست. در ایران به دلیل برخی سیاست‌ها، قیمت انرژی برای واحدهای مسکونی بسیار پایین آمد. طوری که گفته می‌شود ۸۰ درصد مصرف گاز کشور در واحدهای مسکونی است. گاز تعدادی از واحدهای بزرگ فولادسازی و سیمان قطع شده است و این واحدهای تولیدی تعطیل شده‌اند.

کاهش مالیات به واحدهای تولیدی کمک می‌کند اما از طرف دیگر قیمت انرژی برای این واحدها به شدت افزایش پیدا کرده است. این موضوع بر صنایع انرژی بر مانند فولاد، سیمان، کاشی و مس، تاثیر بسیاری گذاشته است. واحدهای پتروشیمی نیز از این موضوع بسیار تاثیر پذیرفتند. میانگین قیمت گاز برای واحدهای پتروشیمی در منطقه‌های خاورمیانه و شمال آفریقا ۲.۵ سنت است. در صورتی که در ایران به دلیل برنامه دولت برای جبران کسری بودجه، به ۱۳ سنت رسیده است و محصولات پتروشیمی که عمده بار کاهش صادرات نفت خام را به دوش می‌کشند، در حال از دست دادن بازارهای خود هستند.

در گذشته حتی چینی‌ها که خودشان بزرگترین تولید کنندگان کاشی هستند، توان رقابت با ایران را نداشتند و می‌خواستند سرمایه‌گذاری‌های سنگینی در این بخش در ایران انجام دهند که در حال حاضر از این کار منصرف شدند. هندی‌ها که بزرگترین وارد کننده کود شیمیایی هستند، می‌خواستند یک واحد تولیدی چند میلیون تنی کود شیمیایی در چابهار بسازند و حتی حاضر شده بودند دو برابر قیمت گاز طبیعی در جنوب خلیج فارس را پرداخت کنند که به ازای هر متر مکعب ۵ سنت می‌شد. دولت ایران به دلیل مصوبه مجلس نتوانست این موضوع را بپذیرد و این باعث انصراف هندی‌ها شد و آنها می‌خواهند در جای دیگری سرمایه‌گذاری کنند.

کم کردن مالیات تولید کنندگان کاری مثبت است ولی افزایش شدید قیمت انرژی در واحدهای صنعتی، یا باعث شده این واحدها از کار بیفتند یا قیمت محصولات تولید شده‌شان انقدر گران شود که در بازارهای جهانی نتوانند رقابت کنند.