پشت پرده ساخت خانه‌های ۲۵ متری/ استانداردهای ساخت مسکن چگونه تغییر کرد؟
پیشنهاد عجیب طرح ساخت خانه‌های ۲۵ متری!
ساخت خانه‌های ۲۵ متری همان خبری است که طی هفته‌های گذشته بازار مسکن را به لرزه درآورده و چشم‌انداز مبهمی را برای متقاضیان واقعی مسکن ترسیم کرده است. خشایار باقرپور، رئیس اتحادیه تعاونی‌های عمرانی تهران که به‌عنوان طراح پروژه خانه‌های ۲۵ متری شناخته می‌شود، انتقادها را منصفانه نمی‌داند. وی انبوه‌سازان را در ایجاد این فضای مه‌آلود درباره طرح خود مقصر دانسته و آن‌ها را به مناظره دعوت کرده است. اما پشت پرده ساخت این خانه‌ها چیست و جواز ساخت مسکن با این متراژ حداقلی، چگونه صادر شده است؟
حدود یک ماه پیش بود که طرح ساخت خانه‌های ۲۵ متری از سوی یک مدیر در مجموعه وزارت راه و شهرسازی باعث روانه شدن سیل انتقادات به سمت دولت شد. کارشناسان معتقد بودند خانه‌هایی با این متراژ فاقد استاندارد فضای خصوصی برای افراد است و نمی‌تواند رفاه کافی و لازم را برای مردم فراهم کند. برخی دیگر از این انتقادها نیز قائل به این بود که دولت به جای کاهش متراژ خانه افراد، باید به دنبال سیاست‌های درستی باشد تا بتواند از آن طریق به بازار آشفته مسکن سر و سامانی بدهد و از تورم افسارگسیخته مسکن و هزینه‌های ساخت بکاهد.
واقعیت این است که بازار خرید و فروش مسکن در چند سال گذشته تورم بی‌سابقه‌ای را پشت سر گذاشته و اکنون مردم دیگر نه تنها قدرتی برای خرید خانه ندارند بلکه تامین هزینه‌های مربوط به اجاره‌بها نیز هر روز برای آن‌ها سخت‌تر می‌شود. در سمت دیگر نیز سازندگان مسکن گرفتار تورم مصالح ساختمانی، رشد قیمت زمین و بروکراسی پیچیده دولت هستند.
در چنین آشفته‌بازاری و در حالی که دولت مدعی ساخت چهار میلیون واحد مسکونی طرح نهضت ملی مسکن بود، ایده ساخت خانه‌های ۲۵ متری هم مطرح شد. البته ایده ساخت میکروآپارتمان‌های ۲۵ متری از سوی وزارت راه و شهرسازی، راه به جایی نبرد و نظرات مخالف این طرح تا آنجا ادامه پیدا کرد که سرانجام وزارت راه و شهرسازی از اساس انتصاب این طرح به خود را تکذیب کرد!
با این حال به نظر می‌رسد این تکذیبیه به معنای پایان طرح ساخت خانه‌های ۲۵ متری نبوده است. خشایار باقرپور، رئیس اتحادیه تعاونی‌های عمرانی تهران می‌گوید این اتحادیه چند سالی است به دنبال کسب مجوز برای ساخت خانه‌های ۲۵ متری است؛ طرحی که به گفته او حالا مجوز و موافقت‌های لازم را هم پشت سر دارد. خشایار باقرپور در مصاحبه اختصاصی با تجارت‌نیوز توضیحات مفصلی درباره ساخت خانه‌های ۲۵ متری ارائه داده است که در ادامه می‌خوانید.
اسکان زوج‌های جوان در خانه‌های ۲۵ متری
با توجه به اینکه در حال حاضر مسکن چالش اصلی مردم در دهک‌های درآمدی مختلف است، جامعه هدف طرح ساخت خانه‌های ۲۵ متری، کدام دهک‌ها هستند؟
ما اساسا دهک خاصی را هدف‌گیری نکرده‌ایم. نکته دیگر اینکه این خانه‌ها به ۲۵ متری معروف شده‌اند، اما ممکن است نقشه‌هایی هم در محدوده ۳۰ تا ۳۵ متر برای اجرا داشته باشیم.
البته همان‌طور که شما گفتید بحث آپارتمان‌های کوچک‌متراژ یا میکروآپارتمان مطرح است و ما جامعه هدف طرح خود را جوانان قرار داده‌ایم. اکنون سیاست‌های کلان نظام حول محور فرزندآوری و ارتقای کمی جمعیت است و یکی از اصلی‌ترین موانعی که با آن مواجه هستیم بحث تسهیل در شرایط ازدواج است که اصلی‌ترین رکن آن هم تامین مسکن است.
اینکه بتوانیم برای جوانان محمل و بستری را فراهم کنیم که زندگی مشترک را در یک واحد مسکونی با تمام امکانات، شروع کنند و مالک آن باشند هدف ما بوده است؛ یعنی در شروع زندگی درآمد زن و شوهر صرف تامین اجاره، تمدید قرارداد اجاره یا دغدغه‌های مختص آن نشود.
اکنون اخبار ناخوشایندی از وضعیت سکونت افراد به گوش می‌رسد. ما بنا بر این شرایط می‌خواهیم برای جوانان از بروز این مشکلات جلوگیری کنیم. بنابراین ما اکنون دهک خاصی را مد نظر قرار نداده‌ایم. فاز اول این طرح برای ازدواج جوانان و یک زندگی دو نفره است که اگر بچه‌دار هم شدند تا زمانی که بچه نیاز به اتاق مستقل نداشته باشد طراحی شده است.
به این ترتیب طرح ساخت خانه‌های ۲۵ متری فقط زوج‌های جوان را مد نظر قرار داده است؟
در فاز دوم این طرح، یک گام به عقب آمده‌ایم و آپارتمان‌هایی را با متراژ کوچکتر طراحی کرده‌ایم که به صورت سوئیت است و اتاق خواب مستقل ندارد. این موارد برای جامعه مجردها است که معمولا شرایط دشواری را در جامعه دارند؛ خرید خانه برای آن‌ها بسیار دشوار است و در اجاره کردن با معضلات زیادی مواجه هستند. دانشجویانی هستند که به شهر دیگری مهاجرت کرده‌اند یا برای کار و اشتغال دور از خانواده به سر می‌برند.
در فاز سوم آن نیز از این فاصله زمانی ازدواج تا فرزندآوری استفاده می‌کنیم تا زمانی که خانواده فرزنددار شد و فرزند به اتاق جداگانه نیاز داشت برای آن‌ها نیز محصول تولید کرده باشیم.
خشایار باقرپور
استانداردهای سلیقه‌ای در ساخت مسکن؟
شما عنوان می‌کنید که آپارتمان‌های طرح شما دارای امکانات کامل برای زندگی است اما آیا به نظر شما یک فضای ۲۵ متری برای زندگی استاندارد است و می‌تواند رفاه ساکنان را تامین کند؟
استانداردها همه قراردادی هستند! یعنی بنا بر گذر زمان یا تغییر شرایط تغییر می‌کنند. ما الان از یک الزام یا ضرورت صحبت می‌کنیم نه یک انتخاب. ما باید بپذیریم اکنون در شرایطی از وضعیت اقتصادی به سر می‌بریم که ناچار هستیم با حداقل‌ها یک‌سری از امکانات و شرایط را ایجاد کنیم. هیچ زوج جوانی شاید بدش نمی‌آید زندگی خود را در یک واحد آپارتمان ۲۰۰ متری شروع کند، ولی آیا با شرایط فعلی جامعه میسر است؟
ما باید ببینیم ریشه درد کجاست. هیچکس دوست ندارد برای درمان، یک سوزن در بدنش فرو برود ولی وقتی برای درمان باید تزریقی انجام دهد باید آن سوزن را نیز تحمل کند. ما پشتوانه‌ای فکری در این طرح گذاشته‌ایم که اسم آن ۲۵ متر نیست، آن ۲۵ متر فضای اختصاصی است.
ما در فضای عمومی این مجتمع‌ها امکاناتی و شرایطی را تدارک دیده‌ایم که فرد هر زمان نیاز داشته باشد بتواند صاحب یک آپارتمان ۲۰۰ متری باشد. مثلا در یک آپارتمان ۲۵ متری قابلیت پذیرایی از چند نفر مهمان وجود نخواهد داشت و برای حل این مشکل، سالن‌های پذیرایی متنوعی را قرار داده‌ایم که همه در یک زمان به آن احتیاج ندارند و متناسب با مهمان می‌توانند از آن برخوردار باشند. مهم این است که ببینیم این زوج جوان اکنون برای اینکه در شروع زندگی دغدغه مسکن نداشته باشد باید چه کند.
به نظر شما یک خانه ۲۵ متری می‌تواند مقدمه مناسبی برای شروع زندگی با هدف فرزندآوری به‌عنوان سیاست نظام باشد؟ همانگونه که شما تاکید کردید.
رکن ازدواج بر رکن فرزندآوری مقدم است. الان جوانانی که علاقه دارند ازدواج کنند اما نمی‌توانند معضل آن‌ها چیست؟ ریشه در همین بحث مسکن دارد. اکنون چند خانواده با هم جمع می‌شوند و یک آپارتمان می‌گیرند و زندگی بسیار مشقت‌باری را تحمل می‌کنند.
من چند روز پیش خبری بسیار ناراحت‌کننده خواندم که دختر و پسر به خانه خانواده خود بازمی‌گردند و نمی‌توانند منزل استیجاری خود را حفظ کنند. وقتی این شرایط وجود دارد چرا طرحی که می‌تواند اینقدر راحت جوانان را خانه‌دار کند، اجرا نشود؟ این پروژه فازهای بعدی نیز دارد؛ یعنی این‌گونه نیست که بگوید باید این خانواده ۳۰ سال در یک فضای ۲۵ متری زندگی کند.
من چند وقت پیش خدمت یکی از عزیزان روحانی بودم که گفت ما زندگی خود را در یک اتاق ۱۲ متری در منزل پدرمان شروع کردیم، اما تا آخر عمر که در آن اتاق زندگی نکرده‌اند.
اما امروزه نمی‌توانیم چنین انتظاری داشته باشیم و این مدل را با توجه به شرایط روز به‌عنوان یک الگو معرفی کنیم. باید استاندارد ساخت مسکن و فضای اختصاصی برای افراد رعایت شود. مسکن ۲۵ متری زیر حد استاندارد است.
شما می‌دانید بر اساس طرح تفصیلی شهر تهران حداقل متراژ آپارتمانی که برای جواز تعریف شده چقدر است؟ ۱۰ متر با این متراژ فاصله دارد؛ اما آنجا دیگر گفته نمی‌شود دو نفر زندگی کنند می‌گوید هر چند نفر بود در این فضا زندگی کنند.
مسکن ۲۵ متری؛ طرح دولتی یا عمومی؟
متراژ ۳۵ متری در دسته میکروآپارتمان‌ها قرار می‌گیرد و ممکن است از سوی بخش خصوصی اجرا شود، اما تعاونی‌ها زیرمجموعه دولت محسوب می‌شوند. نکته چالش‌برانگیر طرح شما هم همین‌جاست، شما تعاونی هستید و به نوعی زیرمجموعه دولت محسوب می‌شوید.
برای تاسیس شرکت‌های تعاونی ضوابطی وجود دارد که شاید نسبت به انواع دیگر شرکت‌های مقرر در قانون تجارت بیشتر تحت نظر حاکمیت قرار دارد یا از نظر هرم نظارتی که دارد نسبت به شرکت‌های عادی جزو مجموعه‌هایی است که بیشتر تحت نظر است؛ اما به این معنی نیست که بخش تعاون، جزوی از حاکمیت محسوب می‌شود. در اقتصاد کشور سه بخش جدا از هم وجود دارد؛ بخش دولتی، بخش خصوصی و بخش تعاون. ما تشکل مردم‌نهاد هستیم. اگر طرحی در بخش تعاون تعریف شود این را به پای دولت نگذارید بلکه یک طرح است.
این طرح شما همزمان با خبر ساخت خانه‌های ۲۵ متری که از سوی یک مقام مسئول در وزارت راه و شهرسازی مطرح شده بود، اعلام شد. آیا این همان طرح وزارتخانه است یا خیر؟
اگر شما بخواهید این‌گونه حساب کنید چهار سال پیش هم چنین طرحی در شهرداری مطرح شده بود. بحث این است که آن را چه کسی پیاده کند! این‌گونه بخواهیم نگاه کنیم در شرق آسیا هم اجرا شده است. این ایده ذاتا یک ایده نو نیست بلکه نحوه اجرای متفاوتی را باید در نظر بگیریم. حتی اگر این طرح منشا داخلی نداشته باشد باید آن را ایرانیزه کنیم و متناسب با همان فرهنگ و نیاز و عادات و رسوم ایرانی آن را اجرا کنیم.
اکنون ما برای صنعت ساختمان چه آورده‌ای می‌توانیم داشته باشیم؟ اگر این طرح در گستره بالای ۳۰ تا ۴۰ هزار واحد بخواهد اجرا شود می‌توانیم یک تکنولوژی خاص هم برای آن وارد کنیم و آورده‌ای برای صنعت ساختمان داشته باشیم.
طرح مسکن اقتصادی که در اتحادیه مطرح شده است طرح وزارت راه یا وزراتخانه دیگری نیست. ما در اتحادیه تعاونی‌های عمرانی شاید قریب به دو سال است که روی این طرح مطالعه کرده‌ایم و الان به جرئت می‌گوییم اجرایی و شدنی است و استقبال بسیار خوبی از سمت مردم دریافت کرده‌ایم. از سوی دستگاه‌های دولتی متفاوتی هم استقبال وجود داشته است، همچنین برای پرسنل خود که متقاضی این واحدها هستند به ما اعلام کرده‌اند به محض اینکه این طرح اجرا شد ظرفیتی برای پرسنل آن‌ها نیز در نظر بگیریم.
یک نکته که شاید خیلی مورد توجه قرار نگرفته است این است که این واحدها تمام مبله هستند و به صورت مجهز برنامه‌ریزی شده‌اند. اگر کسی در حال حاضر و با این شرایط می‌تواند واحد تمام‌مبله استاندارد با شاخص‌های اقتصادی امروز زیر یک میلیارد تومان تحویل دهد من حاضرم طرحم را به او بسپارم. اینها نقاط قوت این طرح است که به آن پرداخته نمی‌شود.
بر این اساس شما همزمانی اعلام طرح خانه‌های ۲۵ متری از سوی شما و یک مقام مسئول در وزارت راه و شهرسازی را تصادفی می‌دانید؟
همزمانی این طرح با طرح وزارت راه کاملا تصادفی بوده است و دولتی نیست. آن مورد یک اعلام نظر تا حدی شخصی و تا حدی سازمانی بود که در همان نطفه مسکوت باقی ماند. ما دو سال است که روی این طرح کار می‌کنیم و به محض اینکه به مراحلی رسید که نزدیک به اجرا شد آن را رسانه‌ای کردیم.
یکی از انتقادات مهمی که نسبت به این طرح عنوان می‌شد، بر هم خوردن ترکیب جمعیتی و آسیب‌های اجتماعی بود؛ آیا این موارد در طرح شما مد نظر قرار گرفته است؟
ضوابط بهره‌برداری که در این واحدها وجود دارد کاملا قاعده‌مند است و مجتمع‌های مسکونی که برای خانواده طراحی شده است یا برای زوج‌های جوان امکان سکونت مجردها را ندارد یا برعکس. در فاز دومی که برای مجردهاست هم اجازه سکونت خانواده‌ها نخواهیم داشت. این ضابطه برای آن است که اخلالی در زندگی جامعه هدف و بهره‌برداران اصلی طرح ایجاد نشود.
مخالفت‌ها باید منطقی باشد. این مسئله مانند این است که بگوییم خیابانی را آسفالت نکنیم که مبادا خودرو زیاد شود. اگر این‌گونه باشد که ما در هیچ شهری نباید ساخت و ساز داشته باشیم چون ممکن است آن ساخت و ساز توازن جمعیتی را بر هم بزند. ما گفتیم شروع این پروژه در تهران و البرز است نگفتیم تنها باید در تهران و البرز اجرا شود. این طرح در کل کشور کارآمد است.
یکی از مخالفت‌هایی که در این مورد وجود دارد این است که این طرح برای کشورهایی است که مشکل زمین دارند و ما کشور پهناوری هستیم. این در حالی است که طرح مسکن اقتصادی به دلیل کمبود زمین مطرح نمی‌شود به این دلیل است که ساخت مسکن امروز گران است!
شما بیان کردید این آپارتمان‌ها ساخته می‌شوند تا افراد مجرد و زوج‌ها در آن سکونت داشته باشند. چه تضمینی وجود دارد که یک یا دو نفر برای سال‌ها در آن خانه زندگی کنند؟
ما نمی‌توانیم مادام‌العمر زندگی یک نفر را گارانتی کنیم. من عرض کردم که آن زوج شرایط ازدواج برایشان مهیا می‌شود و وقتی در خانه‌ای سکونت می‌کند که دیگر اجاره پرداخت نمی‌کند پس راحت‌تر می‌تواند به فرزندآوری بپردازد. هنگامی که فرزنددار شد زمانی که بچه به دنیا می‌آید از روز اول اتاق او از اتاق پدر و مادر جدا نیست و اینها فرصتی را ایجاد می‌کند که این واحد را آن زوج جوان تبدیل به احسن کنند. نگفتم که باید تا آخر عمر در این خانه‌ها زندگی کنند.
با توجه به بزرگی طرحی که ارائه داده‌اید، شما چشم‌اندازی ۲۰ تا ۳۰ساله را در نظر بگیرید که تهران به شهری با آپارتمان‌های کوچک تبدیل شده است.
چرا تصور می‌کنید همه ایران باید بشود آپارتمان‌های ۲۵ متری؟ گاهی اوقات فرد استطاعت دارد و می‌تواند به یک آپارتمان ۷۰ متری نقل مکان کند. وقتی شرایط ندارد نباید به آن وضعیتی دچار شود که ما متاسفانه امروز با آن مواجه هستیم. باید در صنعت ساخت مسکن محصولی داشته باشیم که جوابگوی حداقل‌ها باشد. الان واقعیت بازار مسکن این است که هزینه ساخت مسکن بیشتر از آن چیزی که است که در طرح نهضت ملی و از این دست می‌شنوید.
تضمینی وجود دارد که این خانه‌ها در اختیار افراد مجرد و زوج‌ها قرار بگیرد؟
آیین‌نامه بهره‌برداری این واحدها می‌گوید برخی از این آپارتمان‌ها باید در اختیار زوج‌ها و برخی دیگر در اختیار مجردها قرار بگیرد.
یعنی هیچ خانواده بالای دو نفری نمی‌تواند این خانه‌ها را خریداری کند؟ یا اینکه تضمینی وجود دارد که یک خانواده پنج نفره در این خانه ۲۵ متری ساکن نشود؟
ما که نمی‌توانیم حقوق مالکانه افراد را سلب کنیم، ولی در بحث تداخل خانواده و مجردها ما ضوابط خانواده را اولی قرار دادیم؛ به همین دلیل برای مجردها هم تولید جداگانه مسکن انجام دادیم. حالا تصور کنید ۱۰ درصد هم زوجی که قبلا تشکیل خانواده داده ساکن شود؛ این اخلالی در زندگی همسایه‌ها ایجاد نمی‌کند.
پس شما ضوابطی را برای آن در نظر گرفته‌اید؟
نه به آن برداشتی که شما گفتید؛ آن برداشتی که خانواده حق سکونت ندارد یا مثلا اگر دو نفر نبودند و سه نفر یا چهار نفر بودند و خواستند در این واحدها سکونت کنند، منعی برای آن‌ها وجود دارد، نه اصلا این‌گونه نیست. در واقع خانواده هم شرایط سکونت در این واحدها را دارد.
یعنی منعی ندارد اما ضوابطی بر آن حاکم است؟
مانند همه مجتمع‌های دیگر، قاعده دارد. قانون تملک آپارتمان‌ها در این مجتمع‌ها هم با تک‌تک بندها و موارد آن، جاری و ساری است.
شما چون از یک مجتمع مسکونی خیلی بزرگ صحبت و عدد ۴۰ هزار واحد را مطرح کردید، این سوال ایجاد می‌شود که آیا شرایط سکونت در این واحدها محدودیتی دارد یا خیر؟
ما نگفتیم که حتما باید با ۴۰ یا ۵۰ هزار واحد آغاز کنیم. در حال حاضر اولین مجتمعی که داریم استارت می‌زنیم حدودا ۱۸۰۰ واحد است و اصلا پروژه را نگه نداشته‌ایم تا به آن مرز ۴۰ هزار واحدی برسیم. این پایلوت است و وقتی به اجرا درآید، مثل اولین هواپیمایی که ساخته شد مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. ما بررسی خواهیم کرد که آیا این پروژه کارآمد است و کارایی دارد، شدنی است یا خیر و در صورت موفقیت با سرعت بالایی در سطح سایر استان‌ها هم اجرا می‌شود.
مجددا تاکید می‌کنم این پروژه به تعداد مخاطبان خود ساخته خواهد شد و قرار نیست الگوی زندگی در کشور ما تغییر کند. قرار است برای بخشی از جامعه که اکنون امکان خانه‌دار شدن را ندارند، از این طریق امکان را مهیا کند. یک مسکن باکیفیت اما کوچک‌متراژ با یک سری فضاهای عمومی که می‌تواند در مواقع استفاده به این فضای اصلی الحاق شود.
اگر تامین زمین برای ما به گونه‌ای باشد که بتوانیم ۴۰ هزار واحد را استارت بزنیم مطلوب است و این زمین‌ها می‌توانند در ۱۰ لوکیشن مختلف باشند. می‌توانیم حتی برای آن تکنولوژی وارد کنیم! ما تا این بخش از طرح را هم دیده‌ایم. طی دو و نیم سال گذشته آن را پیگیری کرده‌ایم و دو سه تکنولوژی مختص این کار که با اقلیم ما همخوانی داشته باشد با مواد اولیه‌ای که ریشه تامین آن از داخل کشور را شناسایی کرده‌ایم.
مثلا یک تکنولوژی بود در صنعت ساختمان متعلق به چین که صنایع پتروشیمی ما تامین‌کننده مواد اولیه آن بود. خیلی هم عالی بود سازه‌های بسیار سبک، ضد زلزله و ضد حریق با سرعت اجرای بسیار بالا و کاملا صنعتی‌سازی بود. قیمت آن هم خیلی مناسب بود و در محدوده ۶ میلیون یورو ما می‌توانستیم تکنولوژی آن را وارد کنیم. نمی‌گویم در صنعت ساختمان ما انقلاب رخ می‌داد اما دست‌کم یک گام رو به جلو طی کرده بودیم.
اگرچه وزارت راه و شهرسازی ساخت این خانه‌ها از سمت خود را تکذیب کرده است اما شهرداری هم، چند سال قبل چنین طرحی را معرفی کرده بود اما گویا عملی نشد. سوال این است که آیا گرفتن مجوز ساخت این واحدها برای شما آسان بوده است؟
راجع به اطلاعیه وزارت راه و شهرسازی باید به این نکته توجه کرد که این وزارتخانه انتصاب طرح به خود را تکذیب کرد نه اینکه اساسا بگوید این طرح، غلط است! فقط تاکید کرد که طرح متعلق به وزارت راه و شهرسازی نیست. این وزارتخانه همچنین نگفته است که اجازه نمی‌دهد و مجوز اجرا نمی‌دهد. بله ما برای مجوزهای این طرح تمام قواعد و قوانین را مطالعه کردیم و هیچ مشکل و موردی برای اخذ مجوزهای لازم وجود ندارد. ضوابطی وجود دارد که باید طبق استانداردهای ساختمان رعایت شود، که می‌شود.
قبل از این پروژه، برای متراژ زیر ۳۵ متر، مجوز ساخت در ایران صادر نمی‌شد؛ شما مشکلی از این نظر نداشتید؟
ما در واقع راهکاری را پیدا کردیم که با توجه به منافع سازمانی نمی‌توانیم جزئیات آن را مطرح کنیم اما وفق قوانین و مقررات ساختمانی توانسته‌ایم این مجوز را کسب کنیم.
درباره فازهای بعدی پروژه چطور؟ آیا برنامه مدونی برای شروع فازهای جدید دارید؟
ما فعلا برای مسکن جوانان هدف‌گذاری کرده‌ایم. یعنی این طرح برای دو نفر طراحی شده است و اگر پنج نفر هم رفتند داخل مانند استفاده از موتورسیکلت است! اما جامعه هدف ما یک زندگی دو نفره یا دو نفر با یک کودک حدودا دوساله است و مخاطب را این گونه تعریف کرده‌ایم. این را که بسازیم فاز بعدی را هم طراحی کرده‌ایم و همه مقدمات آن آماده است تا بتوانیم برای افرادی که فعلا ازدواج نکرده‌اند و مجرد هستند، خانه بسازیم.
پس از این مرحله در فاز بعدی آن، دوباره برمی‌گردیم به همین فاز یک که حالا بچه‌دار شده‌اند و فرزند آن‌ها نیاز به اتاق خواب جداگانه دارد. ما آپارتمان‌های دوخوابه کوچک‌متراژ را برای این مرحله در نظر گرفته‌ایم. آپارتمان‌های ۲۵ متری یکخوابه است و سوئیت نیست، ولی تجهیزات آن کاملا مختص همین متراژ طراحی شده است؛ از مبلمان گرفته تا تختخواب و تلویزیون و ماشین لباسشویی و همه امکاناتی که برای آن در نظر گرفته شده متناسب با متراژ است.
این واحدها با چه شرایطی به فروش خواهند رسید؟
این واحدها به صورت پروژه هستند و یک بازه زمانی حداقل دوساله برای تولید دارند. در واقع هیچ ساختمانی برای شروع نیاز به پول نقد ندارد و افراد به تدریج این هزینه‌ها را می‌پردازند و به این ترتیب یک رژیم پرداخت ملایم خواهد داشت.
یعنی به صورت پیش فروش عرضه خواهد شد؟
نه؛ به صورت مشارکت در ساخت خواهد بود. ما می‌سازیم برای خود افراد. در بخش تعاون روشی به نام پیش‌فروش وجود ندارد. خود افراد صاحب پروژه هستند و ما برای آن‌ها پروژه اجرا می‌کنیم. اما بر اساس همان ذهنیت خودمان جامعه هدف اصلی را در نظر گرفته‌ایم.
البته ممکن است غیر از جامعه هدف یعنی زوج جوان، یک خانواده با جمعیت بیشتر هم تمایل به سکونت داشته باشد. اما بر اساس هدف ما یعنی زوج‌های جوان، این‌گونه محاسبه کردیم که مثلا هر کدام از زوجین ۲۵۰ میلیون تومان وام ازدواج می‌گیرند که می‌شود ۵۰۰ میلیون تومان و یک هزینه ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیونی هم برای جهیزیه و مسائلی از این دست می‌خواهند بپردازند که چون این واحدها مبله است این هزینه هم برای آن‌ها حذف می‌شود.
به این ترتیب زوج‌های جوان می‌توانند عمده پول مسکن را از محل همین مقدمات ازدواج خود تامین کنند. ضمن اینکه در حال رایزنی با بانک‌های مختلف هستیم تا بتوانیم یک سری تسهیلات کوتاه‌مدت قرض‌الحسنه تقریبا بدون بهره بانکی را هم برای اعضای این پروژه‌ها تامین کنیم. البته نه آن وام خرید مسکنی که رایج است! این تسهیلات هیچ ربطی به آن وام‌ها ندارد و ما ترجیح می‌دهیم افراد را درگیر آن وام‌های سنگین نکنیم. وقتی می‌گوییم داریم تسهیل می‌کنیم نباید محدود به کلمه و شعار باشد و باید در جزء جزء اجرای کار هم مصداق داشته باشد.
همچنین بسته به اینکه این پروژه در کدام لوکیشن و با چه حجمی قرار است اجرا شود، آن رژیم پرداخت یک سری تغییرات و تلرانس خواهد داشت که متناسب با هر پروژه اطلاع‌رسانی خواهد شد.
آیا منطقه خاصی را هم برای ساخت و ساز در نظر گرفته‌اید؟
بله در حال حاضر نخستین مرحله را در منطقه ۱۹ تهران استارت می‌زنیم و بعد از آن این پروژه در مناطق دیگر هم گسترش خواهد یافت.
این طرح از سوی بسیاری از سازندگان و کارشناسان مسکن مورد انتقاد قرار گرفته است. آیا خود شما این طرح را قابل اجرا و متناسب با زندگی ایرانی می‌دانید؟
من انتظار داشتم بیشتر، جامعه‌شناسان، روانشناسان و اقتصاددان‌ها این طرح را به چالش بکشند و با آن مخالفت کنند. حتی مذهبیون ان‌قلت‌هایی را مطرح کنند اما بسیار جالب است که وقتی بررسی می‌کنید می‌بینید انبوه‌سازان نسبت به این موضوع خیلی گارد گرفته‌اند! کسانی که باید این پروژه را به چشم یک فرصت می‌دیدند، منتقد شدند. مطمئن هستم این انتقادات، کارشناسی نیست و در واقع منافع خود را با تهدید مواجه دیده‌اند. حالا این منافع می‌تواند در پروژه‌های در حال اجرای آن‌ها باشد یا در اموال و املاک و مستغلاتی باشد که ممکن است دپو کرده باشند، منافع یک سری با تهدید مواجه شد.
یعنی برداشت شما این است که بازار انبوه‌سازان کساد خواهد شد؟
تفکر من این است که اتفاقا بازار رونق می‌گیرد اما آن‌هایی که به زعم من قرار است بازارشان رونق پیدا کند، گارد گرفته‌اند و مخالفت می‌کنند و جالب اینکه مخالفت‌های آن‌ها از جنس تخصص خودشان نیست و مثلا یک انبوه‌ساز از بعد جامعه‌شناسی و جمعیت‌شناسی نقد می‌کند. اما اقتصاددان می‌آید کاملا واقع‌بینانه با موضوع برخورد می‌کند. منظور من تایید نیست اما از منظر تخصصی خود بررسی می‌کند.
چرا یک انبوه‌ساز نمی‌آید از لحاظ فنی بگوید این طرح قابل اجراست یا نه؟ از لحاظ عمرانی، سازه، معماری، تاسیسات، الکتریکال بگوید مسکن ۲۵ متری قابل اجرا نیست. یا خیلی راحت بگویید که این طرح منافع ما را تهدید می‌کند یا اینکه بیایید درست مخالفت کنید، بنشینیم بحث و مناظره کنیم حتی در رسانه ملی. اما این جنس مخالفت بیشتر بهانه است. من باز هم تکرار می‌کنم مسکن اقتصادی یا مسکن کوچک‌متراژ جدا از اینکه چه کسی آن را اجرا می‌کند، در شرایط اقتصادی امروز جامعه ما یک ضرورت است و یک انتخاب نیست! این را به ضرس قاطع می‌گویم و اگر سراغ آن نرویم تبعات اجتماعی بسیار بدتری را پیش رو خواهیم داشت. من از همین تریبون از اعضای ارشد کانون‌ها و تشکل‌های انبوه سازان دعوت به مناظره می‌کنم تا این طرح با شفافیت مورد بررسی قرار گیرد.
منبع: تجارت نیوز
