آینده روشن رشد تولید، سودآوری و ارزش‌آفرینی «فغدیر»

عملکرد زنجیره فولاد ایران در سال‌های اخیر به شدت تحت‌الشعاع ناترازی‌های انرژی قرار گرفته و محدودیت‌های مصرف برق و گاز، موجب شده‌اند تا بخش عمده‌ای از ظرفیت‌های این صنایع عملا از دست برود. شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان نیز به عنوان یکی بازیگران عرصه تولید آهن اسفنجی کشور از این موضوع مستثنی نیست و در ماه‌های اخیر به شکل بی‌سابقه‌ای با شدیدترین محدودیت‌های مصرف برق و گاز دست و پنجه نرم کرده است. «فغدیر» در حالی طی ۱۰ ماهه سال جاری حدود ۶۵۸ هزار تن آهن اسفنجی تولید کرده است که در یک برآورد بدبینانه اگر با محدودیت‌های مصرف برق و گاز روبه‌رو نمی‌شد، تولید آهن اسفنجی آن تا ۹۳۴ هزار تن افزایش می‌یافت؛ البته باید توجه داشت مقایسه تولید از دست رفته این شرکت با سایر رقبا و تولیدکنندگان آهن اسفنجی (به ویژه صنایعی که از یک ماژول تولید برخوردار هستند)، نشان می‌دهد که «فغدیر» توانسته است با مدیریت بهینه فرایند تولید و حفظ نرخ تولید خود در شرایط محدودیت مصرف انرژی، عدم‌النفع ناشی از این چالش را تا سطوح قابل‌توجهی به حداقل برساند. گفتنی است با بهره‌برداری از نیروگاه برق ۱۸ مگاواتی و واحد گندله‌سازی چهار میلیون تنی شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان، عملا توان تولید و انعطاف‌پذیری این شرکت برای مقابله با شرایط ناترازی انرژی طی ماه‌های آینده به شدت افزایش خواهد یافت و انتظار می‌رود در سال‌های آتی، «فغدیر» به دستاوردهای درخشانی در زمینه رشد تولید و جهش سودآوری دست یابد. در همین راستا، خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین» گفت‌وگویی با احمد صادقیان، مدیرعامل شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان تدارک دیده است که متن کامل آن را در ادامه می‌خوانید:

در حال حاضر صنایع فولادی کشور با چه چالش‌های اساسی مواجهند و راهکارهای پیشنهادی جنابعالی جهت رفع آن‌ها چیست؟

ثبات، اصل نخست و بنیادین اعتلا و به ثمر نشستن هرگونه نگاه توسعه‌ای در مقیاس صنعت محسوب می‌شود؛ این در حالی است صنعت فولاد ایران از ماه‌های گذشته، متاثر از تلاطمات بی‌‌سابقه و پردامنه فضای اقتصاد و کسب‌وکار کشور، در حال تجربه شرایطی دشوار و منحصربه‌فرد است. وضعیت پرنوسان شاخص‌های کلان اقتصادی، عدم قطعیت‌های ناشی از تحریم‌ها و عوامل سیاسی و مهم‌تر از همه محدودیت‌های مصرف حامل‌های انرژی، همگی عواملی هستند که موجب شده‌اند حلقه‌های مختلف زنجیره فولاد ایران در مسیر تحقق برنامه‌ها و اهداف توسعه‌ای و عملکردی خود با نااطمینانی‌ها و موانع بزرگی روبه‌رو شوند؛ معضلاتی که بروز هر یک از آن‌ها می‌توانست به تنهایی یک صنعت یا بنگاه اقتصادی را در فضای بین‌الملل زمین‌گیر کند. با این حال، چیزی که از صنعت فولاد مشاهده می‌شود، یک تلاش فراگیر و همگانی در راستای تداوم حرکت در مسیر تولید و تعالی و حتی مضاف بر آن، اهتمام به توسعه زیرساخت‌ها با هدف ساختن آینده‌ای بهتر برای ایران است.

در شرایط پرریسک محیط کسب‌وکار، صنعت و یا بنگاهی می‌تواند روند رشد و بهبود عملکرد خود را دنبال کند که با شناسایی موانع و معضلات و به حداقل رساندن آسیب‌ها، حداکثر کارآمدی و بهره‌وری را از منابع و ظرفیت‌های در دسترس خود حاصل کند. طبعا این موضوع در مورد صنعت فولاد ایران با توجه به دامنه وسیع ناترازی‌ها و کمبودهای شدیدی که در جنبه‌های مختلف اقتصادی کشور سال‌به‌سال در حال تشدید شدن هستند، از اهمیت دوچندانی برخوردار است. اعمال محدودیت‌های مصرف برق و گاز طبیعی به زنجیره فولاد کشور طی چند سال گذشته، عملا موجب توقف فعالیت و از دست رفتن بخش زیادی از ظرفیت‌های ایجاد شده در این صنعت شده است. آمارهای ۱۰ ماهه سال جاری و مقایسه آن با مدت مشابه سال گذشته، از کاهش ۵٫۵ درصدی تولید فولاد و باقی ماندن تولید آهن اسفنجی کشور در سطح ۱۸٫۲ میلیون تن خبر می‌دهند. این موضوع در واقع نشان می‌دهد همه تلاش‌ها و پروژه‌های توسعه‌ای حوزه فولادسازی و احیای مستقیم تنها توانسته‌اند بخشی از تولید از دست رفته این صنعت به خاطر محدودیت مصرف برق و گاز را جبران کند.

شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان چه عملکردی را علی‌رغم تشدید محدودیت‌های انرژی در ۱۰ ماهه امسال به ثبت رسانده است؟

طبعا در چنین وضعیتی، هر بنگاهی برای حفظ و بهبود عملکرد خود باید چاره‌اندیشی مناسبی را برای به حداقل رساندن تولید از دست رفته و عدم‌النفع خود داشته باشد تا بتواند عملکرد خود را در سطح قابل‌قبولی حفظ کند. موضوعی که شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان نیز به آن اهتمام ویژه‌ای داشته و عمده تمرکز خود را بر آن داشته است که بتواند با رسیدن به حداکثرسازی بهره‌وری فرایندهای مختلف خود، از این شرایط بحرانی به بهترین شکل عبور کند. یکی از نکاتی که باید در این بین مورد توجه قرار داد، تک‌ماژوله بودن شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان است که موجب افزایش آسیب‌پذیری آن در مقابل محدودیت‌های مصرف برق و گاز می‌شود. به بیان دیگر، سایر رقبا و فعالان زنجیره فولاد کشور در زمان اعمال محدودیت مصرف انرژی، با مدیریت توقف فعالیت خطوط تولید مختلف، تولید آهن اسفنجی خود را در سطوح بالایی حفظ می‌کنند اما اعمال محدودیت‌های مصرف انرژی به «فغدیر»، عملا به معنای توقف اجباری خطوط تولید این شرکت در مدت زمانی طولانی‌تر نسبت به سایر رقبا است.

فعالیت «فغدیر» در فصل تابستان به دلیل محدودیت مصرف برق، عملا ۴۹ روز به طور کامل متوقف بود و محدودیت‌های تامین گاز این شرکت نیز از هفته دوم مهر ماه با کاهش ۳۰ درصدی مصرف آغاز شد و سپس در ادامه این محدودیت به ۵۰ درصد رسید. با این حال، شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان در مدت ۱۰ ماهه سال جاری موفق به تولید ۶۵۸ هزار تن آهن اسفنجی شده که این عدد تنها حدود ۱۱ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته کمتر است. در واقع با مقایسه این عدد با عملکرد سایر فعالان و رقبای «فغدیر»، می‌توان این‌گونه بیان کرد که این شرکت با ثبت عملکرد کم‌نظیر در زمینه حداکثرسازی بهره‌وری و استفاده کارآمد از منابع و ظرفیت‌های در دسترس، توانسته است نرخ بهره‌برداری خود را در بالاترین سطوح ممکن و نزدیک به میان صنعت حفظ کند؛ در حالی که به خاطر تک‌ماژوله بودن با آسیب‌پذیری بیشتری نسبت به محدودیت‌های برق و گاز در مقایسه با رقبای خود مواجه است. با این وجود در این شرکت، کمترین میزان تولید از دست رفته در مقایسه با سایر شرکت‌هایی که تنها از یک ماژول بهره‌ می‌برند، به ثبت رسیده است. ذکر این نکته نیز ضروری است که براساس یک برآورد منطقی و حتی بدبینانه، در صورتی که «فغدیر» در سال جاری با محدودیت‌های مصرف انرژی مواجه نمی‌شد، قادر بود تا عملکرد تولید ۱۰ ماهه خود را تا سطح ۹۳۴ هزار تن افزایش دهد.

ارزیابی جنابعالی از آینده پیش‌روی «فغدیر» چیست و راه‌اندازی نیروگاه برق و کارخانه گندله‌سازی تا چه اندازه بر عملکرد این شرکت موثر خواهد بود؟

چنانچه گفته شد، محدودیت‌های مصرف برق و گاز تنها در ۱۰ ماهه سال جاری، قریب به ۳۰ درصد از توان بالقوه تولید شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان را از بین برده است. با این حال، به جرات می‌توان گفت که این روند طی ماه‌های آینده ادامه نخواهد یافت و به دنبال بهره‌برداری از نیروگاه برق و واحد گندله‌سازی این شرکت، تحول شگرفی در عملکرد تولید «فغدیر» در سال ۱۴۰۴ رقم خواهد خورد. نیروگاه برق ۱۸ مگاواتی شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان که در شهریور ماه سال جاری به شبکه برق متصل شد، عملا زمینه تامین پایدار برق این شرکت و جلوگیری از توقف تولید آن در ماه‌های گرم سال‌های آینده را فراهم می‌کند. علاوه‌براین، واحد گندله‌‎سازی «فغدیر» نیز که از ظرفیت تولید سالانه چهار میلیون تن بهره‌ می‌برد، هم‌اکنون وارد فاز تولید شده است. بهره‌برداری از این پروژه عظیم از چندین جنبه حائز اهمیت است؛ از یک سو، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین واحدهای صنعتی و معدنی منطقه، با ایجاد زمینه اشتغال‌‎زایی گسترده و ارزش‌آفرینی قابل توجه، بستر مناسبی برای رشد اقتصادی و توسعه زیرساختی شهرستان بهاباد فراهم می‌آید. از سوی دیگر، با تولید سالانه چهار میلیون تن گندله و تامین مواد اولیه واحد احیا مستقیم «فغدیر»، یکی از چالش‌های مهم این شرکت برطرف و زمینه تولید پایدار در آن فراهم می‌شود. تاثیر پراهمیت دیگر بهره‌برداری از این واحد گندله‌سازی، افزایش کل دیماند برق و گاز شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان است که موجب می‌شود انعطاف‌پذیری این شرکت در برابر محدودیت‌های انرژی افزایش یابد و «فغدیر» بتواند با مدیریت موثر تخصیص انرژی بین خطوط واحدهای گندله‌سازی و احیا، زمان توقف تولید آهن اسفنجی را به حداقل برساند و به این شکل از ظرفیت‌های تولیدی خود بهره‌ ببرد. بنابراین امید می‌رود که نرخ بهره‌وری ظرفیت‌ «فغدیر» در سال آینده نسبت به امسال افزایش یابد و تولید این شرکت به توان بالقوه واقعی آن نزدیک شود. این مسئله در کنار بهره‌برداری از واحد گندله‌سازی زمینه‌ساز رشد شدید درآمدها و کاهش چشمگیر هزینه‌های تولید خواهد بود و از همین رو می‌توان انتظار داشت که در سال ۱۴۰۴، عملکردی درخشان و کم‌نظیر از حیث سودآوری و درآمدزایی برای شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان به ثبت خواهد رسید.