به نظر می‌رسد به دلیل شرایط سخت اقتصادی که در سال ۹۴ حاکم بود؛ شرکت‌ها کوچک و حتی بزرگ هم تهیه و تدارک اقلام تبلیغاتی برای سال جدید همچون سررسید و تقویم را به عنوان اولین گزینه غیرضروری از فهرست هزنیه‌های خود خارج کرده‌اند.
وضعیت چاپخانه‌ها در سال ۹۴ به هیچ‌وجه مناسب و مثبت ارزیابی نمی‌شود و به گفته فعالان صنعت چاپ، نزدیک به ۳۰۰ چاپخانه به دلیل رکود جاری در چرخه‌ی اقتصادی این صنعت، تعطیل یا تعدیل شده‌اند. گویا نه هیچان انتخابات و سفارش‌های چاپ تلیغات نامزدها و نه حتی روزهای پرکار پایان سال برای چاپ تقویم و سررسید نیز نتوانسته دست‌کم تحرکی کوتاه‌مدت و گذرا به چاپخانه‌ها وارد کند.
شرایط بد اقتصادی؛ اقلام چاپی و تبلیغاتی را از لیست هزینه‌های شرکت‌ها خارج کرده است
جلال ذکایی (مدیر کل سابق دفتر امور چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) درگفت‌گو با خبرنگار ایلنا، درباره‌ی وضعیت گردش مالی چاپخانه‌ها در سال ۹۴ و شرایط اقتصادی حاکم بر صنعت چاپ در سال جاری، گفت: وضعیت کلی صنعت چاپ کشور را نمی‌توان فارغ از سایر حوزه‌های تولیدی و اقتصادی ارزیابی کرد. سال ۹۴ سال سختی برای اقتصاد و تولید کشور بود و قاعدتا این فضار و رکود به صنعت چاپ هم منتقل شده است. این مسئله طبیعی هم است که با وجود تحریم‌ها و رکود چرخ تولید و اقتصاد نچرخد.
او سپس در پاسخ به این سوال که آیا سفارش‌های تبلیغاتی (تقویم، سررسید و ..) روزهای پایانی سال می‌تواند یا توانسته تا حدودی ثبات مالی برای سال آتی و بعد از تعطیلات نوروز را در صنعت چاپ حاکم کند، اظهار داشت: رونق کسب و کار در چاپخانه‌ها که معمولا در پایان هر سال و با افزایش سفارش سررسید، تقویم و دیگر اقلام تبلیغاتی شاهدش بودیم نیز متاسفانه امسال به طرز چشم‌گیری افت داشته و تعداد سفارش حتی در این حوزه نیز پایین آمده است. به نظر می‌رسد به دلیل شرایط سخت اقتصادی که در سال ۹۴ حاکم بود؛ شرکت‌ها کوچک و حتی بزرگ هم تهیه و تدارک اقلام تبلیغاتی برای سال جدید همچون سررسید و تقویم را به عنوان اولین گزینه‌ی غیرضروری از فهرست هزنیه‌های خود خارج کرده‌اند.
مدیرکل سابق دفتر امور چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: در شرایط رکود و کمبود بودجه اولویت بودجه‌بندی آن هم در پایان سال، تخصیص مبلغ مورد نیاز به پرداخت‌های عیدی، پاداش و سنوات پرسنل و کارمندان است و کالاهای تبلغاتی مثل سررسید تقویم کنار گذاشته می‌شوند. به طبع همین اتفاق هم چاپخانه‌ها امسال در روزهایی که باید پرکار و شلوغ از سفارش تقویم و سررسید باشند چندان رونقی حوزه ندارند.
ذکایی همچنین به انتظاری که چاپخانه‌ها از رویداد انتخاباتی در ۷ اسفند داشته؛ گریزی زد و یادآور شد: پیش از این انتظار داشتیم باتوجه به تحرکات انتخاباتی و سفارش‌های اقلام تبلیغاتی نامزدها دست‌کم به طور موقت روکود صنعت چاپ به پویایی مبدل شود، اما باتوجه به ورود نامزدها به دنیای مجازی و گردش تبلیغات در اینترنت، تلگرام و ... چنین اتفاقی نیفتاد و در دروه‌ی انتخابات هم چندان تحرکی در چاپخانه‌ها جریان نداشت. البته تا حدودی پیش‌بینی حضور بیشتر نامزدها در فضای مجازی و اینترنت نسبت به کارهای چاپی را داشتیم، اما به هر حال به عنوان درمانی موقت و هرچند زودگذر نه عمیق و ماندگار از آن غافل نبودیم.
این فعال صنعت چاپ تاکید کرد: سال ۹۴ بسیار سخت و همراه با مشقت گذشت. بسیاری از چاپخانه‌ها همین‌قدر که توانسته‌اند سال را به پایان برسانند و همچنان به عنوان چاپخانه فعالیت کنند، کار مهمی انجام داده‌اند و هیچ چاپخانه‌ای نتوانسته در جهت توسعه و به روز شدن گام بردارد. امیدواریم با توجه به گشایش‌های دیپلماتیک در عرصه‌ی بین‌المللی که به لغو تحریم‌ها و بازگشایی سویفت بانک‌ها منجر شده؛ در سال ۹۵ و البته از نیمه‌ی دوم سال آتی و بعد از رکود طبیعی تابستان‌ها با شروع مدارس و دانشگاه‌ها شاهد تحولات جدی در کسب‌وکار چاپخانه‌ها باشیم.
فشارهای مالی و تحمیل هزینه‌های مضاعف، مانع ادامه‌ی حیات چاپخانه‌ها
بهمن پورمند (عضو هیئت مدیره‌ی اتحادیه چاپخانه‌داران) نیز وضعیت چاپخانه‌ها در سال ۹۴ را مناسب و مثبت ارزیابی نکرد و گفت: آمار دقیقی از میزان سفارش‌های تبلیغاتی ویژه‌ی سال جدید همچون سررسید و تقویم نداریم، اما وضعیت صنعت چاپ و به ویژه چاپخانه‌های خصوصی و مستقل به قدری در سال ۹۴ رو به وخامت گذاشته و با رکود دست‌وپنجه نرم می‌کند که به نظر نمی‌رسد چنین تکانه‌های موقتی کمکی به وضعیت مالی این صنعت بکند.
رئیس سابق اتحادیه چاپخانه‌داران درباره‌ی فشارهای مالی مضاعف که به فعالان صنعت چاپ وارد می‌شود نیز گفت: در کل وضعیت صنعت چاپ و گردش مالی چاپخانه‌ها در سال جاری به هیچ وجه مطلوب و رضایت‌بخش نبود. صنعت چاپ و چاپخانه‌ها همچنان با مشکلات بسیاری در حوزه‌ی ارزش افزووده و مالیات روبرو هستند که توان ادامه‌ی کار را از بسیاری چاپخانه‌ها گرفته است. برای حل این معضلات جدی هم چندین و چند جلسه با مسئولین بخش‌های مختلف داشته‌ایم که هنوز هم ادامه دارند اما تاکنون هیچکدام از این نهادها، همراهی قابل قبولی برای از بین برداشتن این دو مانع بزرگ بر سر توسعه‌ی صنعت چاپ کشور نداشته‌اند.
پورمند ادامه داد: به عنوان مثال بدون کارشناسی در حوزه‌ی مالیات و ارزش افزوده هر مبلغی را خودشان صلاح بدانند به چاپخانه‌دار اعلام می‌کنند. این مسئله نه تنها در سال ۹۴ بلکه در صورت عدم اصلاح حتی در سال آینده و حتی بعدتر نیز اثر مخرب خود را بر صنعت چاپ افزایش می‌دهد. در حال حاضر هزینه‌های گرداندن یک چاپخانه بسیار بالاست و درآمدها وسفارش‌گیری‌ها حتی در پایان سال و زمانی که معمولا باید روزهای پرکاری چاپخانه‌ها باشد هم اصلا به میزانی نیست که پاسخ‌گویی تامین مخارج باشد. تحت این شرایط بیشتر چاپخانه‌ها آینده‌ای را در مقابل خود متصور نیستند و اطلاع داریم که بسیاری از همکاران برای تغییرکاربری یا فروش چاپخانه‌ی خود در سال آتی برنامه‌ریزی کرده یا در حال مشورت دراین‌باره هستند.
عضو هیئت مدیره‌ی اتحادیه چاپخانه‌داران تاکید کرد: در تمامی دنیا بار اصلی چرخه‌ی اقتصاد برعهده‌ی بنگاه‌های کوچک و متوسط قرار دارد که هم اشتغال‌زایی می‌کنند و هم گردش مالی مناسبی را در اقتصاد کل راه می‌اندازند. متاسفانه در کشور ما این بنگاه‌های تولید کوچک و متوسط نه تنها از کوچکترین تسهیلات و کمکی بهره نمی‌برند بلکه با اخذ مالیات و ارزش افزوده ادامه‌ی کار را برایشان سخت‌تر از سخت‌تر می‌کنیم.
