فریدون مجلسی-کارشناس روابط بینالملل
بعد از توافق هستهای وین و اجرای برجام از سوی کشورهای اروپایی و تاکید آژانس بینالمللی انرژی هستهای بر پایندی ایران به اصول این توافق در ابتدا اروپاییها تمایل زیادی برای برقرای روابط تجاری و اقتصادی با ایران نشان دادند، حتی از پیش نویسهای برخی قرار دادها با ایران نیز اخباری منتشر شد. البته برخی از این قراردادها اجرایی خواهد شد اما آنگونه که انتظار می رفت، اروپاییها تمایل به ادامه این مسیر را ندارد. البته آنها برجام را نقض نکردهاند، اما ایالات متحده آمریکا به تعهدات خود در این ارتباط پایبند نبوده و به هین علت است که امروز ایران بدون استفاده از دلار آمریکا و با استفاده از سایر ارزهای بینالمللی از جمله یورو به تجارت با جامعه جهانی میپردازد. اکنون نیز اروپاییها بدون اینکه تذکری بدون در نظر گرفتن آنچه باید از این قرارداد نصیب ایران می شد، در نظر دارند مواردی را به برجام بیافزایند و ایران نیز در مقابل این درخواست تاکید بر عدم مذاکره مجدد با غربیها بر سر توافق هستهای دارد. اصرار ایران کاملا منطقی است زیرا آنها به توافق هستهای که امضای اعضای شورای امنیت پای آن وجود دارد نیز پایند نیستند و اگر در چنین شرایطی بازهم بر سر مسائل هستهای با غربیها مذاکره شود احتمال لوس شدن همین برجام که البته اروپاییها خود را حداقل ملزوم به اجرای آن میدانند، خواهد بود. از این رو در عدم مذاکره مجدد با اروپاییها حق با ایران است. از سوی دیگر البته اروپاییها به خصوص آلمان و فرانسه تمایل زیادی به شراکت با ایران با توجه به ظرفیت مختلف در کشورمان دارند اما درحین مذاکرات نیز ثابت شد که اروپاییها نیز بیش از اینکه به ایران نظر داشته باشد بر شریک استراتژیک خود یعنی آمریکا در خاورمیانه نظر دارند. در نتیجه تمایل آنها به سرمایهگذاری در ایران تحت تاثیر این موضوع قرار گرفته است. البته ایران نیز موضع خاصی در مورد منطقه دارد و حاضر نیست از این موضوع براساس آنچه برای خود تعریف کرده، کوتاه بیاید. ایران باید بتواند از ظرفیتهای دیپلماتیک خود در سطوح مختلف منطقهای و بینالمللی استفاده کرده تا بتواند به رشد قدرت داخلی خود بیافزاید. البته تلاویو برای عدم بهره بری ایران از ارتباط با جهان به خصوص کشوهای اروپایی ایستاده است اما این هنر دیپلماتهاست که بتوانند از دریای مواج به نفع ملت ایران ماهی بگیرند. هر چند ایران نیز باید برای حل مشکلات منطقه و رفع اختلافات خود با همسایگانش تلاش کند.