انفجار برق سبز در ایران
داوود مددی، رئیس انجمن انرژی‌های تجدیدپذیر ایران
ظرفیت تولید برق تجدیدپذیر در ایران طی چند سال اخیر جهشی چشمگیر تجربه کرده است. در ابتدای دولت فعلی، نیروگاه‌های سبز کشور تنها حدود ۱۱۰۰ مگاوات ظرفیت داشتند، اما امروز این عدد به حدود ۳۰۰۰ مگاوات رسیده است؛ رشدی که کارشناسان آن را بی‌سابقه و نشانه تحول واقعی در اقتصاد انرژی ایران می‌دانند. برنامه هفتم توسعه نیز هدف‌گذاری کرده است که تا پایان این دوره، ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر کشور به ۱۲ هزار مگاوات برسد، رقمی که می‌تواند مسیر ایران به سوی توسعه پایدار را سرعت بخشد.
این رشد سریع در چند محور اصلی شکل گرفته است. نخست، بستر قانونی و سیاست‌گذاری‌های دولت که از طریق اصلاح الگوی مصرف و تسهیل قوانین، امکان شکل‌گیری نیروگاه‌های اولیه را فراهم کرده است. دوم، بورس انرژی که با فراهم آوردن بازاری شفاف برای خرید و فروش برق سبز، انگیزه سرمایه‌گذاری بخش خصوصی را تقویت کرده و توسعه پروژه‌ها را تسریع کرده است. همچنین، الزام صنایع بزرگ به تأمین بخشی از مصرف برق خود از منابع تجدیدپذیر، نقش مهمی در رشد ظرفیت تولید داشته است.
صنایع بزرگی همچون فولاد، پتروشیمی و صنایع مس، با درک اهمیت انرژی پاک و بهره‌گیری از فرصت‌های قانونی، وارد عرصه تولید برق خورشیدی و بادی شده‌اند و پروژه‌های آن‌ها با سرعت قابل توجهی در حال پیشرفت است. سرمایه‌گذاری‌های کلان توسط نهادهای مالی و صندوق‌های توسعه ملی نیز این مسیر را هموار کرده و پروژه‌های بزرگ برق تجدیدپذیر را با تضمین تأمین مالی به مرحله اجرا رسانده‌اند.
افزایش ظرفیت تولید برق تجدیدپذیر نه تنها به تأمین پایدار برق کشور کمک می‌کند، بلکه اثر مستقیم بر کاهش انتشار آلاینده‌ها و گازهای گلخانه‌ای دارد. این تحول، ایران را به اهداف بین‌المللی کاهش کربن و حفاظت از محیط زیست نزدیک‌تر می‌کند و همزمان فرصت‌های شغلی جدید در حوزه فناوری‌های سبز و صنایع مرتبط ایجاد می‌کند.
روند رو به رشد انرژی‌های تجدیدپذیر همچنین سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی را به سمت ایران سوق داده و چشم‌انداز روشنی برای اقتصاد سبز کشور ایجاد کرده است. توسعه نیروگاه‌های خورشیدی و بادی باعث کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی می‌شود و فرصت‌های تجاری و صنعتی تازه‌ای برای شرکت‌های خصوصی و استارتاپ‌های نوآور ایجاد می‌کند. انتظار می‌رود با گسترش این پروژه‌ها، زنجیره‌های تأمین و زیرساخت‌های مرتبط با انرژی‌های پاک نیز تقویت شوند و در بلندمدت، ایران به مرجع منطقه‌ای تولید و صدور فناوری‌های سبز تبدیل شود.
با ادامه این روند، نه تنها تولید برق کشور به سمت پایداری و امنیت انرژی حرکت می‌کند، بلکه فرهنگ مصرف انرژی پاک نیز در جامعه نهادینه شده و امکان دستیابی به توسعه‌ای همزمان با حفاظت از محیط زیست بیش از پیش فراهم می‌شود. این جهش در برق سبز، نمادی از تغییرات بنیادین در اقتصاد انرژی ایران است که می‌تواند مسیر کشور را به سوی آینده‌ای پایدار و سبز هموار کند.
