سودهای نهفته شارپی در دل «افزایش سرمایه» شرکت ها

مرتضی ابراهیمی

چندین ماه است که شاهد ورود بسیاری از مردم به بازار سرمایه هستیم تا بازدهی خود را سرمایه هایشان بیشتر کنند، به همین جهت به دنبال سهامی می گردند که بیشترین بازدهی را برای آن ها ایجاد کند. یکی از گزینه های بیشترین بازدهی در بازارسرمایه مشارکت در افزایش سرمایه شرکت ها است.

به گزارش جهان اقتصاد، در سال 98 پس از کشمکش های فراوان، دولت تصمیم گرفت که افزایش سرمایه شرکت ها را معاف از مالیات کند چراکه درگذشته، شرکت هایی که افزایش سرمایه می دادند باید 25 درصد مالیات پرداخت می کردند. با حذف مالیات ها، شرکت های بورسی علاقه مند شدند که از شکل های مختلف از افزایش سرمایه استفاده کنند به همین دلیل از نیمه سال گذشته شاهد هجوم درخواست شرکت های بورسی به سازمان بورس بودیم تا مجوز افزایش سرمایه دریافت کنند. فعالان بازار سرمایه نیز پشت سر مدیران شرکت ها، سهام این دست از شرکت های بورسی را خریداری کردند.

از زمانی که شرکتی تصمیم می گیرد افزایش سرمایه بدهد تا عملی شدن افزایش سرمایه شرکت ها چند مرحله را را باید طی کنند. در گام اول هیئت مدیره شرکت طی بررسی های انجام شده موارد و درصد افزایش سرمایه را بررسی و تصویب می کند. در گام دوم مستندات افزایش سرمایه به حسابدار رسمی شرکت تقدیم می شود تا صحت و سوق موارد افزایش سرمایه را تایید کند. اگر حسابرس افزایش سرمایه را تایید کرد، مستندات را جهت بررسی نهایی به سازمان بورس ارجاع می دهد. در گام بعدی سازمان بورس با بررسی مستندات افزایش سرمایه و تطبیق آن با قوانین مجوز افزایش سرمایه را صادر می کند. در گام نهایی پس از مجوز سازمان بورس شرکت یک ماه وقت دارد که مجمع فوق العاده تشکل دهد و در صورت تصویب مجمع ، افزایش سرمایه شرکت نهایی می شود.

از نیمه دوم سال 89 سرمایه های بسیاری جذب شرکت هایی که تصمیم به افزایش سرمایه داشتند، شد. چرا که بعد ازاین که مجمع فوق العاده افزایش سرمایه را تصویب کرد، نماد معاملاتی معمولا بعد از یک ماه بازگشایی می شد. در اولین روز معاملاتی پس از افزایش سرمایه بازدهی شرکت بین 50 تا 100 درصد افزایش می یافت. نمونه های اتفاقهاي این دست از بازدهی را می توان در نمادهای ایران خودرو، سایپا، شرکت گلوكوزان‌ و... دید.

بازدهی صعودي شارپی این دست از شرکت ها در این جا ختم نمی شود، چراکه از فردای اولین روز معاملاتی نماد شرکت در سقف معاملاتی یعنی پنج درصد صف خرید می شود به طوری که در برخی مواقع دیده شده است بازدهی این دست از شرکت تا 100 درصد نیز افزایش خواهد یافت که جمع بازدهی شرکت بعد از افزایش سرمایه به 200 درصد هم خواهد رسید.

به عنوان نمونه شرکت ایران خودرو افزایش سرمایه یک هزار و 872 درصدی را در تاریخ 26 اسفند 98 در مجمع فوق العاده تصویب کرد . نماد خودرو از تاریخ 25 اسفند 98 بسته شد یعنی ممنوع المعامله شد، تا این که نماد خودرو در تاریخ 27 اردیبهشت 99 باز شد و در اولین روز معاملاتی پس از افزایش سرمایه 100 درصد رشد کرد. در فردای آن روز یعنی از تاریخ 27 اردیبهشت تا تاریخ 18 خرداد نماد خودرو در سقف معاملاتی خود معامله شد به طوری که در عرض کمتر از یک ماه 100 درصد دیگر به بازدهی ایران خودرو افزوده شد یعنی در عرض 3ماه به بازدهی 200 درصد رسید.

معایب افزایش سرمایه

اما افزایش سرمایه معایبی نیز دارد که سرمایه گذاران باید به آن دقت کافی داشته باشند، که مهمترین آن ریسک است یعنی احتمال ضرر وجود دارد و امکان دارد پس از بازگشایی نماد به جای 100 درصد سود 20 درصد زیان کنید که در این زمان به دو زیان دست یافته ایم اول زیان 20 درصدی و دوم زیان «زمانی» است، چرا که معمولا بعد از مجمع یک ماه طول خواهد کشید که نماد باز شود؛ در این یک ماه اتفاقات زیادی روی خواهد داد و سهام دار نمی تواند دارایی خود را نقد کند.

مشکل دیگر آن است که ناظر سازمان بورس ممکن است که معاملات را «مچ» نکنند در این زمان ناظر سازمان احتمال دستکاری قیمتی را می دهد. بدین ترتیب بازدهی ممکن است از 100 درصد به حدود 50 درصد کاهش یابد.

با توجه به اهمیت افزایش سرمایه در شرکت های بورسی با یک کارشناس بازار سرمایه گفتگو کرده ایم؛

فرشید اردبیلیون جهانی مدیرعامل کارگزاری جهان سهم در گفتگو با جهان اقتصاد با توجه به اهیمت افزایش سرمایه در شرایط این روزهای بازار گفت: افزایش سرمایه شرکت های بورسی انواع مختلفی دارد، در حال حاضر بیشترین نوع افزایش سرمایه ای که شرکت ها از آن استفاده می کنند افزایش سرمایه از محل تجددید ارزیابی دارایی ها است و این نوع افزایش سرمایه بیشترین درصد افزایش سرمایه را تشکیل می دهد.

جهانی گفت: شرکت ها هر پنج سال یک بار می توانند از افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی استفاده کنند، ضمن این که این نوع از افزایش سرمایه در حال حاضر معاف از مالیات است. تجدید ارزیابی از دارایی شرکت ها صورت می گیرد مانند، تجهیزات، زمین، ساختمان و .... در این بین تجدید ارزیابی از زمین بیشترین جذابیت را دارد چرا که استهلاک به آن تعلق نمی گیرد.

مدیرعامل کارگزاری جهان سهم بیان داشت: در گذشته بررسی فروش و سودآوری شرکت ها بیشترین اهمیت را در فعالان بازار سرمایه داشت، اما چند سالی است که به دلیل تورم بسیار بالا اهمیت سودآوری شرکت ها کاهش و تحلیل ارزش جایگزینی شرکت ها جای سود آوری شرکت ها را گرفته است.

وی با اشاره به این که زمانی که از ارزش جایگزینی حرف می زنیم ، تجدید ارزیابی بولد می شود، گفت: فعالان بازار ارزش جایگزینی شرکت ها را می خرند، نه سود آوری شرکت ها را، به همین دلیل نقدینگی که در بازار سرمایه وجود دارد بیشتر جذب شرکت هایی می شود که به دنبال تجدید ارزیابی هستند، که این موضوع موجب می شود قیمت سهام این دست از شرکت ها روند شارپ صعودی به خود بگیرد.

این کارشناس بازار سرمایه گفت: نوع دیگری از افزایش سرمایه ، سلب حق تقدم است، که بهترین افزایش سرمایه ای است که بازار بورس می تواند از آن استفاده کند، اما متاسفانه سلب حق تقدم در حال حاضر در بازار سرمایه ایران اصلا استفاده نمی شود.

جهانی افزود: نوع دیگری از افزایش سرمایه مربوط به آورده نقدی است که این نوع از افزایش سرمایه نیز بسیار کم استقبال شده است.

وی بیان داشت: بسیاری از شرکت های قدیمی بورسی که در حاشیه شهر ها احداث شده بودند به مرور زمان به دلیل توسعه شهرها، شرکت در داخل شهرها قرار گرفته اند به طوری که قیمت زمین و ساختمان کارخانه چندین برابر شده است. در این زمان کارخانه ها با تغییر کاربری زمین و ساخت آپارتمان در آن ها درآمد بسیار زیادی را شناسایی خواهند کرد.

مدیرعامل کارگزاری جهان سهم ادامه داد: برخی از کارخانه ها که در حریم شهرداری ها قرار گرفته اند، یک شرکت مادر ایجاد کرده اند و شرکت فعلی را به دو شرکت تبدیل می کنند که یک شرکت پروژه های ساختمانی انجام می دهد و شرکت دیگر به فعالیت اصلی شرکت می پردازد یعنی به عنوان مثال کارخانه سیمان که سیمان تولید می کند.

در جدول زیر لیستی از افزایش سرمایه را مشاهده می کنید با تحلیل بنیادی این نماد ها می توانید نمادی که بیشترین بازدهی را خواهد داد شناسایی کنید.