محمد مهدی میثمی
energy@jahaneghtesad.com
سیزدهمین همایش بین المللی صنعت پتروشیمی ایران با پیام صریح وزارت نفت درباره استقبال از سرمایه گذاری خارجی آغاز شد.
به گزارش خبرنگار جهان اقتصاد، از ابتدای خوشامدگویی مجری برنامه به زبان انگلیسی میشد سمت گیری همایش به سوی ترغیب مهمانان خارجی به برقراری همکاری با ایران را متوجه شد. تاکید بر تغییر فضای سیاسی ایران و فراهم شدن شرایط همکاریهای بین المللی در کشور، محتوای سخنان وی را تشکیل میداد. البته تمدید سه ماهه تعلیق تحریمهای ایران توسط دونالد ترامپ رییس جمهور ایالات متحده، تا حدود زیادی امید به ورود سرمایه گذاران خارجی به کشور را افزایش داده است و همین امر اهمیت این دوره از همایش صنعت پتروشیمی را دو چندان کرده بود.
همین امر را میتوان دلیل حضور ۷۴ شرکت خارجی از ۱۸ کشور جهان در این دوره از همایش بین المللی پتروشیمی دانست که بر اساس گفتههای مسئولین، برنامههایی برای مذاکره با برخی از آنها پیش بینی شده است.
***صنعت پتروشیمی رتبه نخست صادرات غیر نفتی را در اختیار دارد
مرضیه شاهدایی با اشاره به موفقیتهای صنعت پتروشیمی در سال گذشته گفت: صنعت پتروشیمی ایران در سایه تلاش تمامی کارکنان این صنعت شاهد موفقیتهای چشمگیری بوده است. دستیابی به ظرفیت اسمی ۶۲ میلیون تن و تولید انواع محصولات پتروشیمی به میزان ۵۰ میلیون تن، فروش خالص به میزان ۲۸ میلیون تن و به ارزش تقریبی ۱۵ میلیارد دلار در داخل کشور و صادرات ۲۱ میلیون تن به ارزش ۹.۴ میلیارد دلار در بازارهای بین المللی بخشی از توفیق محقق شده در صنعت پتروشیمی ایران در سال گذشته بوده است.
وی افزود: از دیگر موفقیتهای صنعت پتروشیمی بهره برداری از ۱۱ طرح به ارزش حدود ۳.۴ میلیارد دلار است. امسال نیز امیدواریم با بهره برداری از ۷ طرح دیگر با سرمایه گذاری بیش از ۹ میلیارد دلار، ظرفیت اسمی صنعت پتروشیمی را به ۷۲ میلیون تن در سال افزایش دهیم که با بهبود تعاملات بین المللی و روند مثبت پسابرجام تحقق اهداف تعیین شده دور از دسترس نخواهد بود.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با بیان اینکه رتبه نخست صنعت پتروشیمی در صادرات غیر نفتی کشور نشان دهنده اهمیت این صنعت برای کشور است، اظهار کرد: با رفع تحریمهای بین المللی و بازپسگیری جایگاه ایران در اقتصاد جهانی، نقش و جایگاه صنعت نفت گاز و پتروشیمی نقشی کلیدی است.
وی ادامه داد: حضور شرکتهای معتبر خارجی و همراهی شرکتهای داخلی توانمند با فضای ایجاد شده در پسابرجام شاهد رونق بوده است. تفاهمنامههای امضا شده در کنار توافقهای اولیه صورت گرفته با شرکتهای معتبر صنعتی و نهادهای مالی بینالمللی از کشورهای مختلف، نشان از شروع مرحله جدیدی از توسعه صنعت پتروشیمی در ایران دارد.
شاهدایی با اشاره به برنامههای در پیش روی پتروشیمی اظهار کرد: بر اساس برنامه ریزیهای صورت گرفته شده، اجرای ۳۰ طرح با سرمایه گذاری ۴۰ میلیارد دلاری در برنامه ششم توسعه پیش بینی شده است که اجرای طرحهای مذکور در مناطق جدید توسعه ای، فرصتهای طلایی برای سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی را فراهم میکند.
وی اضافه کرد: همایش بینالمللی پتروشیمی در طول سالهای برگزاری خود همواره زمینه ساز تعاملات و اقدامات سازنده در عرصههای داخلی و بینالمللی بوده است. بخش مهمی از سرمایههای فکری ما که از طریق این گونه تعاملات شکل گرفته، بدون وجود منابع انسانی توانمند به تعالی کنونی نمیرسید.
وی در پایان ابراز امیدواری کرد که که برگزاری این همایش آغازی بر تلاشهای جدید در مسیر توسعه و بالندگی بیش از پیش صنعت پتروشیمی ایران در عرصههای بین المللی باشد.
***آمادگی کشور برای جهش دوم در صنعت پتروشیمی
وزیر نفت با بیان اینکه تصمیم نظام برای جهش دوم در صنعت پتروشیمی ایران اتخاذ شده، گفت: آینده صنعت پتروشیمی روشن است و با به ثمرنشستن برجام در مرحله جهش جدید هستیم. سال گذشته با تامین خوراک بیشتر و برداشتن برخی از سدها در تولید کل و صادرات ۱۰ درصد رشد وزنی صورت گرفت.
وی افزود: تا پایان دولت یازدهم محصولات پتروشیمی هشت میلیون تن افزایش مییابد و این روند افزایشی در سال ۱۳۹۶ ادامه خواهد یافت.
بیژن زنگنه با تاکید بر اینکه دولت در صنعت پتروشیمی نقش متصدی ندارد، اظهار کرد: شرکت ملی صنایع پتروشیمی در این دولت نقش راهبردی در توسعه امور زیربنایی، شناسایی مناطق مستعد، معرفی ظرفیت سرمایه گذاری و غیره را برعهده دارد.
وزیر نفت با بیان اینکه در منطقه هیچ کشوری به اندازه ایران خوراک برای توسعه ندارد، گفت: یکی از مهمترین بحثهای صنعت پتروشیمی تامین خوراک است. ایران دارای بزرگترین ذخایر گازی است و در ذخایر نفتی رتبه چهارم جهان را داراست که در مجموع نخستین دارنده ذخایر هیدروکربوری هستیم. خوراک عمده برای پتروشیمیها یا تامین شده یا در دست اجرا قرار دارد.
وی افزود: برای نخستین بار در این دولت طرحهایی با هدف تامین خوراک پتروشیمی تعریف و اجرا شد و تصمیم گرفتیم طرحهایی را اختصاصا برای تامین خوراک در نظر بگیریم و در این راستا توسعه مخازن گازی در میادین اهواز و مارون و غیره در نظر گرفته شده که بر این اساس خوراک عمده برای پتروشیمیها یا تامین شده یا در دست اجرا قرار دارد.
زنگنه با اشاره به اینکه آینده عرضه نفتا در عسلویه بینظیر است، تصریح کرد: در پالایشگاه سیراف ۴۸۰ هزار بشکه در روز میعانات گازی تولید میشود که این میزان سالانه ۱۱ میلیون تن است. قیمتگذاری پروپان، بوتان و غیره نیز صورت گرفته است.
وی درباره تداوم بحثها درباره قیمت گذاری خوراک پتروشیمیها گفت: گاهی برای کاهش قیمت خوراک فشار وارد میشود اما این موضوع در آینده به ضرر ما است. تمرکز منابع کوتاهمدت آینده درازمدت ما را تضمین نمیکند، الان قیمت خوراک طوری است که رقابت وجود دارد.
وزیر نفت در ادامه درباره واگذاری مالکیت و اجرای طرحهای NGL به بخش خصوصی، اظهار کرد: NGL۲۴۰۰، ۳۲۰۰، ۳۱۰۰ و اتانگیری مجموعه پارسیان از طرحهایی است که به بخش خصوصی و عمومی واگذار شده است. گازهای فلر نیز با قیمت تقریبا رایگان در اختیار متقاضیان قرار داده شده است.
زنگنه با اشاره به تعریف شدن ۴۰ میلیارد دلار طرح در برنامه ششم توسعه برای پتروشیمی گفت: برای تامین این حجم از منابع به استفاده از منابع خارجی نیاز داریم که این منابع خارجی یا باید به شکل سرمایهگذاری خارجی در صنایع باشد که ما این شیوه را ترجیح میدهیم یا باید به شیوه پرداخت تسهیلات مالی صورت گیرد. بهطور کلی دولت از سرمایهگذاری شرکتهای خارجی در پتروشیمی استقبال میکند. پیشنهاد میکنیم سرمایهگذاران قبل از سرمایهگذاری از عسلویه و بندر امام خمینی بازدید داشته باشند. معافیت مالی درازمدت از مزایای مهم سرمایهگذاری در پتروشیمی ایران است.
وی با بیان اینکه اشتغالزایی از دیگر محورهای توسعه صنعت پتروشیمی است، اظهار کرد: با توجه به وجود تعداد زیادی نیروی تحصیلکرده در کشور باید اشتغال ایجاد شود. هر بخشی باید به اندازه خود برای ایجاد اشتغال تلاش کند. البته منظور من اشتغال واقعی است نه استخدام تحت فشار.
وزیر نفت ادامه داد: یکی از مواردی که باعث نارضایتی من میشود این است که نتوانستیم طی چهار سال علیرغم تلاشها از تکنولوژی جدیدی که وجود داشت و آن تبدیل گاز طبیعی به متان یا انواع الفین بود استفاده کنیم. ایران یکی از وسیعترین شبکههای گازرسانی در جهان را دارد و هدف دولت توسعه این واحدها است و تخفیف نزدیک به ۲۰ درصدی برای این واحدها در نظر گرفته شده است اما هنوز نتوانستیم هیچ واحدی درون ایران ایجاد کنیم.
وی در پایان با تاکید بر ضرورت توجه به زنجیره پایین دستی صنعت پتروشیمی تصریح کرد: سرمایهگذاری بزرگی در این بخش انجام شده اما بخشی از آن هنوز فعال نیست. ۱۳ میلیون تن اتان و حدود ۱۴ میلیون تن بوتان و پروپان از فازهای پارس جنوبی تولید میشود. در زمینه تولید نفتا نیز خوراک موجود است و میزان NGL به بالای ۱۰ میلیون تن میرسد.
***پالایشگاه ستاره خلیج فارس به زودی آماده افتتاح میشود
وزیر نفت در جمع خبرنگاران درباره امضای قراداد با شرکتهای خارجی گفت: بخشی از مشکلات بانکی پس از برجام همچنان باقی است که بخشی از آن روانی و بخشی نیز مربوط به احتیاط بانکهای خارجی است. در این زمینه انتخابات ریاست جمهوری تعیین کننده خواهد بود. مردم در ٢٩ اردیبهشتماه تصمیم میگیرند که شرکتهای خارجی به ایران بیایند یا نه.
وی افزود: از مردم دعوت میکنم با قدرت تمام و حضور حداکثری در انتخابات شرکت کنند و سرنوشت کشور خود را با رایی که دارند تعیین کنند. اینکه دولتی که روی کار میآید چقدر اقتدار دارد و با چه پشتوانهای میآید، برای سرمایه گذاران و مردم دنیا مهم است.
زنگنه با رد شایعاتی که درباره افتتاح ناقص پالایشگاه ستاره خلیج فارس انتشار یافته است، گفت: کار در پالایشگاه ستاره خلیج فارس به صورت شبانه روزی ادامه دارد تا ما نخستین تولید بنزین را از آنجا داشته باشیم و امیدوار هستیم در میانه این هفته به طور مستمر به تولید بنزین با اکتان بالا از فاز نخست این پالایشگاه برسیم. ما تا مطمئن نشویم کاری انجام نمیدهیم زیرا احتیاجی به کار نمایشی نداریم.
وزیر نفت درباره برگزاری مناقصههای قراردادهای نفتی اظهار کرد: از ۵ تا ۶ شرکت خارجی که صلاحیت آنها تعیین شده برای برگزاری مناقصه محدود دعوت میشود که ابتدا پیشنهاد فنی و سپس مالی و بازرگانی آنها مورد بررسی قرار میگیرد.
وی افزود: اطلاعات میدان در اختیار برخی از این شرکتها که با آنها تفاهمنامه امضا شده قرار گرفته است و آنها در حال تهیه پیشنهاد فنی هستند. به محض اعلام از سوی ما، با فاصله کمی پیشنهاد فنی را دریافت میکنیم.
زنگنه درباره سهم خواهی هندیها از میدان فرزاد بی گفت: زمان زیادی برای مذاکره با هندیها به صورت انحصاری برای این میدان صرف شده است و با توجه به پیشنهاد آنها، چیزی عاید کشور نمیشد و در نتیجه اعلام شد که اگر قیمت گاز را تغییر ندهند عملا مذاکرات ما بینتیجه خواهد بود. هنوز هم نمیگویم مذاکرات شکست خورده است، بلکه به طرف هندی بستگی دارد. وی ادامه داد: به موازات این مذاکرات با توجه به علاقهای که شرکت گازپروم روسیه داشت موافقت کردیم گازپروم روسیه هم مطالعه فرزاد A و B را شروع کند و اطلاعات را به آنها خواهیم داد.
وزیر نفت درباره احتمال تمدید توافق کاهش تولید اوپک برای نیمه دوم سال ٢٠١٧ تصریح کرد: همانگونه که پیشتر گفتم پیامهایی که از اوپک و غیر اوپک به ما میرسد مثبت است و اراده همه بر این است که در مدیریت بازار و در طرف عرضه در بازار کماکان حضور داشته باشد.
وی افزود: ما با هر تصمیم اکثریت اوپک همراه هستیم و همیشه از آن حمایت کردیم چون بهبود وضع بازار هم به نفع تولیدکننده و هم مصرف کننده است.