تحول درون دیوارها
مریم زارعپور(یگانه) روزنامهنگار
تحول طراحی داخلی در ایران با ورود فناوریهای نوین و مواد پیشرفته، چهرهای نو به فضاهای زیستی بخشیده است اما این مسیر پرچالش، نیازمند نگاهی دقیقتر و تخصصیتر است.
در سالهای اخیر، طراحی داخلی در ایران از یک فعالیت صرفاً زیباییشناسانه به یک فرآیند چندوجهی و فناورانه بدل شده است. ورود فناوریهایی چون واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) به دفاتر طراحی، امکان تجربه پیش از ساخت را برای کارفرما و طراح فراهم کرده است؛ تجربهای که تا پیش از این تنها در ذهن طراح شکل میگرفت اکنون با هدستهای VR به واقعیتی ملموس بدل شده است. این فناوریها نهتنها درک فضایی را ارتقا دادهاند بلکه فرآیند تصمیمگیری را نیز تسهیل کردهاند از سوی دیگر، نرمافزارهایی چون AutoCAD، SketchUp و 3ds Max با قابلیتهای مدلسازی سهبعدی و رندرینگ واقعگرایانه به طراحان ایرانی این امکان را دادهاند که ایدههای خود را با دقت و سرعت بیشتری به تصویر بکشند و با مشتریان به زبان تصویر سخن بگویند.
اما آنچه بیش از همه در این تحول چشمگیر است، تغییر در نوع و کیفیت مصالح مورد استفاده است. استفاده از متریالهای پایدار، بازیافتی و دوستدار محیط زیست بهویژه در پروژههای لوکس و تجاری به یک الزام بدل شده است. متریالهایی چون بتن اکسپوز، صفحات کامپوزیتی، چوبهای ترمووود و پوششهای نانویی نهتنها از نظر زیباییشناسی بلکه از منظر دوام، بهداشت و صرفهجویی انرژی نیز جایگاه ویژهای یافتهاند در این میان، فناوریهای هوشمند نیز به طراحی داخلی نفوذ کردهاند از سیستمهای نورپردازی و تهویه هوشمند گرفته تا مبلمانهایی که با اپلیکیشنهای موبایل کنترل میشوند این روند، طراحی داخلی را از یک هنر ایستا به یک علم پویا و تعاملی بدل کرده است.
چالشهایی نیز در این مسیر وجود دارد یکی از مهمترین آنها، عدم آموزش کافی و بهروز در دانشگاهها و مراکز آموزشی کشور است. بسیاری از طراحان جوان با وجود استعداد بالا از دسترسی به ابزارهای نوین و آموزشهای تخصصی محروماند همچنین، هزینه بالای برخی فناوریها و متریالهای وارداتی، مانعی جدی برای گسترش این تحولات در پروژههای میانرده و اقتصادی است. آینده طراحی داخلی ایران در گروی همافزایی میان فناوری، آموزش و بومیسازی متریالهاست ما نیازمند سرمایهگذاری در تولید داخلی متریالهای نوین، ارتقای دانش فنی طراحان و ایجاد بسترهای قانونی برای حمایت از نوآوری هستیم.
طراحی داخلی امروز دیگر تنها به چیدمان مبلمان و انتخاب رنگ محدود نمیشود این حوزه به بستری برای تلفیق هنر، علم، فناوری و روانشناسی بدل شده است؛ بستری که میتواند کیفیت زندگی را ارتقا دهد، مصرف انرژی را کاهش دهد و حتی بر سلامت روانی ساکنان تأثیر مثبت بگذارد. ایران با وجود ظرفیتهای بالای انسانی و فرهنگی میتواند به یکی از قطبهای منطقهای در طراحی داخلی نوآورانه بدل شود بهشرط آنکه نگاه سنتی به این حوزه جای خود را به رویکردی علمی، فناورانه و آیندهنگر بدهد