دلار در میدان ذهن‌ها
حسنعلی محمدی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی
بازار ارز در روزهای اخیر بار دیگر با موجی از نوسانات و گمانه‌زنی‌ها روبه‌رو شد؛ تلاطمی که بیش از آنکه ریشه در متغیرهای واقعی اقتصادی داشته باشد، از جنس انتظارات روانی و هیجانات خبری بود. بررسی روند گذشته نشان می‌دهد هرگاه فضای رسانه‌ای و تبلیغاتی پیرامون ارز داغ شده، بازار نیز به‌طور موقت دچار التهاب می‌شود، اما با ورود سیاست‌گذار و اتخاذ تدابیر مناسب، این التهاب فروکش کرده و ثبات نسبی جایگزین آن شده است.
در شرایطی که اقتصاد کشور مسیر خود را برای مهار تورم و تثبیت بازارها دنبال می‌کند، بزرگ‌نمایی نوسانات کوتاه‌مدت می‌تواند به بی‌اعتمادی عمومی و رفتارهای هیجانی دامن بزند. در این میان، نقش رسانه‌ها و فعالان اقتصادی در انتقال واقع‌بینانه اطلاعات و پرهیز از دامن زدن به نگرانی‌های غیرضروری بسیار حیاتی است.
از سوی دیگر، پیمان‌های پولی دوجانبه با کشورهای همسایه و منطقه‌ای، یکی از ابزارهای مؤثر در کاهش وابستگی به دلار و کنترل اثرات نوسانات ارزی است. اجرای چنین سازوکارهایی، نه تنها به ثبات در مبادلات تجاری کمک می‌کند، بلکه قدرت سیاست‌گذار را در مدیریت بازار افزایش می‌دهد. گسترش استفاده از ارزهای ملی در تجارت خارجی، می‌تواند سپری مؤثر در برابر تکانه‌های سیاسی و مالی بین‌المللی باشد و مسیر اقتصاد را از فشارهای بیرونی دور نگه دارد.
اکنون که فضای عمومی اقتصاد کشور بیش از هر زمان دیگری نیازمند اعتماد و آرامش است، هماهنگی میان نهادهای تصمیم‌گیر و همکاری دولت و مجلس می‌تواند تضمین‌کننده ثبات باشد. واقعیت این است که بازار ارز در ایران، بیش از آنکه از کمبود واقعی منابع یا اختلال ساختاری رنج ببرد، از فشارهای روانی و انتظارات کوتاه‌مدت آسیب می‌بیند.
در چنین وضعیتی، سیاست‌گذاری دقیق، اطلاع‌رسانی شفاف و همگرایی میان ارکان اقتصادی، بهترین پاسخ به فضاسازی‌های رسانه‌ای و تلاش برای برهم زدن ثبات اقتصادی است. تجربه نشان داده است که آرامش، در نهایت بر هیجان غلبه می‌کند و ثبات، مسیر طبیعی بازار ارز خواهد بود.
