جهان اقتصاد از شرایط تداوم سبزپوشی بازار سهام گزارش می‌دهد؛ دهن‌کجی بورس به اسنپ‌بک؛ طلوعی که همه را شوکه کرد
راضیه احمدوند
زمانی که مکانیسم ماشه یا همان «اسنپ‌بک» فعال شد و اصلاحات شدید بازارهای مالی را درنوردید، بسیاری از تحلیلگران تصور می‌کردند بورس برای مدتی طولانی در شوک و بی‌اعتمادی فرو می‌رود. اما برخلاف انتظار، بازار به سرعت خودش را بازیافت و نه تنها از فشارها عبور کرد، بلکه چند روز متوالی سبزپوش شد و روندی مثبت و پرقدرت را آغاز کرد.
این اتفاق، برای بسیاری از فعالان اقتصادی و ناظران، نوعی «دهن‌کجی تحلیلی» بازار به ریسک‌های سیاسی و فشارهای سیستماتیک بود. گویی بازار می‌خواست بگوید: اصلاح پایان مسیر نیست؛ بلکه نقطه‌ای برای جهش دوباره است.
چرا بورس سبز شد؟
اصلاحات اخیر، هیجان‌های کاذب را از بازار زدود و بسیاری از سهام را به محدوده‌های ارزنده و تحلیلی نزدیک کرد. در همین نقطه، سرمایه‌گذاران هوشمند و حرفه‌ای که رویکرد بنیادی و بلندمدت دارند، وارد عمل شدند و با خرید در سطوح قیمتی جذاب، موجی از نقدینگی هدفمند را به بازار تزریق کردند.
این ورود سرمایه باعث شد تقاضا افزایش یابد و از سمت دیگر، فروشندگان به امید رشد قیمت، از عرضه سنگین دست بکشند. همین تغییر معادله عرضه و تقاضا، باعث شد شاخص کل در مسیر صعودی قرار گیرد.
در چنین فضایی، صنایع شاخص‌ساز بورس از جمله پتروشیمی، فلزات اساسی، بانک‌ها و پالایشگاه‌ها مجدداً مورد توجه قرار گرفتند. نمادهایی مثل فولاد، فارس، شبندر و وتجارت، پس از اصلاح قابل توجه، با رشد تقاضا روبه‌رو شدند.
همین بازیابی اعتماد در بخش بنیادی، به سایر گروه‌ها نیز سرایت کرد و فضای عمومی بازار را از تردید و ترس، به سمت اطمینان و خوش‌بینی سوق داد.
بورس، بیش از آنکه بازتابی از اقتصاد باشد، تابلوی لحظه‌ای از ذهن سرمایه‌گذاران است. در هفته‌های گذشته، فضای نااطمینانی ناشی از اخبار سیاسی و فعال شدن مکانیسم اسنپ‌بک، منجر به فروش‌های هیجانی شد.
اما وقوع چند روز مثبت متوالی، درست در زمانی که کمتر کسی انتظارش را داشت، نه تنها جو روانی بازار را متحول کرد بلکه با افزایش حجم معاملات، سیگنالی جدی به فعالان داد که اصلاح به پایان رسیده است.
حالا بازار در شرایطی قرار گرفته که نه با هیجان خرید، بلکه با نگاه تحلیلی و بر اساس داده‌های واقعی در حال حرکت است. این یعنی پایداری بیشتر، نوسان کمتر و سرمایه‌گذاری عاقلانه‌تر.
حمایت دولت برای حفظ سبزی بورس ضروری است
ابوالفضل حیدری فعال بازار سرمایه در گفتگو با جهان گفت: دولت باید با کنترل تورم، ثبات نرخ ارز و اصلاح ساختار بودجه، فضای اقتصادی را قابل پیش‌بینی‌تر کند. این موضوع، در ایجاد اعتماد سرمایه‌گذاران نقشی کلیدی دارد.
حیدری با اشاره به نقش مهم شرکت‌های بزرگ بورسی افزود: صنایع مادر مانند فلزات، پتروشیمی و پالایشی باید مورد حمایت قرار گیرند. کاهش موانع تولید، تسهیل صادرات و ارائه تسهیلات می‌تواند به رشد سودآوری این شرکت‌ها کمک کند.
وی با اشاره به راهکارهای مداوم به دولت برای حمایت از بازار سرمایه و ادامه این روند صعودی، اظهار داشت: برای اینکه روند رشد بازار سرمایه پایدار بماند و بورس به عنوان موتور محرک اقتصاد کشور به خوبی عمل کند، دولت و نهادهای تصمیم‌گیر باید مجموعه‌ای از اقدامات عملی و علمی را به صورت هماهنگ و هدفمند اجرایی کنند. در ادامه به مهم‌ترین این راهکارها اشاره می‌کنیم:
در ابتدا ثبات سیاست‌های کلان اقتصادی از مهم‌ترین عوامل اعتمادسازی در بازار سرمایه است. دولت باید تلاش کند تا نرخ تورم کنترل شود و سیاست‌های پولی در جهت کاهش نوسانات نرخ بهره و تأمین نقدینگی هدفمند پیش برود. برنامه‌ریزی دقیق و پیش‌بینی‌پذیر بودن سیاست‌ها، زمینه‌ساز ثبات بازار و اطمینان خاطر سرمایه‌گذاران خواهد بود.
به گفته وی، با حمایت‌های مالی، تسهیلات اعتباری، کاهش موانع تولید و تسهیل صادرات، دولت می‌تواند به رشد و تقویت شرکت‌های بزرگ و صنایع پایه کمک کند. این شرکت‌ها ستون اصلی شاخص بورس هستند و رشد آن‌ها تاثیر مستقیم و مثبت بر کل بازار دارد.
حیدری ادامه داد: تقویت نهادهای مالی، افزایش شفافیت اطلاعات شرکت‌ها و بهبود سامانه‌های معاملاتی از ضروریات است. همچنین، افزایش آموزش‌های تخصصی برای سرمایه‌گذاران و توسعه فرهنگ سرمایه‌گذاری بلندمدت می‌تواند به کاهش رفتارهای هیجانی و افزایش ثبات بازار کمک کند.
البته ایجاد سازوکارهای مناسب برای جذب سرمایه‌گذاران حقوقی و خارجی از جمله سرمایه‌گذاران سازمانی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری، می‌تواند نقدینگی پایدار و بزرگی را وارد بازار کند. این نوع سرمایه‌گذاران معمولاً رویکردی بلندمدت دارند و به پایداری بازار کمک می‌کنند.
این فعال اقتصادی با تاکید بر اینکه دولت و سازمان بورس باید به صورت دقیق و به موقع، قوانین و مقررات لازم را برای کنترل ریسک‌ها و جلوگیری از رفتارهای سوداگرانه اعمال کنند، خاطرنشان ساخت: در عین حال، این تنظیم‌گری باید به گونه‌ای باشد که مانع رشد و توسعه بازار نشود و فضای کسب‌وکار را محدود نکند.
به اعتقاد او، پیشرفت مذاکرات هسته‌ای و بهبود روابط بین‌المللی می‌تواند زمینه‌ساز ورود سرمایه‌های خارجی، افزایش صادرات شرکت‌های بورسی و بهبود فضای کسب‌وکار شود. دولت باید این مسیر را با اولویت بالا پیگیری کند تا تاثیرات مثبت آن در بازار سرمایه به وضوح دیده شود.
همچنین استفاده از ابزارهای مالی نوین مانند اوراق بهادار با پشتوانه دارایی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF) و ابزارهای مشتقه می‌تواند نقدینگی را بهتر مدیریت کند و کمک کند تا سرمایه‌گذاران با ریسک‌های بازار بهتر کنار بیایند.
حیدری در نهایت بیان کرد: دولت با اجرای این راهکارها می‌تواند زمینه‌ساز حفظ و تداوم روند سبز بورس شود. اقدامات هماهنگ، علمی و عملی در حوزه سیاست‌گذاری اقتصادی، حمایت از صنایع و بهبود فضای کسب‌وکار، نقش کلیدی در ایجاد اعتماد، جذب سرمایه و تقویت بازار سرمایه ایفا می‌کند. این مسیر نه تنها بورس را پایدار می‌کند، بلکه به توسعه اقتصادی و اشتغال‌زایی کشور نیز کمک خواهد کرد.
آیا این سبزی ماندگار است؟
به گزارش خبرنگار جهان اقتصاد، بازار سرمایه در روزهای اخیر، نه فقط از فشارها عبور کرد، بلکه ثابت کرد که ظرفیت بازیابی و رشد دارد. آنچه اکنون دیده می‌شود، حاصل اصلاح قیمت، ورود نقدینگی هوشمند، اعتماد روانی، حمایت صنایع بزرگ و ثبات نسبی متغیرهای اقتصادی است.
اگر دولت بتواند مجموعه‌ای از اقدامات حمایتی را به شکل دقیق و منسجم اجرا کند، بورس می‌تواند به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای رشد اقتصادی، مسیر صعودی خود را حفظ کند.
اعتماد، ثبات و شفافیت، سه ضلع مثلثی هستند که مسیر بازار را از واکنش‌های هیجانی، به رشد منطقی و پایدار هدایت می‌کنند.
