چشم‌انداز ریسک اقتصادی
یادداشت فرشاد عادل تحلیلگر اقتصادی
مذاکرات ایران و سه کشور آلمان، فرانسه و بریتانیا طی روزهای گذشته و بدون دستیابی به نتیجه خاصی در استانبول برگزار شد و بر اساس شنیده‌ها اروپا موضعی سخت در این مذاکرات اتخاذ کرده و همچنان تهدید فعالسازی مکانیزم ماشه در پایان ماه آگوست را به شکل برجسته حفظ کرده است.
از سوی دیگر برخی از شنیده ها حاکی از افزایش فشارها بر فروش نفت ایران به چین است و انتقال کشتی به کشتی نفت به شکل جدی‌تری نسبت به گذشته تحت رصد و مراقبت آمریکا قرار گرفته و این موضوع می‌تواند میل چین به خرید نفت از ایران را به شکل جدی کاهش دهد و هزینه صادرات نفت را برای ایران بالا ببرد.
در همین راستا شاهد بودیم که طی روزهای گذشته یکی از بزرگترین بسته‌های تحریم نفتی ایران در سال‌های گذشته، از سوی آمریکا اعمال شد. این بسته تحریمی که شامل بیش از ١١۵ فرد و نهاد می‌شود جدی ترین تحریم آمریکا علیه ایران پس از سال ٩٨ است و احتمالا با هماهنگی اروپا و به منظور زمینه‌سازی برای تکمیل محاصره اقتصادی ایران پس از فعالسازی مکانیزم ماشه برنامه ریزی شده است.
بر اساس اخبار منتشر شده آمریکا و اروپا توافق کرده اند که در صورت عدم تغییر رفتار ایران و پذیرفته نشدن شروط ارائه شده از سوی آمریکا و اروپا، مکانیزم ماشه فعال شود.
این در حالی است که با تمدید سه ماهه تعلیق جنگ تجاری میان آمریکا و چین و نیز توافق تجاری آمریکا با اتحادیه اروپا، اکنون پرونده خاورمیانه و ایران در صدر اولویت‌های سیاست خارجی آمریکا قرار گرفته است.
علاوه بر این تحولات که حاکی از افزایش فشارهای سیاسی و اقتصادی بر جمهوری اسلامی ایران اند، مجددا شاهد هستیم که ناترازی در حوزه انرژی و آب به موضوعی برجسته در داخل کشور تبدیل شده است و در شرایطی که کشورهای پیرامون ایران هر روز ازطرح های بلند پروازانه ای برای توسعه رونمایی می‌کنند، ایران بیش از پیش مسیر توسعه و رفاه را بلعکس طی می‌کند. کاهش کیفیت زندگی و رفاه مردم ایران اثراتی جدی بر نگاه سیاسی آنان خواهد گذاشت که در بهترین حالت موجب بی اعتنایی آنان در بزنگاه‌ها خواهد شد که این امر خود زمینه‌ساز بسیاری از اقدامات می‌تواند باشد.
در شرایط کنونی سایه تهدید نظامی و حمله مجدد همچنان بر سر ایران است، فشارهای سیاسی و اقتصادی بین‌المللی تشدید خواهد شد، بحران‌های انرژی و آب به حد اضطرار رسیده است و نشانه‌ای از ابتکار عمل از سوی ایران برای حل چالش‌های موجود دیده نمی‌شود.
بر این اساس می‌توان انتظار داشت که ریسک‌های سیاسی و اقتصادی ایران تا پایان ماه آگوست حرکت خود را به سمت اوج گرفتن آغاز کنند و این موضوع باید مورد توجه سیاستمداران و فعالان اقتصادی قرار داشته باشد.
