آینده بازار مسکن؛ رکود یا رونق؟
بازار مسکن ایران در شرایط رکودی شدیدی به سر می‌برد. با وجود افزایش اندک قیمت‌ها، تعداد معاملات به شدت کاهش یافته است و تحلیلگران انتظار دارند این روند در کوتاه‌مدت ادامه یابد.
بازار مسکن در ایران تحت تأثیر رکود انتخاباتی و کاهش تقاضای مصرفی و سرمایه‌ای قرار دارد. در خرداد امسال ۳۸۷۲ معامله مسکن در تهران انجام شد که نسبت به اردیبهشت ۲۰ درصد کاهش و نسبت به خرداد پارسال ۱۴ درصد افزایش داشت. واحدهای کوچک‌تر تقاضای بیشتری دارند و بیشترین معاملات برای واحدهای ۲ تا ۳ میلیارد تومان است. میانگین قیمت مسکن در تهران به ۸۵.۹ میلیون تومان در هر متر مربع رسیده است. واسطه‌های ملکی از رکود معاملات شکایت دارند و پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که در کوتاه‌مدت نباید انتظار رونق در بازار مسکن داشت.
رکود انتخاباتی در بازار مسکن
سرویس مسکن : بازار مسکن در ایران به دلیل رکود انتخاباتی و کاهش قدرت خرید، کاهش تقاضای مصرفی و سرمایه‌ای را تجربه می‌کند. بسیاری از معامله‌گران در انتظار تشکیل دولت جدید و تعیین تکلیف قوانینی همچون مالیات بر عایدی سرمایه، مالیات خانه‌های خالی و اعتبارزدایی از اسناد عادی هستند.
در خرداد ماه امسال ۳۸۷۲ معامله مسکن در تهران انجام شد که نسبت به اردیبهشت ۲۰ درصد کاهش و نسبت به خرداد پارسال ۱۴ درصد افزایش داشت. با این حال، کاهش معاملات به کانال ۳ هزار فقره نشان‌دهنده رکود سنگین در بازار ملک است. بررسی‌ها حاکی از عدم تناسب بین عرضه و تقاضا در بازار مسکن است. بیشتر واحدهای عرضه شده برای فروش بیش از ۸۰ متر مربع مساحت دارند، اما بیشترین خرید و فروش در واحدهای ۵۰ تا ۶۰ متر مربعی انجام می‌شود و ۵۶ درصد معاملات مربوط به واحدهای کمتر از ۸۰ متر است.
ارزش واحدهای مسکونی نیز نشان‌دهنده عدم تطابق با تقاضای بازار است. بیشتر آپارتمان‌های عرضه شده برای فروش بیش از ۵ میلیارد تومان قیمت دارند، اما معاملات قطعی عمدتاً به واحدهای ۲ تا ۳ میلیارد تومان اختصاص دارد. متوسط قیمت مسکن در تهران به ۸۶ میلیون تومان در هر متر مربع رسیده است، اما واحدهای با قیمت ۶۰ تا ۷۰ میلیون تومان در هر متر مربع بیشترین سهم را دارند.
ایست افزایش قیمت مسکن
در سومین ماه از سال جاری، میانگین قیمت مسکن در تهران به ۸۵.۹ میلیون تومان در هر متر مربع رسید که نسبت به ماه گذشته ۱.۴ درصد و نسبت به ماه مشابه سال گذشته ۹.۷ درصد افزایش داشت. این اولین بار است که پس از حدود ۷۸ ماه، نرخ رشد سالیانه قیمت مسکن در پایتخت تک‌رقمی شده است. آمارها نشان می‌دهد که تقاضا از توانایی لازم برای خرید مسکن برخوردار نیست. نوسانات ارزی شش سال اخیر نیز به رشد سنگین قیمت مسکن و اختلال در گردش مالی بازار ملک منجر شده است.
رکود سنگین بازار مسکن
واسطه‌های ملکی از رکود معاملات مسکن گله‌مند هستند. بررسی‌های میدانی از مشاوران املاک تهران نشان می‌دهد که تعداد قراردادهای خرید و فروش در هر ماه یک سوم تعداد مشاوران املاک تهران است. در خرداد ۱۴۰۳ تعداد مبایعه‌نامه‌ها در تهران ۳۸۷۲ فقره بود، در حالی که حدود ۱۱ هزار بنگاه املاک دارای مجوز در تهران فعالیت می‌کنند.
بازار مسکن به کدام سو می‌رود؟
بیشتر تحلیل‌ها نشان می‌دهد که نباید در کوتاه‌مدت انتظار رونق در بازار مسکن داشت. ممکن است تغییرات در متغیرهای اثرگذار مانند نرخ ارز تأثیرات التهابی در قیمت‌های پیشنهادی مسکن ایجاد کند، اما تحرک چندانی در بازار ارز دیده نمی‌شود و بعید است قیمت دلار جهش کند. حتی اگر قیمت‌های اعلامی مالکان مسکن تحت تأثیر رشد احتمالی قیمت دلار افزایش یابد، رکود بازار ملک عمیق‌تر خواهد شد. به نظر می‌رسد بازار مسکن به وضعیتی رسیده که به مولفه‌های بیرونی واکنش چندانی نشان نمی‌دهد.
در روزهای اخیر، قطعی برق کارخانجات باعث افزایش قیمت سیمان شده است. گفته می‌شود قیمت هر کیسه سیمان از ۸۰ تا ۹۰ هزار تومان به حدود ۱۷۰ هزار تومان رسیده است، اما این تنها مولفه اثرگذار بر بازار مسکن نیست. حتی اگر قیمت سیمان بر واحدهای در حال ساخت تأثیر بگذارد، اثر آن در بازار مسکن به زودی نمایان نخواهد شد، زیرا حجم عرضه آپارتمان در کلانشهرها چندین برابر تقاضای واقعی است.
