سارا ریاضی-گروه سیاسی
هفته گذشته دونالد ترامپ سخنرانی مهمی داشت که سلسله سخنرانی ها و اعلام مواضع را در سراسر جهان به دنبال داشت. تبیین سیاست های جدید آمریکا در قبال ایران و تهدید ترامپ به خروج از توافق هسته ای با بهانه نقض توافق توسط ایران در حالی مطرح شده است که به تعبیر یکی از سناتورها « هیچ سندی از سوی ترامپ دال بر عدم پایبندی ایران به توافق هسته ای به کنگره ارائه داده نشده و در نتیجه اعمال مجدد تحریم ها علیه ایران توسط کنگره با تردید روبه روست.
«باب کورکر» رییس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا از ارائه یک قانون جدید تا هفته آینده در زمینه برجام به کنگره ارائه خبر داد که قرار است جایگزین قانون فعلی شود.
بر اساس قانون فعلی، رییس‌جمهوری آمریکا باید هر ۹۰ روز یکبار درباره نحوه پایبندی ایران به توافق به کنگره گزارش دهد. بر اساس طرح جدید کورکر قرار است وظیفه بررسی توافق هسته ای به فاصله هر سه ماه از دوش رییس جمهور آمریکا برداشته شود و در عوض رییس جمهور تنها سالی یک بار درباره این توافق ارزیابی خود را به کنگره اعلام کند.
الیزابت وارن سناتور آمریکایی نیز در توییتر خود نوشته بود : « متیس وزیر دفاع گفته بود حفط توافق هسته‌ای به نفع امنیت ملی ماست، دانفورد رییس ستاد کل نیروهای مسلح گفته بود ایران به تعهداتش در توافق پایبند بوده است.»
برنی سندرز سناتور مستقل آمریکایی و یکی از نامزدهای ریاست جمهوری در رقابت های درون حزبی حزب دموکرات که در رقابت با هیلاری کلینتون در انتخابات ۲۰۱۶ شکست خورد تندترین واکنش را به سیاست جدید ترامپ در قبال ایران نشان داد و در توییتر خود نوشت: «اجتناب ترامپ از تایید پایبندی ایران به توافق هسته‌ای آخرین سری از اقدامات جسورانه او برای کم کردن امنیت آمریکایی هاست. مقامات امنیتی خود ترامپ گفته بودند ایران به تعهداتش در توافق پایبند بوده و این توافق به نفع امنیت ملی آمریکاست.
او گفته« حالا این تصمیم به کنگره محول شده و به ما بستگی دارد که مانع از جنگ شویم. کنگره باید به آنچه جامعه امنیت ملی می‌گوید گوش کند. اینکه (معتقدند) توافق هسته‌ای کارساز است. آنها باید توافق را حفاظت کنند.»
کریس مورفی دیگر سناتور آمریکایی که چندی پیش تاکید کرده بود ترامپ مطلقا هیچ مدرکی دال بر عدم پایبندی ایران به توافق هسته ای به کنگره ارائه نکرده است نیز در این باره گفته « آیا فکر می‌کنید مشاوران ترامپ می‌توانند ما را از یک جنگ با کره شمالی حفظ کنند؟ آنها به ترامپ توصیه کرده بودند در توافق پاریس و توافق ایران بماند. قرار است چه اتفاقی بیفتد؟»
دیان فین استین سناتور دموکرات عضو مجلس سنای آمریکایی تصمیم ترامپ مبنی بر تضعیف توافق هسته‌ای را تصمیمی جسورانه و غیرمسئولانه میداند. او خروج از توافق ایران را مایه تضعیف توانایی آمربکا برای حل بحران‌های دیپلماتیک با کشورهایی نظیر کره شمالی خوانده و گفت: کارشناسان امنیت ملی ما و بازرسان هسته‌ای بین‌المللی همگی به پایبندی ایران به تعهداتش معترف هستند. کنگره نباید تا زمانی که ایران به تعهداتش پایبند است و ما در خطر انزوا در میان متحدانمان قرار داریم، تحریم‌ها را مجددا اعمال کند.»
فین استین معتقد است: « این آمریکا خواهد بود که تعهداتش را زیر پا گذاشته نه ایران. در نتیجه این به اعتبار ما در سطح جهانی ضربه خواهد زد. ما همین الان هم بحران هسته ای داریم. به یک بحران دیگر نیاز نداریم.»
با تند شدن آتش انتقادات سناتورهای آمریکایی به رویکرد جدید ترامپ علیه ایران و احتمال عدم بازگشت تحریم هایی که بر اساس توافق هسته ای لغو شده بود وزیر خارجه ترامپ که به مخالفت با سیاست های او در قبال برجام معروف است از عدم مداخله آمریکا در روابط تجاری ایران و اروپا خبر داد.
«رکس تیلرسون» وزیر خارجه آمریکا، هفته گذشته در گفت‌وگو با روزنامه «وال‌استریت ژورنال»، گفت که هدف «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری این کشور از ارائه راهبرد تازه درقبال ایران، مداخله و اختلال در روابط تجاری اروپا با تهران نیست.
تیلرسون افزوده که «پیام» دونالد ترامپ در سخنرانی اخیرش درباره ایران، «کاملا روشن» بود و اروپا می‌تواند روابط تجاری خود با ایران را داشته باشد.
وزیر خارجه آمریکا در ادامه گفته که ما با اروپایی‌ها شش ماه بر سر توافقنامه برجام کار کردیم و در حال حاضر تصمیم گرفته‌ایم به طور رسمی بر اساس همان توافقنامه، سیاست‌های جدیدی را اتخاذ کنیم.
اشاره وی به سخنرانی ترامپ و بیانیه کاخ سفید در این مورد مبنی بر تلاش آمریکا برای انسداد همه راه‌های ممکن در دستیابی ایران به تسلیحات هسته‌ای است و اتخاذ سیاست‌های سخت‌گیرانه‌تر در قبال ایران در چارچوب توافقنامه برجام است.
رئیس جمهوری آمریکا در عین حال بارها بر امکان خروج کشورش از برجام سخن گفته و آن را بدترین توافقنامه‌ای دانسته که واشنگتن در تاریخ خود آن را امضا کرده است.
اظهارات تیلرسون برای رفع نگرانی مقام‌های اروپایی در این خصوص بیان شده زیرا طبق گزارش وال‌استریت ژورنال، «کشورهای اروپایی گمان می‌کنند آمریکا با نامعلوم نشان دادن آینده توافق هسته‌ای با ایران، به صورت عمدی بدنبال فشار بر کارخانه‌ها و شرکت‌های اروپایی به منظور فاصله گرفتن از ایران است.»
تناقضات موجود در مواضع مقامات آمریکایی با رییس جمهور این کشور تنها به «احمق» خطاب شدن ترامپ منتهی نشده و به نظر میرسد با پایان گرفتن مهلت ۶۰ روزه کنگره و تصمیم در مورد سرنوشت تحریم های لغو شده علیه ایران تحت توافق هسته ی شاهد جنجال های داخلی بیشتری در آمریکا درباره این توافق جنجالی خواهیم بود.
