بازار عراق؛ فرصت یا چالش بزرگ؟
یحیی آل‌اسحاق، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق
بازار عراق طی سال‌های اخیر به یکی از مهم‌ترین مقاصد صادراتی ایران تبدیل شده است؛ بازاری که ظرفیت‌های فراوانی برای توسعه تجارت و افزایش درآمدهای ارزی کشور فراهم می‌آورد. رشد چشمگیر صادرات شمش فولادی ایران به عراق، تا هشت برابر، نشان‌دهنده پتانسیل بالای همکاری‌های اقتصادی دو کشور است. این رشد چشمگیر، هرچند دستاورد بزرگی به شمار می‌رود، اما همزمان با تغییر سیاست‌های تجاری عراق، چالش‌های جدی را نیز به همراه داشته است.
یکی از این چالش‌ها، محدودیت‌های تعرفه‌ای برای واردات میلگرد است که ناشی از سیاست حمایتی عراق از تولید داخلی خود می‌باشد. با احیای کارخانه‌های تولید میلگرد در عراق، این کشور واردات میلگرد را به‌شدت محدود کرده و در مقابل واردات شمش فولادی را افزایش داده است. این سیاست نه تنها مختص ایران نیست، بلکه عراق آن را برای تمامی کشورهای همسایه و شرکای تجاری خود از جمله ترکیه اعمال می‌کند.
این تغییرات حکایت از ضرورت بازنگری در رویکردهای تجاری ایران با عراق دارد. صادرات شمش ایران در این شرایط، فرصت طلایی برای حفظ و گسترش حضور در بازار عراق محسوب می‌شود. اما کاهش ۱۸ درصدی صادرات کل ایران به عراق در پنج ماه گذشته، به دلیل کاهش صادرات گاز طبیعی به این کشور، نگرانی‌هایی را نیز ایجاد کرده است. هرچند در دیگر حوزه‌ها رشد صادرات ادامه دارد، این افت به‌ویژه نیازمند توجه و مدیریت دقیق‌تر است.
برای بهره‌برداری کامل از فرصت‌های موجود، لازم است هماهنگی و همکاری بین دستگاه‌های اقتصادی کشور از جمله وزارتخانه‌های اقتصاد، صنعت، معدن و تجارت، بانک مرکزی و سازمان توسعه تجارت افزایش یابد. اتخاذ سیاست‌های هماهنگ و انعطاف‌پذیر، توسعه دیپلماسی اقتصادی و انعقاد قراردادهای بلندمدت با نرخ‌های ثابت، می‌تواند مسیر تجارت با عراق را تثبیت و توسعه دهد.
علاوه بر این، تجار و تولیدکنندگان باید با شناخت دقیق‌تر از بازار و نیازهای مصرف‌کنندگان عراقی، برنامه‌ریزی و استراتژی‌های خود را متناسب با شرایط جدید تنظیم کنند. در دنیای تجارت امروز که شرایط منطقه‌ای و جهانی به سرعت در حال تغییر است، تنها با رویکردی هوشمندانه و بلندمدت می‌توان جایگاه ایران را در بازارهای مهمی مانند عراق حفظ و ارتقا داد.
در نهایت، بازار عراق همچنان یک فرصت طلایی برای ایران است؛ فرصتی که اگر با درایت، هماهنگی و برنامه‌ریزی دقیق دنبال شود، می‌تواند به رشد اقتصادی پایدار و تقویت روابط اقتصادی منطقه‌ای منجر شود. این امر مستلزم تلاش همگانی و نگاه به آینده‌ای روشن و توسعه‌محور است.
