درخواست ۲ میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی؛
قرض برای خانه‌سازی!
دولت سیزدهم پس از آنکه نتوانست در دو سال گذشته از طریق وام بانکی، صندوق ملی مسکن، مشارکت انبوه‌سازان و واگذاری زمین رایگان به متقاضیان، طرح ساخت چهار میلیون خانه را پیش ببرد و به گفته سازندگان ۷۵ درصد طرح‌ها با مشکلات مالی مواجه شده‌اند، حالا به ۲ میلیارد دلار پول صندوق توسعه ملی متوسل شده است؛ در حالی که با رشد هزینه‌های ساخت مسکن با این مبلغ نیز فقط می‌توان حدود ۱۶۰ هزار واحد ۶۰ متری احداث کرد.
چند روز قبل مهرداد بذرپاش ـ وزیر راه و شهرسازی اعلام کرد از طریق تهاتر نفت ۲ میلیارد دلار توسط صندوق توسعه ملی به طرح نهضت ملی مسکن اختصاص می‌یابد که مجوز آن هم از رهبر معظم انقلاب اخذ شده است.
غضنفری ـ رییس صندوق توسعه ملی در ادامه این موضوع را تایید کرد اما گفت که هنوز مصوبات لازم در این زمینه صادر نشده است. بر اساس این طرح صندوق توسعه ملی حاضر شده ۲ میلیارد دلار اوراق نفتی را از وزارت راه و شهرسازی پیش‌خرید کند و مابه‌ازای آن به طرح نهضت ملی مسکن پول بپردازد.
به نظر می‌رسد روند لاک‌پشتی اجرای طرح نهضت ملی مسکن، دولت مردمی را بر آن داشته تا دست نیاز به سمت صندوق ملی مسکن دراز کند. دولت سیزدهم در دو سال گذشته نتوانست بانکها را مجاب به پرداخت تعهدات قانونی خود در قبال طرح متهورانه نهضت ملی مسکن کند. از طرف دیگر قادر به مشارکت دادن انبوه‌سازان در این پروژه نشد و حالا می‌خواهد پس از دو سال که فقط ۱۸۱ هزار واحد به مرحله فونداسیون رسیده، بزرگترین وعده انتخاباتی خود را از طریق دوپینگ جلو ببرد؛ دوپینگی که البته معلوم نیست بر روی این بیمار جواب بدهد یا نه.
با ۲ میلیارد دلار چند خانه می‌توان ساخت؟
با توجه به هزینه ۷.۵ تا ۱۰ میلیون تومانی هر متر مربع از واحدهای نهضت ملی مسکن برآوردها نشان می‌دهد با ۲ میلیارد دلار فقط می‌توان بین ۱۶۰ تا ۱۸۰ هزار واحد مسکونی ۶۰ متری احداث کرد؛ آن هم در شرایطی که قیمت مصالح ساختمانی، دستمزد و خدمات با افزایش مواجه نشود.
دولت سیزدهم از زمان تصویب قانون جهش تولید و تامین مسکن در مرداد ۱۴۰۰ برنامه‌ریزی خود را برای ساخت یک میلیون خانه در سال آغاز کرد. اما کارشناسان و سازندگان معتقدند مهمترین بازوی اجرایی این پروژه یعنی بخش خصوصی به کار گرفته نشد. از حدود دو سال قبل، انبوه‌سازان ۴۲ ایراد حقوقی به قراردادهای طرح نهضت ملی مسکن وارد کردند که قرار شد در جلسات کارشناسی بین وزارت راه و شهرسازی و انبوه‌سازان برطرف شود اما هیچگاه این اتفاق رخ نداد.
جمشید برزگر ـ رییس کانون انبوه سازان می‌گوید که وزارت راه و شهرسازی دیگر به تلفن‌های ما جواب نمی‌دهد. وزارت راه پروژه‌ها را از طریق فراخوان به سازندگان واگذار می‌کند اما بنا به ادعای برزگر ۷۵ درصد پروژه‌ها با مشکل تامین مالی مواجهند. به همین دلیل تا کنون کمتر از ۱۰ درصد از اهداف دولت در طرح نهضت ملی مسکن محقق شده است.
انبوه سازان بیان می کنند که حاضرند با منابع خود طرح نهضت ملی مسکن را اجرا کنند و در صورتی که در این پروژه مشارکت داده شوند واحدها را ۲۰ درصد ارزان‌تر از قیمتهای فعلی به دست متقاضیان می‌رسانند.
در سوی دیگر دولت حاضر نیست زمین‌های خود را به انبوه‌سازان واگذار کند و در ماههای اخیر موضوع واگذاری زمین اقساطی و رایگان به متقاضیان را آغاز کرده است. قرار است در روستاها و شهرهای کمتر از ۲۵ هزار نفر یک میلیون قطعه زمین طی امسال و سال آینده به متقاضیان اهدا شود.
قفل مسکن ملی باز نمی‌شود
اما سوال این است که این زمینها قرار است از طریق چه منابعی ساخته شود؟ بانکها تمایلی به مشارکت در این طرح ندارند و طی دو سال گذشته فقط به ۲۰ درصد تعهدات خود عمل کردند. عمده پرداختها از طرف بانک مسکن بوده که منابعش ته کشیده است. تهدید جریمه تا ۲۰ برابر بیش از تعهدات انجام نشده نیز نتوانست در دو سال اخیر بانکها را برای ورود به طرح نهضت ملی مسکن مجاب کند.
تسهیلات مصوب طرح نهضت ملی مسکن به ازای هر واحد مسکونی تا سقف ۵۵۰ میلیون تومان است که بررسی‌ها نشان می‌دهد در عمده پروژه‌ها سقف پرداختی کمتر از این رقم است. در روزهای اخیر نیز اعلام شد که وام ساخت مسکن روستایی از ۲۰۰ به ۳۵۰ میلیون تومان افزایش یافته و تعداد این وامها هم از ۲۰۰ هزار فقره به ۳۵۰ هزار فقره رسیده است. دو سال قبل که مبلغ وام از ۱۰۰ به ۲۰۰ میلیون تومان رسید حدود یک سال طول کشید تا مصوبه توسط سازمان برنامه و بودجه ابلاغ شود. بیم آن می‌رود که چنین سرنوشتی در انتظار وام ۳۵۰ میلیون تومانی نیز باشد.
جهان صنعت
