رویا ایلکا بخش پایانی در بخش قبلی گزارش مراسم رونمایی از کتاب مناسبات مدیریتی کنسرسیوم و صنعت نفت ایران خواندیم که  لطف الله میثمی کارشناس نفتی با بیان اینکه نفت نباید تابع سیاست باشد،گفت:  ما با توجه به این که معمولا ۲۰ تا ۲۵ درصد محتویات مخزن قابلیت تولید دارد باید مهندسینی تربیت کنیم که آن ۷۵ درصد را هم بتوانند استحصال کنند تا نسل آینده هم از این سرمایه محروم نشوند. به گزارش خبرنگار جهان اقتصاد، میثمی درادامه این نشست گفت: در قرارداد کنسرسیوم برخلاف قبل آمدند و گفتند بخشی از درآمد کمپانی‌ها را باید خرج رفاه مردم کنیم و حلبی آباد‌ها از بین بروند.الگوی مصرف راه افتاد .شیرین‌هانتر تحلیل کرده بود که بعد از کودتای ۲۸ مرداد آنها به این رسیدند که بخشی از مردم به حدی از رفاه برسند که دیگر نهضتی مانند نهضت ملی شدن صنعت نفت به وقوع نپیوندد. میثمی ادامه داد: به یاد دارم پرویز ثابتی در سلول ساواک به من می گفت که وقتی در کشور ۴۰۰ هزار پیکان سوار داریم و رفاه ایجاد کرده ایم  شماها واقعا با چه چیزی می خواهید درگیر شوید؟ وقتی رفاه نسبی ایجاد شده است ، مبارزه معنی ندارد.حتی بعد از انقلاب عظیم اسلامی این الگوی مصرف کنار گذاشته نشد  و همچنان ادامه پیدا کرده است.حتی به اعتقاد من جا دارد سمیناری برگزار شود با موضوع مقایسه الگوی مصرف فعلی با گذشته .این هم درسی بوده است.تا وقتی این الگوی مصرف هست ما نمی توانیم از نفت دل بکنیم .گفته می شود  قراردادهای آی پی سی ضرورت دارد و کردها و عراقی‌ها قراردادهای آبکی بسته اند   و ما هم مجبوریم چنین قراردادهایی ببندیم. من فکر می کنم باید برای این موضوع یک فکر جدی داشته باشیم. این فعال سیاسی خاطرنشن کرد: من زمانی که در آمریکا بودم در دادگاه‌های قرار دادها شرکت می کردم و می دیدم آنها هم مانند ما که در خیلی از زمینه‌ها رساله داریم ، رساله‌هایی دارند بنام "حق الارض".یعنی اگر زمین کسی مخزن نفتی باشد برایش ۱۲٫۵از قیمت اعلام شده را به او می دهند،گفت: اصطلاحا به این کار ROYAL PAYMENT  یا حق الارض می گویند. وی ادامه داد: همین معامله را در مورد ایران هم به کار بردند.چه در دارسی و چه در ۱۹۳۳ و چه در کنسرسیوم.اگر کار آنها را دقیق محاسبه کنیم می بینیم بیش از ۱۲٫۵ درصد به ما ندادند.به یاد دارم که آن روز‌ها در سال ۴۱  جلوی در دانشکده فنی من بحثی با دکتر آیت داشتم . میثمی افبزود: ایشان می گفت خوب شد که کودتا شد چون اگر نمی شد و حکومت به دست کمونیست‌ها می افتاد ، آنها صاحب ایدئولوژی هستند و نمی شد از دستشان در رفت .اما آ مریکایی‌ها ایدئولوژی ندارند و به سرعت می توانیم آنها را کنار بزنیم. وی ادامه داد: من احساس کردم آمریکایی‌ها هم ایدئولوژی دارند و از آن خارج نشده اند و از  ۱۲٫۵ درصد معروف بیشتر به ما ندادند . مثلا در همان قرارداد کنسرسیوم هم بهای سرکوب ۱۵ خرداد را آمریکا و انگلیس از ما گرفتند .پرداخت مشخص انجام شد اما هنگامی که ۱۲٫۵ درصد را به ما می دادند آن را داخل مالیات بردند و از سود ویژه کم کردند و در حقیقت یک جور عوام فریب کردند و بعد هم که ۹ درصد تخفیف هم گرفتند و در واقع این در حالی است که همه شرکت‌های‌های عامل عملا عامل نبودند و فقط ناظر بودند،  چرا که همه شرکت‌های اکتشاف و  استخراج و پالایشگاه فقط نظارت می کردند  چون مالک نفت- چه در سر چاه و چه در عمق مخزن- بودند و روح ملی شدن را نداشتند.کارهای طراحی و مهندسی با شرکت‌ها بود و این خیلی مهم بود . میثمی خاطرنشان کرد: من در حفاری یکی از مناطق نفتی  کار می کردم که منطقه ساسان بود و از  چاه شماره یک به بعد را اجرایی کردیم.در آنجا می دیدم که وقتی یک دکل بالا می رود ۱۵۰ هزار قطعه یدکی دارد و در این فرآیند همه قطعات و لوله‌ها و سیمان و دیگر نیازهای کار از خارج وارد می شد و کنترکتور هم خارجی است که بر این اساس اگر محاسبه کنیم می بینیم که سهم ما از ۱۲٫۵ درصد هم کمتر می شد. وی افزود: موضوع دیگر حفاظت نفت بود که در گذشته به عهده خود انگلیسی‌ها بود  و به  عشایر پولی می دادند تا  مسئولیت حفاظت خطوط  لوله را برعهده بگیرند . اما بعد از کنسرسیوم حفاظت بر عهده ایران بود. ولی  به دلیل هزینه بر بودن ، حفاظت خطوط لوله نفتی تا رسیدن به دست مصرف کنندگان ،  این خرج ،باید به هزینه‌های حفاظت هم اضافه می شد. این کارشناس نفتی افزود:در زمان کنسرسیوم ۲۰ سنت هزینه یک بشکه نفت بود در صورتی که هزینه بیش از آن است و ما در موارد نفتی خسران داشتیم . اگر در هر بشکه نفت ، حفاظت در کلان آن را به حساب بیاوریم، با ۱۲٫۵ درصد یاد شده در قرارداد، بیش از این درآمدی نداشته ایم و بر این اساس  خالص درآمد خیلی پایین تر از این‌ها بود. وی با اشاره به اینکه قبل از انقلاب در هیات مدیره صنعت نفت  کارشناسان ماهری وجود داشتند که همگی در خود مناطق نفتخیز کار کرده بودند،ادامه داد:  در آن  هیات مدیره‌ها افرادی  همچون رئوفی، بینا، توانا ... حضور داشتند که تبحر کافی داشتند و آمریکایی‌ها واقعا  از آنها می ترسیدند. منافع نفت ایران را همواره حفظ می کردند و از آمریکایی‌ها حساب می کشیدند .پیشنهاد اتی که او به اقبال داد و او نیز به شاه منتقل کرد باعث مغضوب واقع شدن اقبال شد اما بعد از انقلاب تا زمانی که آقا زاده وزیر نفت بود همینطور بوداما مهندس زنگنه که آمد این داستان منحل شد و تبدیل شد به هیات وزیران و معاون وزیر که معاون وزیر هم طبعا پیرو سیاست روز  و تابع دولت است. وی ادامه داد: این هیات مدیره نفتی باید در این صنعت احیا شود آنهم با ترکیبی که شامل مهندسین مخزن و اکتشاف و استخراج و تولید باشند. میثمی با اشاره به اینکه ما غیر از مرحوم شهید تندگویان که مهندس مخزن بود دیگر هرگز وزیری که چنین تخصصی داشته باشد نداشتیم،افزود: مادر صنعت  نفت،مهندسی مخزن است.برای همین صنعت نفت ما اینچنین آسیب دید که کارشناسان حقیق و کار کرده در هیات مدیره‌ها نداشتیم.در آمریکا دولت فدرال قانونی داشت که  بر همه مخازن تسلط داشت و از همه میادین آخرین اطلاعات را اخذ می کرد. وی افزود:میزان بهره برداری با دولت فدرال بود و اجازه نمی دادند حتی یک قطره بیشتر از آنچه برنامه ریزی شده بود برداشت کنند اما در ایران تخت گاز از میادین نفت می کشیدند . میثمی با اشاره به خاطره پرویز ثابتی گفت: او  به سلول  ما آمد و گفت تو که در آمریکا و در ایران بودی و رفاه داشتی برای چه وارد مبارزه شدی؟ من گفتم ما را به آمریکا فرستادید که درس بخوانیم و ما در آنجا دیدیم آنها قانون حفاظت دارند اما در ایران این موضوع رعایت نمی شود و هرچه داد و فریاد کردیم فایده ای نداشت. وی ادامه داد: به او گفتم ما یک پلی تکنیسین بودیم اما شما با این کارهایتان ما را پلیتیسین کردید.یعنی شما مارا سیاسی کردید.صنعت نفت اعضایی می خواهد که هم نفت را بفهمند و هم اقتصاد را و هم اقتصاد نفت را . قرارداد‌ها جای دوز و کلک بسیار دارد که اگر کارشناس نباشید این مشکلات پیش می آید. وی با اشاره به اینکه انگلیسی‌ها در پرداخت‌ها سر پوند و یا دلار که خیلی با هم تفاوت دارند سر ما کلاه می گذاشتند،ادامه داد: نفت یک کالای سیاسی است که کار در آن تخصص می خواهد.نفت نباید تابع سیاست باشد.  ما با توجه به این که معمولا ۲۰ تا ۲۵ درصد محتویات مخزن قابلیت تولید دارد باید مهندسینی تربیت کنیم که آن ۷۵ درصد را هم بتوانند استحصال کنند تا نسل آینده هم از این سرمایه محروم نشوند.