یک کارشناس مسکن در گفتگو با جهان اقتصاد:
مهناز اسماعیلی-بازار مسکن درچند سال گذشته در رکود بود و سیاست‌های دولت برای خارج شدن این بازار از رکود موفق نبود. گزارش های منتشر شده درباره آمار معاملات مسکن درچند ماه اخیر حاکی از افزایش بی‌حدواندازه قیمت مسکن دارد به‌طوری‌که بانک مرکزی در گزارشی با تائید آن اعلام کرد: تعداد معاملات بازار مسکن تهران در تیرماه سال جاری به ۱۳٫۵هزار واحد مسکونی رسیده که نسبت به ماه قبل ۹٫۲ درصد کاهش نشان می‌دهد اما میانگین قیمت‌ها در این بازار باز هم ۷٫۱ درصد رشد کرده و به مرز ۷میلیون تومان برای هر متر زیربنا رسیده است.
افزایش قیمت مسکن در حالی رخ داد که به نظر می رسد وزارت راه و شهرسازی به‌عنوان متولی بخش مسکن برنامه‌ای برای این بخش ندارد.
در همین زمینه خبرنگار جهان اقتصاد با محمد عدالتخواه، کارشناس بازار مسکن به گفتگو پرداخت تا دلایل این افزایش قیمت را جویا شود.
این کارشناس بازار مسکن درباره دلایل افزایش دوبرابری قیمت مسکن گفت: اگر قیمت مسکن را بر اساس پول های کاغذی و غیرکاغذی ارزیابی کنیم، قیمت مسکن افزایش نیافته است اما با توجه به اینکه در ماه های اخیر ارزش پول ما کم شده، به نظر می آید که مسکن گران شده است و البته این یک امر طبیعی است که روی مردم فشار باشد چون درآمدها افزایش نیافته است.
محمد عدالتخواه با اشاره به خانه های خالی موجود تصریح کرد: علی رغم اینکه تعداد خانه های خالی در ایران زیاد است اما به نظر می آید که قیمت خرید و فروش بالا رفته است، البته به نسبت ارز و طلا در بخش مسکن کمتر افزایش قیمت داشتیم که دلیل اصلی آن هم افت ارزش پول ملی است چراکه درآمدهای واقعی دولت و تحریم‌ها اثرات خود را بروز داده است.
وی در این باره ادامه داد: در حال حاضر تضادی در جامعه ما شکل گرفته است که از یکسو کسی که صاحب ملک است مشاهده می کند که ملکش را با ۳۰ تا ۳۵ درصد افزایش قیمت هم می خرند، بنابراین اگر بخواهد آن را اجاره هم بدهد، می خواهد با سرمایه ۳۰ درصد و بیشتر اجاره بدهد و انتظار دارد که پول بیشتری بگیرد. از سوی دیگر هم مردم هستند که منابع درآمدیشان افزایش نیافته است، به عبارت دیگر، از یکطرف قیمت ها بالا رفته و از طرف دیگر درآمدها بالا نرفته است و معمایی شکل گرفته که شما باید آن معما را حل کنید.
این کارشناس بازار مسکن افزود: در واقع، فشار بر مردم افزایش پیدا کرده وگرنه شرایط برای مالکان تغییری نکرده و فقط ملکشان را گران تر می فروشند ولی در نهایت بخشی از آن به خاطر کاهش ارزش پول است که می خواهند جبران کنند، یک بخشی از آن هم که جبران نمی شود. ضرر اصلی را اقشار کم درآمد جامعه، کارمندان و کارگران تحمل می کنند.
وی در پاسخ به این سوال که شما به عنوان کارشناس این حوزه برای حل این معما چه راهکاری را پیشنهاد می دهید؟ اظهار کرد: راهکار حل این مشکل این است که به هر صورت در جامعه تحریم ها را جدی بگیریم، باید واقعیت ها را پذیرفت، درست است که به ما زورگویی می شود اما باید ببینیم چطور می شود از این تحریم ها فرار کرد. متاسفانه آنها به صورت یکطرفه برجام را لغو کردند. حالا باید کاری کنیم با توجه به اینکه برجام هم کنار گذاشته شده یا بخشی از امضاکنندگان (آمریکا) از این قرارداد بیرون رفتند، ما حداقل دیگران را از دست ندهیم. چون علاوه بر مسئله برجام، مسائل دیگری هم وجود دارد.
عدالتخواه ادامه داد: اتخاذ سیاست باید به گونه ای باشد که در درجه اول مسائل داخلی و اتحاد ملی خودمان را حفظ کنیم و از سوی دیگر هم با دنیا کنار بیاییم. نمی توانیم که با تمام دنیا بجنگیم، باید تحریم را به نحوی از میان برداشت. بحث تحریم در کشوری که عمده درآمد آن به نفت وابسته است، اگر نگذارند که نفتمان را راحت صادر کنیم، بالاخره مشکلاتی را به وجود می آورد. البته می گویند باید مقاومت کنیم، امیدوارم که با مقاومت بتوان پیش رفت، هر چند من بعید می دانم.
وی با بیان اینکه باید با فرصت طلب ها برخورد شود، خاطرنشان کرد: باید فساد در جامعه ما ریشه کن شود، برخی از افراد از فرصت اینکه افراد جامعه در رنج هستند، استفاده و اختلاس می کنند که البته نمونه های آن کم هم نیست که باید شدیدا با آن برخورد شود، این حجم از نقدینگی الان در جامعه به هر طرف که می رود، ویران می کند و خرابی به بار می آورد. آیا لازم نیست قانون از کجاآوردگی را در جامعه ما به اجرا گذاشت که بدانیم افراد این پول های باد آورده را از کجا آورده اند؟ یک روز روی سکه می روند، یک روز روی ارز، یک روز روی مسکن و بورس و همه چیز را به هم می ریزند. اینها بالاخره راهکارهای ریشه ای می خواهد.
عدالتخواه با اشاره به سیاست های اشتباه دولت، گفت: دولت ارزهای محدودی که دارد در یک راه هایی مصرف می کند که منطقی نیست. چرا زمانی که ما باید سیاست ریاضتی را به کار ببریم، یکسری از افراد از این فشاری که روی اقشار ضعیف جامعه وجود دارد، سود ببرند و فرصت طلبی کنند. این مسائل مشکل آفرین است.
این کارشناس بازار مسکن با تاکید بر اینکه کشورهای ۵+۱ یک بسته پیشنهادی به دولت ایران ارائه دادند، تصریح کرد: این بسته را باید بررسی کرد و اگر می خواهیم این بسته را قبول نکنیم با دلیل این کار را کنیم اما اگر دلیل منطقی نداریم باید این بسته را قبول کنیم، نمی شود به صرف اینکه اروپایی هستند، بگوییم بد هستند. باید محتوای این بسته پیشنهادی بررسی شود. اگر این بسته واقعا به نفع ما هست باید آن را بپذیریم.
وی در پاسخ به این سوال که هر بار بعد از رشد نجومی قیمت های مسکن، اعلام می شود که دیگر قیمت مسکن به اشباع رسیده اما دوباره شاهد رشد قیمت ها هستیم، این وضعیت تا کجا پیش خواهد رفت؟ توضیح داد: الان هم قیمت ها به اشباع رسیده و این افزایش قیمتی که شما مشاهده می کنید برای این است که افت ارزش پول هم داشتیم. وقتی پدیده ای با عنوان افت ارزش پول در برابر طلا را داریم، نمی توانیم بگوییم قیمت ها بالا رفته، به اعتقاد من قیمت ها بالا نرفته بلکه پول ما بی ارزش شده است.
این کارشناس بازار مسکن با بیان اینکه الان دولت هم بخواهد در قیمت گذاری دخالت کند جز خراب تر کردن کار دیگری نمی کند، اذعان کرد: واقعیت این است که در حال حاضر قیمت ها بیهوده افزایش نیافته است، در کشوری که وزیر مسکن ادعا می کند که دو میلیون خانه خالی وجود دارد، چرا باید مسکن گران شود؟ این نشان می دهد که گران شدن ظاهر جریان است اما در باطن مسکن گران نشده، بلکه پول بی ارزش شده است. حالا اگر می خواهیم این را قبول نکنیم بحث دیگری است اما واقعیت را باید قبول کرد. یعنی اگر ارزش پول ما در واقعیت افت کرده، نگوییم که مسکن گران شده، بگوییم پول ملی ما بی ارزش شده است. چراکه درآمدهای ما بی ارزش شده، به خاطر تحریم فشارها روی ما زیاد شده، حالا اگر بگوییم ما این فشارها را تحمل می کنیم این یک بحث دیگر است. وقتی دلار و یورو دو برابر می شود به معنی این است که پول ما بی ارزش شده وگرنه ارزش این پول ها که بیشتر نشده است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا شما دخالت دولت در قیمت گذاری را رد می کنید؟ گفت: خیر، من معتقدم دولت نظارت قوی تر بر وضعیت بنگاه ها و... داشته باشد و با راهنمایی های خود بر بازار مسلط شود اما دولت هم به دنبال گرفتن عوارض و مالیات های خودش است و بازار را رها کرده، و یک بخشی از آن هم از دستش خارج شده است. زمانی که در جامعه برای کوچکترین مسئله همه درگیر می شوند و از دولت حمایت نمی کنند این مسائل هم پیش می آید.
عدالتخواه در پاسخ به این سوال که این بازار لجام گسیخته مسکن تا کجا پیش خواهد رفت و این وضعیت تا کی ادامه می یابد؟ تصریح کرد: اگر مردم این روزها به دنبال خرید خانه هستند به این دلیل است که می خواهند پولشان بیشتر از این بی ارزش نشود، در حالی که اگر خرید و فروش مسکن برای مصرف باشد، این مشکلات پیش نمی آید.
وی در پایان افزود: دولت ما دو دلیل نتوانست قانون دریافت از مالیات از خانه های خالی را به اجرا بگذارد، یکی از دلایل این بود که اطلاعات نیست و دلیل دیگر هم این بود که دولت موافق اجرای این طرح نیست. آنجا هم که قانونگذار به دولت اجازه داده، دولت در قیمت گذاری دخالت نمی کند. یعنی وزارت راه و شهرسازی می خواهد وقت تلف کند و با دلایلی همچون اینکه ما سامانه اش را نداریم و بازار ضرر می کند، بیشتر دخالت کند.
