انتقاد از بی توجهی به موضوع "قرارگرفتن ایران در کمربند خشک جهان"

از سال ۸۸تا امروز ۱۸میلیون بلوط خشک شده است

۹۰درصد اندوخته جانوری مان را از دست داده ایم

گروه امورزیربنایی

Infrastructures@jahaneghtesad.com

بحث کمبود آب درایران چندسالی است که به مرز بحران رسیده است، کارشناسان معتقدند این معضل خطرناک درهمه حوزه های اقتصادی، اجتماعی فرهنگی و حتی سیاسی کشور اثرگذار است و باید برای حل این بحران برنامه ریزی های کوتاه مدت و بلند مدت ادر دستور کار قرار گیرد.

با توجه به میزان منابع آب و سرانهٔ مصرف، ایران از جمله کشورهایی است که در گروه کشورهای مواجه با کمبود فیزیکی آب قرار دارد. این گروه شامل کشورهایست که در سال 2025با کمبود فیزیکی آب مواجه هستند. این بدان معناست که حتی با باﻻترین راندمان و بهره‌وری ممکن در مصرف آب، برای تامین نیازهایشان آب کافی در اختیار نخواهند داشت. حدود 25درصد مردم جهان از جمله ایران در این گروه جای می گیرند.

بنابر گرارش ها و شاخص‌های موجود، ایران برای حفظ وضع موجود خود تا سال 2025باید بتواند 112درصد به منابع آب قابل استحصال خود بیفزاید که این مقدار با توجه به امکانات و منابع آب موجود بعید به نظر می‌رسد.

درهمین رابطه مشاور رییس سازمان محیط زیست در یک مراسم رسمی تحت عنوان "بحران آب و مسئولیتهای جامعه مدنی" بحران آب را از منظر محیط زیست بررسی کرد.

مدیرکل آموزش و مشارکت مردمی سازمان و مشاور رییس این سازمان، با بیان اینکه مقصر وضعیت فعلی محیط زیست چیدمان توسعه در کشور است یادآور شد: توسعه در کشور بدون لحاظ کردن توانمندی های اکولوژیک و بوم شناسی این سرزمین طراحی شده است. بدون اینکه این لحاظ شود که که کشور در محدوده ای قرار گرفته است که کمربند خشک جهان گفته می شود.

محمد درویش از سد پرماجرای گتوند یاد کرد و گفت: این سد تبدیل به یک معضل و کابوس بزرگ شده است که نمی دانیم با آن چکار کنیم.

وی با اشاره به تخریب گسترده جنگلهای زاگرس افزود: مدیر کل منابع طبیعی استان چهار محال بختیاری اعلام کرده است سالانه ۵۰۰۰هکتار از رویشگاه های جنگلی تبدیل به ذغال می شود و یکی دو هفته بعد از ارائه این گزارش برکنار شد. اغلب مردمی که در ۱۱استان زاگرسی ما زندگی می کنند به دلیل فقر معیشتی که از آن رنج می برند چاره ای ندارند جر اینکه به شناسه هایی که با نابودیشان زندگی آنها تیره و تار خواهد شد بیاویزند. هرگاه ضربه ای به اکوسیستم بزنیم حتما ضربه ای سخت تر از آن خواهیم خورد.

مدیر کل آموزش و مشارکت مردمی سازمان محیط زیست ادامه داد: از سال تهیه فیلم مادرم بلوط (۱۳۸۸) تا امروز ۱۸میلیون بلوط خشک شده است. ما یک عرصه ۶میلیون هکتاری داشتیم که مسبب دوام پایداری ارزشمندترین و مهمترین رودخانه های ما در غرب کشور بودند. این بلوط ها هستند که در غرب سبب می شوند کارون و مارون زهره و سیروان در این سرزمین جاری باشند.

وی با بیان اینکه مقصر وضعیت فعلی محیط زیست چیدمان توسعه در کشور است یادآور شد: توسعه در کشور بدون لحاظ توانمندی های اکولوژیک و بوم شناسی این سرزمین طراحی شده است. بدون اینکه این لحاظ شود که که کشور در محدوده ای قرار گرفته است که کمربند خشک جهان گفته می شود. جایی که میانگین بارش یک چهارم تا یک سوم میانگین جهانی است و تبخیر آن ۳۰تا ۴۰درصد بیشتر است. در چنین سرزمینی چیدمان توسعه نباید به سمت افزایش معیشتی به منابع آب و خاک برود. ما باید بگردیم و کشف کنیم به مردممان که چه توسعه ای می تواند ضامن بقای توسعه پایدار آنها باشد.

درویش با اشاره به اینکه عدم وجود چیدمان صحیح توسعه باعث می شود همه راه ها به کشاورزی و دامداری ناپایدار و به افزایش وابستگی معیشتی مردم ختم شود افزود: ما در شرایطی قرار داریم که اندوخته جانوری کشور نسبت به زمانی که اسکندر فیروز کلنگ سازمان حفاظت محیط زیست را در سال ۱۳۵۰بر زمین زد ۹۰درصد اندوخته جانوری مان را از دست داده ایم.

آمازون ایران در اردیبهشت ماه خشک شده است

وی با اظهار امیدواری به تاثیر برگزاری همایش هایی چون همایش بحران آب و ایجاد تلنگر به جامعه در زمینه محیط زیست تصریح کرد: سکوت و بی تفاوتی ماها که روشنفکرو نخبه و درد بیشتری را اصولا باید حس کنیم یکی از دلایل وضعیت فعلی است. الان همه در باره بحران آب صحبت می کنیم. اینکه تا سی سال آینده بحران جدی آب را خواهیم داشت، سر شاخه اصلی سفیدرود؛ آمازون ایران در اردیبهشت ماه خشک شده است. بسیاری از تالابهای ما از گاوخونی گرفته تا بختگان، مهارلو خشک شده است و از هامون ها چیزی نمانده است. جازموریان تبدیل به چاله تولید گرد و خاک شده است.آلما گل و اجی گل بسیار نگران کننده هستند. عمق متوسط انزلی از ۱۴متر به متر از نیم متر رسیده که دیگر امکان قایقرانی هم در آن از بین رفته است. این همه نشان دهنده وضعیت بحرانی در آب است.

در جنوب تهران نشست زمین یه ۳۶سانتی متر در سال رسیده است

مشاور رییس سازمان محیط زیست با ارائه گزارشی از وضعیت نشست زمین در ایران خاطرنشان کرد: در وسعت ۱۰۰میلیون هکتار از ۱۶۵میلیون هکتار قلمرو ایران افت ۲متر و بیشتر سطح آب زیرزمینی داریم.نشست زمین دیگر تنها در فارس و یزد و کرمان گزارش نمی شود؛ در دامنه های سهند و سبلان و در خان میرزا و دامنه های کوهرنگ و چهارمحال بختیاری از نشست زمین صحبت می شود.به گزارش سازمان زمین شناسی، در جنوب تهران نشست زمین یه ۳۶سانتی متر در سال رسیده است. که اینها ۹۰برابر شرایط بحرانی را نشان می دهد. اینها همه نشان می دهد که نوع نگاه ما به اندوخته های آبی به شدت نگران کننده است و باید تغییر کند.

در سیاست های کلان برنامه توسعه ششم اثری از محیط زیست نمی بینیم

درویش با اشاره به سیاست های کلان برنامه ششم گفت: این سیاست ها ۸فصل داشت که اگر با ذره بین هم به این سیاست ها بنگریم اشاره ای به محیط زیست و آب و جنگل نمی بینیم، این در حالی است که مقام معظم رهبری پیش از نوروز دفاعی تمام قد از محیط زیست کردند و گفتند: محیط زیست مساله این نظام و آن نظام و این جناح و یا آن جناح سیاسی نیست و یک مساله ملی است.

وی با انتقاد از سکوت سازمانهای درگیر با محیط زیست و منابع طبیعی در برابر عدم لحاظ شدن محیط زیست و آب در برنامه ششم توسعه افزود: هیچ کدام بیانیه ای در این خصوص صادر نمی کنند و اطلاعیه ای به مردم نمی دهند که چرا این اتفاق افتاد. غم انگیزتر این که از بین ۸۷۰ان جی او محیط زیستی و ۱۲هزار تشکل مردم نهاد هم به وظیفه خود در این خصوص عمل نمی کنند. شاید من مدیر بنا به ملاحظاتی و به خاطر ترس از دست دادن میز و صندلی نتوانم حرفم را بزنم اما شما ان جی او ها چه؟ این همه رسانه همه سکوت کرده اند. کسی سوالی نژرسید که چرا این اتفاق افتاد؟! اگر قرار است در این سرزمین اتفاقی بیافتد باید از قالبمان درآییم و منتظر قهرمان نباشیم. باید دراین حوزه مطالعه کنیم و شهامت داشته باشیم تا بدانیم چگونه می توان چیدمان توسعه را در این کشور تغییر داد. از این شرایط که بدتر نمی شود.

مدیر کل آموزش و مشارکت مردمی سازمان محیط زیست با بیان اینکه دولت یازدهم خود را دولت محیط زیستی اعلام کرده است تاکید کرد: هزاران نشانه است که نشان می دهد ما فرزانگان و فرهیختگان به موضوع محیط زیست بی تفاوتیم. دو سال پیش در اولین جلسه شورای عالی محیط زیست بعد از ۸سال تعطیلی در دولت نهم و دهم در دوره جدید اولین مصوبه که به امضای رییس جمهور رسید این بود که همه سازمان ها و وزارتخانه ها موظفند دفتر حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار را در وزارتخانه خود مستقر کنند. تا بتوانیم رابطهایی داشته باشیم که موضوع محیط زیست را به صورت جدی در این سازمانها پیگیری کنیم. فقط یک وزارتخانه برای این کار اقدام کرد آن هم وزارت ورزش و جوانان بود. نامه نوشت به آقای نوبخت به معاون رییس جمهوری که دولتش را دولت محیط زیستی می داند و او در پاسخ نوشت: نیازی به تاسیس دفتر حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار نیست.

وی ضمن انتقاد از عملکرد رسانه ها و تشکل های مردم نهاد در پیگیری مصوبه شورای عالی محیط زیست افزود: هیچ کدام از تشکل های مردم و نهاد و رسانه های نیامدیم یقه سازمان حفاظت از محیط زیست و اعضای شورای عالی محیط زیست را بگیریم و بپرسیم چرا این مصوبه زمین مانده است؟! یک آدم محیط زیستی این نیست که سالی یک بار برود و یک درخت بکارد و دو تا زباله برداد و چها سخنرانی آتشین در دفاع از محیط زیست بکند. سال گذشته در اجتماع مدیران محیط زیست در فارس استاندار استان فارس یک سخنرانی آتشین در دفاع از محیط زیست کرد و گفت من سرباز محیط زیست می شوم و جلوتر از همه حرکت می کنم. همین استان استاندار فارس که فکر میکرد خیلی محیط زیستی است در برابر موضع ما در مورد سد تنگ سرخ ایستاد و هر چه ما گفتیم این سد تنگ سرخ دریاچه مهارلو را خشک میکند و ظرفیت گرمایی شیراز و استان فارس پایین می آید و بیابانی شدن آنجا تسریع می شود. به شدت مقاومت کرد تا آن سد ساخته شود. همین استاندار محیط زیستی به شدت به سازمان محیط زیست فشار می آورد که پتروشیمی باید در پارک ملی بهمان ساخته شود.