علی شفائی روز گذشته اتاق بازرگانی شاهد مناظره‌ غیرمستقیم عالی‌ترین مقام‌های بخش صنعت و تجارت کشور در دولت و بخش خصوصی بود، آنجا که وزیر صنعت و معدن به ارجاع دادن همه مشکلات تولید به دولت و نظام بانکی انتقاد کرد و رئیس پارلمان بخش خصوصی با نفتی خواندن نیمی از صادرات غیرنفتی، آمار عملکرد دولت در حوزه تجارت را زیر سؤال برد به گزارش خبرنگار جهان اقتصاد، روز گذشته محمدرضا نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت دولت تدبیر و امید در اتاق بازرگانی ایران مهمان اهالی بخش خصوصی بود تا گزارشی از وضعیت تولید و تجارت شور ارائه کرده و شنونده سخنان و دردل‌های فعالان بخش خصوصی باشد. نعمت‌زاده که در بیست و یکمین جلسه هیأت نمایندگان اتاق ایران حضور یافته بود سخنان خود را با تأکید بر این نکته آغاز کرد که اصولا تولید خالی از مشکل نیست و افزود: تولید در شرایط کنونی درایت می‌خواهد با ارتباط دادن مسائل و مشکلات به دولت یا نظام بانکی، مشکل حل نمی‌شود. وی با اشاره به صادرات فرش دستباف اظهارداشت: متاسفانه به خاطر بازارهای صادراتی و نوع محصول، صادرات این کالا رو به رشد نخواهد بود چرا که مصرف کنندگان داخلی و خارجی فرشی که ۱۰۰ سال عمر می‌کند را نمی‌خواهند و می‌گویند از گذشته برایمان به ارث مانده است و داریم. وزیر صنعت با بیان اینکه من نمی‌گویم صادرات فرش مهم نیست تصریح‌کرد: صادرات این کالا از جنبه مادی و فرهنگی بر جنبه اقتصادی آن اولویت دارد. نعمت‌زاده با تاکید بر اینکه باید به اتحادیه‌ها در زمینه صادرات بیشتر بها داد، گفت: ما در وزارت صنعت هیچ تصمیم صادراتی نمی‌گیریم مگر اینکه اتحادیه‌ها هم کنار ما باشند. وی بیان داشت: اما در این راستا خود صادرکنندگان و اتحادیه‌ها هم باید پیش‌قدم بشوند و اگر لازم باشد ساختار اتحادیه‌ها تغییر کند باید با همفکری این کار را انجام داد و من همین‌جا اعلام می‌کنم که هیچ جلسه‌ای در مورد صادرات برگزار نمی‌شود مگر اینکه اتحادیه‌ها هم در آن حضور داشته باشند. نعمت‌زاده با اشاره به برجام تصریح کرد: در یک سال و نیم گذشته تلاش کردیم کارهای مشترکی با دنیا شروع کنیم و صادرات ما رشد نمی‌کند مگر اینکه بینش صادراتی داشته باشیم. وی در ادامه با انتقاد از سازمان محیط زیست بیان داشت: اعتقاد ما بر این است که در بخش معدن می‌توان بیشتر کار کرد اما متأسفانه در جاهایی که معادنی وجود دارد و می‌توان در آن سرمایه‌گذاری کرد محیط زیست اجازه بهره‌برداری به ما نمی‌دهد. وزیر صنعت افزود: در هیچ جای دنیا اینگونه نیست فعالیت معدنی به خاطر حفاظت از محیط زیست انجام نشود و باید در حالیکه از محیط زیست حفاظت می‌شود از معادن نیز بهره‌برداری انجام شود. نعمت‌زاده گفت: یکی از معادن مهم  آهن و مس در منطقه بهرام گور واقع است که محیط زیست به علت عبور ۴ گورخر به روی آن دست گذاشته و اجازه کار در آنجا را به ما نمی‌دهد. وی افزود: طی نامه‌ای به رئیس جمهور نوشته‌ام که ۳۰ نقطه معدنی در کشور دست نخورده باقی مانده که اگر مشکلات حل شود می‌توان از این منابع و معادن بهره‌برداری کرد. عضو کابینه دولت همچنین به پرداخت تسهیلات به بنگاه‌های کوچک و متوسط اظهارداشت: پرداخت تسهیلات به این بنگاه‌ها که از ابتدای سال آغاز شده ادامه خواهد داشت و تاکنون به ۲۱ هزار و ۵۰۰ بنگاه کوچک و متوسط که مشکلات نقدینگی داشتند، تسهیلات پرداخت شده است. وی افزود: سقف تسهیلات پرداختی به این بنگاه‌ها ۱۶ هزار میلیارد تومان بود که این سقف هم‌اکنون برداشته شده‌است. همچنین غلامحسین شافعی رئیس اتاق بازرگانی ایران در این نشست گفت: ۵۳ درصد ارزش صادرات کالاهای غیرنفتی کشور در ۱۰ ماهه امسال به میعانات گازی، پتروشیمی و گاز طبیعی اختصاص داشته و این نشان می‌دهد که بیش از نیمی از صادرات غیرنفتی به مشتقات نفت و گاز وابسته بوده است. وی با بیان اینکه یکی از کانون‌های آسیب‌پذیر اقتصاد ایران، عدم تنوع صادرات و متکی به صادرات نفت و گاز است، گفت: بنابراین با کوچک‌ترین ناملایمات، تمام متغیرهای کلیدی اقتصاد ما تحت‌الشعاع است. رئیس اتاق بازرگانی ایران افزود: توجه به اقتصاد غیرنفتی به عنوان یکی از بندهای اقتصاد مقاومتی حائز اهمیت است و در حالی که ما در دوران تحریم‌ها به علت متکی بودن به نفت، اقتصادمان دچار آسیب شد و تولید ناخالص داخلی به شدت افت کرد. وی با بیان اینکه یکی از ارکان اقتصاد مقاومتی، توجه به تنوع صادراتی است، اظهار داشت: مطمئناً چنانچه کشور در صادرات غیرنفتی قابلیت لازم را کسب کرده بود، در دوره تحریم‌ها شدت آسیب‌های وارده بر اقتصاد تا این حد بالا نبود. شافعی با اشاره به گزارش سازمان توسعه تجارت گفت: براساس این گزارش، ۵۳ درصد ارزش صادرات کالاهای غیرنفتی کشور در ده ماهه امسال به میعانات گازی، پتروشیمی و گاز طبیعی اختصاص داشته و این نشان می‌دهد که بیش از نیمی از صادرات غیرنفتی به مشتقات نفت و گاز وابسته بوده است. رئیس پارلمان بخش خصوصی تصریح کرد: همچنین ۱۰ قلم اول صادراتی کشور نشان می‌دهد که این کالاها کالاهایی با ارزش افزوده پایین است. رئیس اتاق بازرگانی ایران بیان داشت: براساس ماده ۱۰ سیاست‌های ابلاغی اقتصاد مقاومتی که تأکید بر صادرات کالا و خدمات به تناسب ارزش افزوده دارد، باید سیاست‌ها در جهت تقویت صادرات کالاهای غیرنفتی با ارزش افزوده بالا رود. شافعی گفت: برای رسیدن به صادرات کالا با ارزش افزوده بالا، باید نگاه کشور تولیدمحور باشد و تا زمانی که صادرات کشور متکی بر تولید نباشد، صادرات غیرنفتی پایدار نخواهیم نداشت. وی با طرح این سؤال که سیاست‌های دولت جهت تقویت تولیدات صادرات‌محور برای آینده چیست و آیا در راستای اجرایی شدن سیاست‌ها در این بخش هماهنگی‌های لازم در حوزه‌های پولی، مالی و ارزی وجود دارد، گفت: یکی از رموز موفقیت کشورهایی که مسیر توسعه صنعتی و رشد را طی کرده‌اند، تدوین نقشه راه در قالب استراتژی توسعه صنعتی است رئیس اتاق ایران گفت: بدون تعیین اولویت‌ها، مکان‌یابی‌ها و ظرفیت‌بندی‌ها در یک اقتصاد نمی‌توان به سمت توسعه صنعتی و رشد تولیدات صادرات‌محور حرکت کرد. شافعی گفت: نقشه راه تولید به سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی این علامت را می‌دهد که اولویت‌های سرمایه‌گذاری در کشور چیست و چه حمایت‌هایی از جانب دولت صورت می‌گیرد. وی افزود: بنابراین اگر سرمایه‌گذاری‌هایی در بخش‌های مختلف به کشور وارد شود که نیاز کشور نباشد و یا مازاد ظرفیت است، آن سرمایه‌گذار باید بداند که انتظار هیچ حمایتی نباید از دولت داشته باشد. وی گفت: نگاه به وضعیت کنونی کشور گویای آن است که در گذشته بدون توجه به ظرفیت‌ها، بنگاه‌های مختلف در یک صنعت به وجود آمده که حتی توان ایجاد تحرک در اقتصاد را ندارند و متأسفانه تصور درستی از اولویت در کشور هم وجود ندارد. وی افزود: منظور از اولویت این است که ما مشخص کنیم در مرحله اول کشور به تعداد محدود صنایع نیازمند است، چرا که وقتی صنایع متعدد به عنوان اولویت تعیین می‌شوند، در واقع اصلاً اولویتی وجود ندارد و این نگاه ما را به سمت توسعه صنعت و صادرات هدایت نمی‌کند. رئیس اتاق بازرگانی ایران بیان داشت: تعیین اولویت صنعتی در کشور نیازمند اولویت‌بندی توسط برنامه‌ریزان، متخصصان و سیاستگذاران بخش خصوصی است بنابراین تعیین نقشه راه نیازمند طیفی از نمایندگان این بخش است و مطمئناً چنین کاری از عهده یک سازمان و وزارتخانه برنمی‌آید. وی افزود: نکته مهم بر تکیه بر مزیت‌های نسبی این است که اگر قرار باشد ما همچنان بر مزیت‌های نسبی خودمان تکیه کنیم هرگز نباید به عرصه‌های جدیدی که دنیا به آن وارد شده وارد شویم، همواره باید به صادرات مواد خام و با ارزش افزوده پایین ادامه دهیم. رئیس اتاق بازرگانی ایران گفت: بنابراین در تعیین نقشه راه باید به خلق مزیت هم توجه شود. شافعی گفت: بنابراین سؤال مشخص در این بخش این است که چه برنامه‌ای برای تدوین استراتژی توسعه‌ای به دور از نگاه‌های رانتی در دستورکار قرار دارد.