کدخبر: 32452
22:50
1395/02/24
لاریجانی و اصولگرایان : نزدیکی دوباره یا دوری پایدار؟
لاریجانی و اصولگرایان : نزدیکی دوباره یا دوری پایدار؟
علیرضا خوشبخت- بهارستان این روزها بوی تغییر میدهد: کوچ ساکنان قدیمی صندلیهای سبز به شهرها و روستاهای خود و از راه رسیدن نمایندگان جدیدی که با خود معادلات تازهای به بلوک قدرت در ایران خواهند آورد. تغییر ۷۵ درصدی نمایندگان مجلس و بازگشت فراکسیون اصلاحطلبان به صحن پارلمان بعد از ۱۲ سال حکایت از گسترده بودن این تاثیرات دارد با این حال برای روشن شدن ابعاد این تغییر به ظاهر چارهای جز انتظار برای شکل گرفتن مجلس دهم وجود ندارد. آن چه در ابتدای کار مجلس میتواند تا حدود زیادی شرایط تازه را روشن نماید، انتخابات هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی است. انتخاباتی که برای آن تنها دو رقیب جدی در عرصه حاضرند. علی لاریجانی رئیس کنونی مجلس شورای اسلامی و محمد رضا عارف منتخب اول مردم تهران. اولی از جمع اصولگرایان میانهرو و دومی نفر اول اصلاحطلبان در انتخابات مجلس دهم.
احتمال بالای رقابت لاریجانی و عارف در صحن
از ابتدای اعلام نتایج انتخابات مجلس دهم، مسئله ریاست این مجلس ذهن فعالان سیاسی از جناحهای مختلف را به خود مشغول کرده بود. نکته بسیار مهم در این میان، ائتلاف اصلاحطلبان و اصولگرایان میانهرو در انتخابات بود. ائتلافی که هر چند رنگ و بوی اصلاحطلبانه آن بسیار بیشتر بود و تکرارهای رهبران اصلاحات در پیروزی آن نقش عمدهای داشت، در هر حال در تعاملی با اعتدالگریان واصولگرایان میانه شکل گرفته بود. وجود دو مدعی از دو گرایش ائتلاف پیروز در انتخابات، بسیاری از چهرههای سرشناس را به فکر حل مسئله ریاست از طریق رایزنیهای درون گروهی و حداکثر درون فراکسیونی انداخت. حسین مرعشی از اعضای ارشد حزب کارگزاران از جمله مشهورترین این افراد بود که گرچه به صورت تلویحی از ریاست عارف حمایت کرد، اما در سخنان خود بر لزوم حل و فصل درونی این مسئله تاکید کرد. چنین تمایلی کم و بیش در میان سایر سیاستمداران اصلاحطلب و میانهرو هم مشاهده میشد. با این حال شواهد نشان میدهد که هیچ کدام از این دو رقیب قصد وانهادن میدان به دیگری را ندارد و کار تعیین رئیس مجلس به صحن پارلمان و رای نمایندگان سپرده خواهد شد. اصلاحطلبان به تعداد بالای نمایندگان فهرست امید چشم دارند و هواداران علی لاریجانی هم به تجربه بالای او در امر لابیگری در بهارستان و جاذبه روش و دیدگاههایش برای بخش بزرگی از نمایندگان مستقل امیدوارند.
رقابتی شدن انتخابات ریاست مجلس حالا راه را برای رایزنیها سیاسی گشوده است و ممکن است انتخاب رئیس لحظهای حساس در تغییر ائتلافهای سیاسی هم باشد.
لاریجانی و اصولگرایان : نزدیکی دوباره یا دوری پایدار؟
با جدی شدن احتمال رقابت ریاست مجلس در هفتهها و روزهای اخیر اخبار جسته و گریختهای به گوش میرسید که حکایت از نزدیکی مجدد علی لاریجانی به اصولگرایان داشت. فراکسیون اصولگرایان در مجلس دهم بیش از ۸۰ کرسی را در اختیار دارد و از این رو حمایت اصولگرایان از علی لاریجانی در صورتی که او بخواهد رقیبی جدی برای عارف باشد، ضروری است.
لاریجانی البته از متن اصولگرایان برخاسته است و به دلیل پیشینه خود ارتباطاتی گسترده با بسیاری از رهبران سیاسی اصولگرایان دارد. در هر حال به نظر میرسد که ریاست او بر مجلس دهم برای بسیاری از اصولگرایان مطلوبتر از ریاست محمد رضا عارف باشد. مصاحبههای بسیاری از چهرههای شاخص اصولگرایان در روزهای اخیر هم یک فصل مشترک داشته است و آن تاکید بر شانس بیشتر علی لاریجانی برای رسیدن به کرسی ریاست در قیاس با محمد رضا عارف است. این البته در فضای سیاسی ایران یک عرف به شمار میرود که فعالان سیاسی از جناحهای مختلف امیدها و آروزهای خود را در قالب تحلیل و پیشبینی بیان میکنند. کاری که بی شباهت به برخی فضاسازیهای رسانهای قبل از مسابقههای بزرگ فوتبال نیست.
علی رغم این نشانههای نزدیکی دوباره اصولگرایان و لاریجانی به نظر میرسد که طیف تندرو اصولگرایان که این روزها دست بالا را در این جریان سیاسی دارد، چندان علاقمند به همراهی و همپیمانی با لاریجانی نیست. روز گذشته انتشار مصاحبه بیژن نوباوه وطن از نمایندگان اصولگرای مجلس دهم که به جبهه پایداری نزدیک است، نشان داد که تندروها علی رغم قدرت گرفتن رقیبان اصلاحطلب تمایلی به تجدید عهد با لاریجانی ندارند.
نوباوه : نباید لاریجانی را اصولگرا دانست
بیژن نوباوهوطن در گفتوگو با خبرنگار پارلمانی ایلنا در واکنش به تغییر مناسبات و صفبندیهای سیاسی اصولگرایان پیش و پس از برگزاری انتخابات و با اشاره به بازگشت مجدد لاریجانی به اصولگرایان باقیمانده در مجلس، اعلام کرد: اینکه لاریجانی پیش از انتخابات باوجود دعوتی که ازسوی بزرگان اصولگرایی از او به عمل آمد، در کنار اصولگرایان حاضر نشد، به این دلیل بود که برای خود برنامه داشت.
او گفت: لاریجانی هم از نام اصولگرایی و هم از نام اصلاحطلبی برای خود رای جمع کرد و همزمان نمایندهها و نزدیکان خود را که بهعنوان رهروان ولایت در مجلس نهم فعال بودند، از شهرستان به تهران آورد و از طریق «لیست امید» وارد مجلس کرد.
نماینده مردم تهران در مجلس نهم اضافه کرد: بنابر اطلاعات واثقی که دارم، لاریجانی ابتدا دوستان خود در مجلس نهم را به دولت تحمیل کرد و ازطریق دولت، آنها را به اصلاحطلبان و «لیست امید» تحمیل نمود.
این نماینده اصولگرای نزدیک به جبهه پایداری در مجلس نهم تصریح کرد: لاریجانی به هیچ عنوان اعتقادی به فعالیت در چارچوب اصولگرایی ندارد و در عمل نیز این مسئله را به اثبات رساند و در جریان انتخابات نیز در لیست اصلاحطلبان قم قرار گرفت.
نوباوهوطن اعلام کرد: با این حساب، نباید لاریجانی را بنا به آنچه در گذشته ادعا میکرده، اصولگرا دانست و در شاخه اصولگرایی برررسی کرد. درواقع ممکن است ایشان بنابر شخصیت ظاهری مسئلهای را مطرح کردهباشد اما در باطن به دنبال چیز دیگری بودهاست.
او همچنین در پاسخ به این سوال که چرا لاریجانی پس از انتخابات بار دیگر در کنار اصولگرایان قرار گرفته، خاطرنشان کرد: لاریجانی به خاطر منافعش بعد از انتخابات بار دیگر خود را درکنار اصولگرایان قرار دادهاست. این افراد برای ماندن در صحنه، حاضرند خط عوض کنند.
غلبه مصلحت بر کدورت در میان اصولگرایان؟
مصاحبه تند بیژن نوباوه به خوبی حجم عصبانیت اصولگرایان از رویههای علی لاریجانی را منعکس مینماید. رویههایی که تنها به انتخابات مجلس دهم منحصر نمیشود و مسائلی مانند نحوه تصویب برجام و همپیمانی لاریجانی و روحانی را هم در بر میگیرد.
اصولگرایان در مورد علی لاریجانی در دو راهی سختی قرار گرفتهاند: یا آن که از او حمایت نکنند و رقابت ریاست بهارستان را تمام و کمال به رقیب اصلاحطلب واگذارند، یا آن که با حمایت از لاریجانی شاهد این باشند که او علی رغم گسستن پیمان با اصولگرایان در حساسترین لحظات جدالهای سیاسی دو سال اخیر، ردای ریاست بهارستان را این بار هم از دست آنها دریافت کند. کاری که به گمان برخی از اصولگرایان پاداش دادن به پیمانشکنی خواهد بود.
تصمیم در مورد حمایت یا عدم حمایت از او میتواند چالشی تازه میان نزدیکان جبهه پایداری و بخشهای تندروتر اصولگرایان با میانهروترها باشد. چالشی که غلبه بر آن برای بدنه نحیف شده اصولگرایی اهمیتی حیاتی دارد.