ملاحظات زیست‌محیطی معادن کوچک خراسان رضوی باید آسان‌سازی شود

مسوول دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی روز پنجشنبه در نشست این شورا به ریاست استاندار در محل اتاق بازرگانی مشهد در تشریح این مشکل گفت: کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی استان مشکلات و موانع فعال سازی معادن غیرفعال با عیار پایین، به دلیل حجم کم ذخیره مواد معدنی و ملاحظات زیست محیطی را عنوان کرده و احداث یک کارخانه فرآوری سیار برای معادن کوچک مقیاس با این ملاحظات زیست محیطی را فاقد صرفه اقتصادی می داند.

علی اکبر لبافی افزود: این در حالی است که پیشنهاد راه اندازی واحدهای فرآوری سیار معدنی، می تواند مجموعه معادن غیرفعال کوچک مقیاس استان را فعال کرده و به طرز چشمگیری هزینه حمل و نقل و سرمایه گذاری اولیه جهت احداث این واحدها را کاهش دهد.

وی اظهار داشت: با توجه به حجم کم ذخایر معدنی و سرمایه گذاریهای عظیم برای کارخانجات ثابت فرآوری و عدم توان معدن کاران خرد، فعال شدن معدن کاری کوچک مقیاس در ایران نیازمند تامین سیستم های فرآوری سیار است، از طرفی یکی از مشکلات و موانع فعالیت واحدهای معدنی غیرفعال استان که از سوی صاحبان این معادن مطرح شده، مسائل مربوط به عیار پایین برخی از معادن است چرا که در برخی موارد با توجه به ملاحظات زیست محیطی یا عموما به دلیل حجم کم ذخیره، احداث یک کارخانه فرآوری فاقد صرفه اقتصادی است.

مسوول دبیرخانه شورای گفت وگوی دولت و بخش خراسان رضوی ادامه داد: با ایجاد واحدهای فرآوری سیار می توان مجموعه معادن مشابه در یک محدوده را به نحوی فعال کرد که علاوه بر ایجاد ارزش افزوده، به طرز چشمگیری هزینه حمل و نقل مواد معدنی کاهش پیدا کند.

وی بیان کرد: ضمن اینکه قید "سیار" برای کارخانه فرآوری معادن با توجه به اینکه امکان دسترسی و نظارت سازمان محیط زیست را محدود نمی کند، نه تنها مانعی برای اخذ مجوز زیست محیطی برای آن واحد قلمداد نمی شود، بلکه صدور مجوز برای آنها از حیث قابلیت انتقال از منطقه، مدیریت منابع آب و انرژی و کاهش حمل و نقل در مقایسه با کارخانه های ثابت، با آسانی بیشتری انجام می گیرد.

لبافی گفت: اداره کل حفاظت محیط زیست می تواند در یک معدن دو پروانه زیست محیطی یکی برای معدن و دیگری برای کارخانه فرآوری صادر کند، بدون اینکه ضرورت داشته باشد که کارخانه فرآوری در مالکیت معدنکار یا به صورت پیمانکاری دارای قرارداد با معدن باشد، ضمن اینکه فعالیت واحدهای فرآوری سیار معدنی در کشور سابقه دار هستند و برای نمونه می توان به واحد فراوری سیار معدن هندوآباد اردستان اشاره کرد.

عیار بسیاری از معادن شناسایی شده پایین است

یک فعال معدنی نیز در این نشست گفت: بسیاری از معادن غیرفعالی که شناسایی آن از سال گذشته در استان خراسان رضوی آغاز شده است، عیار معدنی پایین و ذخیره کمی دارند، لذا هزینه های حمل و نقل برای آنها به هیچ وجه توجیه پذیر نیست.

احمدرضا صفار ادامه داد: این در حالی است که نزدیکترین واحد فرآوری به یک معدن ۱۰۰ کیلومتر فاصله دارد، برای جابجایی ۱۰ هزار تن خاک از معدن تا کارخانه باید هزار کامیون جابه جا شود، این حمل و نقل علاوه بر هزینه، آلودگی های زیست محیطی را نیز به دنبال دارد.

وی اظهار داشت: از اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی درخواست شد که یک طرح فعال سازی برای معدن و کارخانه فرآوری آن در نظر بگیرد، در زمان بهره برداری از معدن، کارشناس آن اداره کل در محل حضور یابد و نحوه اجرای طرح را بررسی کند اما اداره کل حفاظت محیط زیست الزام می کند که برای هر معدن باید طرح جداگانه ای در نظر گرفته شود که تایید این طرح مستلزم هزینه و زمان زیادی است.

وی بیان کرد: موضوع دیگر آنکه معادن کوچک مقیاس آنقدر بودجه در اختیار ندارند که هر کدام یک واحد فرآوری راه اندازی کنند، لذا با نظارت اداره کل صمت استان، ۱۰ معدن کوچک مقیاس در نظر گرفته و برای آنها یک طرح تدوین شود.

رییس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی خراسان رضوی با تایید موارد مطرح شده گفت: هزینه های حمل و نقل برای معادن کوچک مقیاس مزبور به هیج وجه توجیه اقتصادی ندارد، پروانه های بهره برداری این نوع معادن سه یا پنج ساله است و ذخیره معدنی آنها است که مدت پروانه را مشخص می کند.

غلامرضا نازپرور افزود: اداره کل حفاظت محیط زیست می تواند محل استقرار واحدهای فرآوری سیار را مشخص کند، دستورالعمل و الزامات آن را هم بدهد، اگر مدت فعالیت این واحد فرآوری سیار سه یا چهار ماه باشد، دیگر برای معدن کار توجیه اقتصادی ندارد که معدن را فعال کند.

یعقوبعلی نظری استاندار خراسان رضوی در این جلسه، توجیه فعالان اقتصادی برای فعال سازی معادن کوچک مقیاس و راه اندازی کارخانه های فرآوری سیار را پذیرفت، اما تصویب آن در شورا را مستلزم حضور نمایندگان اداره کل حفاظت محیط زیست دانست که در جلسه امروز حضور نداشتند. ایرنا