معاون دفتر برنامهریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو خبر داد:
معاون دفتر برنامهریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو اعلام کرد: سیستان و بلوچستان نخستین محل احداث چاه گمانه برای مطالعه در زمینه استخراج آب ژرف تجدیدپذیر است.
هدایت فهمی در گفتگو با ایانا بیان کرد: آبهای ژرف به دو دسته تقسیم میشوند. آبهایی که در اعماق زمین قرار دارند، به آب فسیلی هم شهرت دارند. این آبها در قرون و اعصار در زیر زمین مدفون شدهاند، تجدید شونده هم نیستند و ممکن است شور یا لب شور باشند.
وی افزود: این آبها ممکن است در گذشتههای دور در دریا یا دریاچه آب شیرین وجود داشتهاند اما بر اثر تحولات زمین شناسی، در زیر زمین محبوس شدهاند.
معاون دفتر برنامهریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو گفت: نوع دیگری از آب ژرف نیز وجود دارد. تصور میشود، بارندگیهای رخ داده در ارتفاعات از طریق گسلها و سازندهای سخت، مسافتهای زیادی را طی میکنند و این دسته از آبهای ژرف را بهوجود میآورند.
وی افزود: این آبهای ژرف (آبهای گسلی) ممکن است حتی از یک کشور به کشور دیگر بروند. مثلا میگویند آبهایی هست که از ارتفاعات زاگرس، البرز و حتی هندوکش منشا میگیرد و از طریق گسلها وارد خلیج فارس و دریای عمان میشود و چشمههای آب شیرین در این دریاها ایجاد میکند.
فهمی تاکید کرد: بنابراین دو دسته آب ژرف داریم. از نظر من به عنوان یک کارشناس، آبی که به آن آب فسیلی میگوییم به هیچ وجه نباید استخراج شود. زیرا این آبها تجدید ناپذیر هستند و ذخایر فوق استراتژیکی به شمار میروند که نباید به هیچ وجه اجازه استخراج به آن داد. این آب برای شرایط بسیار بحرانی که در آینده ممکن است نسل بعد با آن روبرو شود، باید حفظ شود. در واقع آبهای فسیلی غیرتجدیدپذیر یک سرمایه بسیار استراتژیک است.
وی افزود: آبهایی که ممکن است از طریق گسلها خارج شوند، اکتشاف و استخراج آنها مشکلی ندارد زیرا این منابع از دسترس خارج میشوند.
به گفته وی برداشت از آبهای ژرف غیرتجدیدپذیر قطعا نشست زمین را به همراه دارد. زیرا با برداشت این آبها فشار منفذی کم میشود و وقوع فرونشست زمین دیر یا زود رخ میدهد. بنابراین به هیچ وجه به صلاح نیست از این منابع برداشتی انجام شود. اما استخراج آبهای گسلی تبعاتی ندارد زیرا نشست زمین را به همراه ندارد.