بازگشت غیرمنتظره قیمت مسکن به روزهای پیش از جنگ

جهان اقتصاد: پس از جنگ ۱۲ روزه در سال ۱۴۰۴، بازار مسکن تهران وارد دوره‌ای پرتلاطم شد که تأثیرات آن بر قیمت‌ها و رفتار معامله‌گران به‌سرعت آشکار شد. این درگیری کوتاه‌مدت، هرچند به زیرساخت‌های شهری تهران آسیب مستقیمی وارد نکرد، اما موج‌های روانی و اقتصادی آن، بازار املاک را به شدت تحت تأثیر قرار داد. 

داده‌های گردآوری‌شده از بازار نشان می‌دهد که در هفته‌های پس از جنگ، قیمت‌های پیشنهادی آپارتمان‌ها در تهران به‌طور میانگین 20 درصد کاهش یافت. این افت چشمگیر، که در یک دهه اخیر بی‌سابقه بود، میانگین قیمت هر مترمربع آپارتمان را از حدود 120 میلیون تومان در اواخر اردیبهشت به حدود 95 میلیون تومان در اوایل تیرماه رساند. این کاهش نتیجه ترکیبی از توقف معاملات، کاهش تقاضای خرید و اختلال در فرآیندهای بانکی و اداری بود که بازار را به حالت تعلیق درآورد.

از سوی دیگر در طول ۱۲ روز درگیری، فضای نااطمینانی بر بازار مسکن سایه افکند. بسیاری از ساکنان تهران، به‌ویژه در مناطق مرکزی و شمالی، از انجام معاملات خودداری کردند و تقاضا برای خرید آپارتمان به پایین‌ترین سطح خود رسید. 

گزارش‌های میدانی از واسطه‌های ملکی حاکی از آن است که در برخی مناطق، مانند شرق و جنوب‌غرب تهران، قیمت‌های پیشنهادی تا ۱۵ درصد کاهش یافت. در مناطق گران‌قیمت‌تر مانند منطقه ۱، برخی مالکان برای فروش سریع، تخفیف‌های قابل‌توجهی تا ۴۰ میلیون تومان در هر مترمربع ارائه کردند، به‌طوری‌که قیمت‌ها در این محدوده از ۳۹۰ میلیون به حدود 300 میلیون تومان افت کرد. توقف فعالیت دفاتر اسناد رسمی، محدودیت دسترسی به سامانه‌های ثبت قرارداد و مشکلات نقل‌وانتقال مالی نیز به تشدید این رکود دامن زد. خریدارانی که به تسهیلات بانکی وابسته بودند، با موانع جدی مواجه شدند، زیرا خدمات بانکی در آن مقطع به حداقل رسیده بود.

با اعلام آتش‌بس در تیرماه ۱۴۰۴، نشانه‌های بازگشت آرامش به بازار مسکن پدیدار شد. قیمت‌های پیشنهادی در برخی مناطق تهران به‌تدریج افزایش یافت و میانگین قیمت هر مترمربع آپارتمان به حدود 110 میلیون تومان رسید که نشان‌دهنده رشد نسبت به پایین‌ترین سطح در تیرماه است. 

با این‌حال، این رقم همچنان کمتر از سطح قیمت‌ها پیش از جنگ در اردیبهشت باقی ماند. فعالان بازار گزارش داده‌اند که پس از آتش‌بس، تعداد فایل‌های فروش که در طول جنگ به شدت کاهش یافته بود، به‌تدریج افزایش یافت. مالکانی که پیش‌تر از عرضه املاک خود به دلیل نگرانی‌های سیاسی و اقتصادی خودداری کرده بودند، به بازار بازگشتند، هرچند در برخی مناطق، عرضه همچنان محدود ماند. این بازگشت تدریجی، همراه با کاهش نسبی فضای نااطمینانی، به افزایش قیمت‌ها کمک کرد.

یکی از ویژگی‌های بازار مسکن در این دوره، تمرکز معاملات بر واحدهای کوچک‌متراژ بود. آپارتمان‌های زیر ۸۰ مترمربع، به‌ویژه در مناطق غربی تهران، همچنان بیشترین سهم معاملات را به خود اختصاص دادند، زیرا تقاضای مصرفی برای این واحدها پایداری بیشتری داشت. 

با این‌حال، بازار همچنان در حالتی شکننده به سر می‌برد. معامله‌گران و سرمایه‌گذاران، تحت تأثیر عوامل کلان مانند مذاکرات سیاسی بین‌المللی و چشم‌انداز اقتصادی کشور، رویکردی محتاطانه در پیش گرفتند. برخی فروشندگان برای جذب خریدار، قیمت‌های قطعی را پایین‌تر از قیمت پیشنهادی تعیین کردند، درحالی‌که در برخی معاملات، افزایش قیمت در مرحله نهایی قرارداد مشاهده شد. این نوسانات نشان‌دهنده عدم اطمینان کامل در بازار و عمق کم معاملات بود.

در مجموع، بازار مسکن تهران پس از جنگ ۱۲ روزه با افتی تاریخی در قیمت‌ها مواجه شد که ناشی از شوک روانی، کاهش تقاضا و اختلالات عملیاتی بود. با برقراری آتش‌بس، قیمت‌ها نشانه‌هایی از بهبود را نشان دادند اما بازار همچنان از بازگشت به شرایط پیش از جنگ فاصله دارد. رکود نسبی معاملات، محدودیت عرضه در برخی مناطق و ابهامات سیاسی و اقتصادی همچنان موانع اصلی برای رونق کامل بازار هستند. آینده این بازار به عوامل متعددی، از جمله تحولات سیاسی، سیاست‌های اقتصادی دولت و اعتماد معامله‌گران بستگی دارد. در حال حاضر، بازار مسکن در تهران در مرحله‌ای انتقالی قرار دارد و پایداری افزایش اخیر قیمت‌ها همچنان محل تردید است. گذشت و گذشت تا این که در شهریورماه روند قیمت ها باز هم صعودی شد و برای تجربه یک معامله ملکی واقعی و استاندارد باز هم مشتری ها در تهران باید به صورت میانگین برای هر متر مربع در حدود 120 میلیون تومان هزینه کنند.